Diệp Hạ Châu: Đặc Điểm, Công Dụng, Bài Thuốc, Giá Bán Và Địa Chỉ Mua
Diệp hạ châu là một dược liệu khá quen thuộc trong Đông y với tác dụng chính là chữa các bệnh về gan, sỏi mật, sỏi thận, mụn nhọt, viêm loét dạ dày,… Tác dụng là vậy nhưng không phải ai cũng hiểu hết và biết chính xác cách dùng dược liệu. Và để bạn đọc hiểu hơn, chuyên trang đã tổng hợp một số thông tin hữu ích nhất về thảo dược qua bài viết dưới đây.
Thông tin tổng quan về cây diệp hạ châu
Diệp hạ châu còn được biết đến với cái tên thân quen hơn chính là cây chó đẻ, cây chó đẻ răng cưa, trân châu thảo, diệp hoè thái, cỏ trân châu, lão nha châu,… Cụ thể những thông tin tổng quan về dược liệu này như sau:
Đặc điểm thực vật
Tên gọi diệp hạ châu xuất phát từ đặc điểm chỉ có ở loại cây này chính là hạt châu dưới lá. Mỗi lá của cây sẽ có một hàng hạt hình cầu như viên ngọc mọc ở dưới lá. Danh pháp khoa học của cây là Herba Phyllanthi Urinariae thuộc họ Thầu dầu (Euphorbiaceae).
Đặc điểm sinh học dược liệu”
- Là loại cây thân thảo, sống lâu năm, cao chừng 30cm đến 60,70cm. Thân cây nhẵn, mọc thẳng đứng và có màu hồng đỏ.
- Lá cây mọc so le nhau, hình bầu dục, xếp sát với nhau thành hai dãy hai bên. Mặt trên của lá có màu xanh lục, mặt dưới hơi xám, cuống ngắn.
- Cây chó đẻ cũng có hoa, học mọc ở kẽ, cuống hoa ngắn, trên mỗi cành sẽ có hoa đực riêng và hoa cái riêng. Nếu như hoa đực mọc thành cụm, đĩa mật có 6 tuyến thì hoa cái lại mọc đơn đọc phía dưới cành, có hình bầu dục hoặc hình mũi mác. Cây ra hoa vào tháng 4 – tháng 6 hằng năm.
- Quả của cây có hình nang, hơi dẹt và mọc ngay dưới lá. Quả có khía mờ và có gai, ra quả vào tháng 7 và tháng 11.
Tìm hiểu thêm: Hạt Đười Ươi Có Tác Dụng Gì? Cách Dùng Và Địa Chỉ Mua Chất Lượng
Phân bố
Cây chó đẻ phân bố nhiều ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới, nhiệt đới ẩm gió mùa. Điển hình như: Malaysia, Ấn Độ, Philippines, Việt Nam, Indonesia, Thái Lan, Lào, Campuchia,…
Ở Việt Nam, chúng ta rất dễ để tìm được dược liệu, bởi loại cây này mọc ở hầu khắp các nơi, chịu được khí hậu ở nhiều vùng khác nhau. Nhiều nhất sẽ thấy cây mọc ở vùng đồng bằng, ven biển, các đảo lớn, khu vực trung du, miền núi, ven bờ ruộng, những nơi có đất cát pha,…
Thu hái, sơ chế, bộ phận dùng
Tất cả các bộ phận của cây đều có thể sử dụng để làm thuốc chữa bệnh, tăng cường sức khỏe. Đặc biệt, loại cây này có thể thu hái quanh năm mà không cần chờ đến thời điểm nào, chỉ cần cây xanh, phát triển, tươi tốt.
Khi thu hái, người ta nhổ cả cây mang về, nhặt sạch gốc, mang đi rửa, rồi cắt ngắn là có thể dùng. Ngoài ra để bảo quản được lâu hơn, người ta có thể mang đi phơi khô, sấy khô để bảo quản được lâu hơn. Diệp hạ châu khô cần được bảo quản ở trong túi nilon kín, những nơi thoáng mát, cao ráo, tránh ẩm ướt, mối mọt.
Bên cạnh đó, cũng có thể bào chế dược liệu thành chiết xuất diệp hạ châu dạng cao, dạng lỏng, kết hợp thêm các loại thảo dược khác để thành thuốc, viên uống,… Tùy vào nhu cầu sử dụng sẽ có cách bào chế khác nhau.
Xem thêm: Cây Bình Vôi Có Tác Dụng Gì? Các Bài Thuốc Chữa Bệnh Và Giá Bán
Phân loại diệp hạ châu dược liệu
Có hơn 40 loại cây diệp hạ châu trong tự nhiên. Tại Việt Nam, người ta mới phát hiện được 3 loại bao gồm cây diệp hạ châu đắng, cây diệp hạ châu ngọt và cây diệp hạ châu thân có màu xanh đậm. Trong đó, loại thứ 3 không được dùng để làm thuốc nhưng lại dễ bị nhầm lẫn với hai loại trên. Nên người dùng cần biết cách phân biệt để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng dược liệu.
- Diệp hạ châu đắng (tên tiếng anh Phyllanthus niruri): Thân cây có màu xanh tươi, cành ngắn, ít phân nhánh, phiến lá xanh nhạt, mỏng. Khi nhai lá hoặc thân thấy có vị đắng. Đây cũng là loại có dược tính mạnh nhất được sử dụng nhiều nhất làm thuốc.
- Diệp hạ châu ngọt (hay tiếng anh Phyllanthus urinaria): Thân cây có màu đỏ, sát gốc cành màu đỏ đậm hơn, phân nhánh khá nhiều. Phiến lá có màu xanh đậm, dai và dày. Khi nhai lá hoặc thân cây lại có vị ngọt thanh, nhẹ. Loại cây này được trồng khá đại trà, dược tính không mạnh bằng loại cây đắng.
- Diệp hạ châu thân xanh đậm (tiếng anh là Phyllanthus sp): Thân cây có màu xanh như cây diệp hạ châu đắng nhưng đậm hơn rất nhiều. Lá của giống cây này rời rạc, phiến lá hẹp và nhọn. Trân châu thảo thân xanh đậm không được dùng làm thuốc.
Ngoài ra có một lưu ý là vào mùa mưa, thân cây thảo dược sẽ bị chuyển sang màu xanh, do sự phát triển quá nhanh, không đủ sắc tố hình thành đặc điểm riêng. Vì thế nếu đi thu hái dược liệu vào thời điểm này bạn cần cẩn thận và phân biệt để tránh nhầm lẫn giữa các loại cây.
Bài đọc thêm: Cây Chè Dây: Đặc Điểm, Công Dụng, Cách Dùng, Giá Bán & Địa Chỉ Mua
Công dụng của diệp hạ châu đối với sức khỏe con người
Uống trà diệp hạ châu có tốt không? Là một loại dược liệu, cây chó đẻ mang đến rất nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe con người. Điều này được ghi rõ trong các sách vở của y học cổ truyền cũng như được chứng minh bởi nghiên cứu của y học hiện đại.
Theo Đông y
Nhiều tài liệu trong Đông y ghi chép lại rằng, diệp hạ châu có tính hàn, vị hơi đắng và quy vào 2 kinh Can, Phế. Chính vì vậy tác dụng của diệp hạ châu chính là thanh can, thẩm thấp, lương huyết, giải độc, tán ứ, tiêu viêm, trị mụn nhọt, đả thông huyết mạch, sát trùng, thống sữa, điều kinh.
Diệp hạ châu không chỉ được sử dụng như một vị thuốc ở tại Việt Nam mà Trung Quốc, Ấn Độ, người đã sử dụng hàng ngàn năm nay. Một vị thuốc đơn giản, bình dân, nhưng lại vô cùng tốt cho sức khỏe con người.
Theo y học hiện đại
Theo y học hiện đại diệp hạ châu có tác dụng gì? Các nghiên cứu đã chỉ ra trong mỗi bộ phận lá, thân cây sẽ có những thành phần hoá học khác nhau. Chính nhờ đó mang đến những tác dụng tốt như chữa bệnh cho con người. Cụ thể:
- Lá của cây chứa thành phần Phyllanthin tạo vị đắng còn diệp hạ châu khô có chứa hypophyllanthin, phyllanthin.
- Thân cây có chứa Nirtetralin, niranthin, alkaloid, acid ascorbic, acid amariinic, isobubialin, phylteralin, lignan, flavonoid, geraniicnic, repandusinic A,…
Bài viết hấp dẫn: Cây Chè Dung: Đặc Điểm, Công Dụng, Giá Bán Và Địa Chỉ Mua Uy Tín
Chính nhờ hệ thống thành phần này, những công dụng của diệp hạ châu phải kể đến như:
- Điều trị viêm gan
Diệp hạ châu chữa bệnh gì thì đầu tiên chắc chắn nhắc đến chính là bệnh viêm gan. Điều này được chứng minh bởi các nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới. Năm 1982, Giáo sư Break Stone đã chỉ ra rằng hoạt chất triacontanol, phyllanthin, và hypophyllanthin trong diệp hạ châu có thể chống lại virus, ức chế DNA polymerase ở virus viêm gan B.
Nhờ đó, sử dụng dược liệu này sẽ có hiệu quả điều trị viêm gan cấp tính. Đồng thời ngăn ngừa hình thành và phát triển bệnh viêm gan. Ngoài ra năm 2006 nghiên cứu cũng chỉ ra, chất chống oxy hoá trong diệp hạ châu còn bảo vệ gan khỏi độc tính của acetaminophen. Năm 2017, nghiên cứu chứng minh thảo dược có khả năng kháng insulin, giảm axit béo trong gan, hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ, xơ vữa động mạch.
- Ổn định đường huyết, huyết áp
Những người thường xuyên uống diệp hạ châu có thể ổn định và cân bằng lượng đường huyết trong máu, từ đó giúp hạ huyết áp với người bị huyết áp cao. Dược tính trong thân, lá cây diệp hạ châu có thể hạn chế quá trình hấp thụ đường của cơ thể, cải thiện tình trạng lưu trữ glucose, duy trì lượng đường trong máu ở mức phù hợp.
- Có tác dụng trong hỗ trợ điều trị sỏi thận, sỏi mật
Nghiên cứu năm 1984 của Brazil đã phát hiện trong cây diệp hạ châu có chứa thành phần alkaloid có tác dụng chống co thắt cơ trơn, cơ vân, hỗ trợ điều trị sỏi thận, sỏi mật. Ngoài ra, uống diệp hạ châu thường xuyên còn có tác dụng lợi tiểu, gia tăng lượng nước liêu, ngăn chặn hình thành các tinh thể calcium oxalate (nguyên nhân hình thành sỏi mới), giảm kích thước sỏi trước đó. Đồng thời còn giúp niệu quản thả lỏng, bài tiết sỏi thận tốt hơn, giảm đau đớn khi đi tiểu.
Không nên bỏ lỡ: Cây Chìa Vôi Là Cây Gì? Công Dụng Và Các Bài Thuốc Chữa Bệnh
- Hỗ trợ giảm cân và duy trì vóc dáng cho chị em
Uống trà diệp hạ châu có giảm cân không? Hiện nay nhiều chị em đang truyền tai nhau phương pháp giảm cân từ loại thảo dược đặc biệt này. Trên thực tế, chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh, diệp hạ châu có tác dụng giảm cân.
Tuy nhiên, loại cây này khi nấu nước, có vị hơi đắng nhưng lại giúp thanh nhiệt, mát gan, hỗ trợ đào thải độc tố ra ngoài cơ thể, giảm việc tích tụ đường trong cơ thể (một chất gây tăng cân). Do đó mà các bạn gái có thể sử dụng dược liệu này như một loại nước uống hằng ngày để chăm sóc sức khoẻ và cân bằng vóc dáng tự nhiên, an toàn.
- Diệp hạ châu trị mụn
Từ xa xưa, trong Đông y, cây chó đẻ đã được sử dụng rất nhiều để trị mụn nhọt, mụn trứng cá, lở loét,… an toàn và hiệu quả. Nhờ các chất chống viêm, sát trùng, sát khuẩn, giảm đau trong thành phần dược liệu.
- Tốt cho hệ tiêu hoá
Thảo dược cây chó đẻ có tác dụng tốt với đường tiêu hóa. Dược tính có khả năng kích thích trung tiện, giúp ăn ngon miệng, giảm viêm loét dạ dày. Đồng thời diệp hạ châu cũng là vị thuốc sử dụng rất hiệu quả trong các trường hợp đau, viêm loét dạ dày, rối loạn tiêu hóa, đầy bụng, khó tiêu, kiết lỵ, táo bón, viêm đại tràng,…
- Hỗ trợ điều trị ung thư
Trong chiết xuất của lá diệp hạ châu có chứa các chất chống oxy hoá vô cùng mạnh mẽ, tiêu diệt các gốc tự do – khi chúng liên kết chính là nguyên nhân hình thành nên khối u.
Ngoài ra chất polyphenol trong lá thảo dược có hiệu quả ngăn chặn tế bào ung thư xâm nhập không cho chúng di căn đến các cơ quan khác. Đặc biệt là những bệnh nhân bị ung thư phổi, vú, trực tràng, gan.
Tìm hiểu ngay: Cây Cối Xay Có Công Dụng Gì? Bài Thuốc Chữa Bệnh Và Giá Bán
7+ Bài thuốc diệp hạ châu giúp chữa bệnh, tác dụng tốt
Với nhiều tác dụng kể trên, diệp hạ châu trở thành dược liệu chính trong nhiều bài thuốc chữa bệnh khác nhau. Dưới đây là một số bài thuốc được áp dụng nhiều nhất mà bạn có thể tham khảo:
Bài thuốc 1 dùng để chữa viêm gan B
Hỗ trợ điều trị viêm gan B, dân gian thường áp dụng bài thuốc đơn giản từ cây chó để như sau:
- Cách 1: Dùng 30g diệp hạ châu, 12g nhân trần, sài hồ và 12g hạ khô thảo cùng 8g chi tử, sắc nước lên để uống mỗi ngày.
- Cách 2: Dùng 40g cây diệp hạ châu cùng 20g mã đề và 12g dược liệu dành dành để sắc thành nước thuốc uống ngày hai lần.
Bài thuốc 2 – Giải độc rượu rượu, phòng tránh suy gan
Sử dụng rượu bia nhiều chính là nguyên nhân gây nên suy gan, men gan tăng cao, áp dụng ngay bài thuốc dưới đây:
- Chuẩn bị khoảng 20g cây chó đẻ kết hợp 20g cam thảo đất.
- Sắc hai loại thảo dược này cùng 500ml nước trong nồi đất, cô cạn lại còn khoảng ½ thì chia thành 2 lần và uống hết trong ngày.
Bài thuốc 3 – Giải độc gan
Một bài thuốc từ cây chó đẻ có tác dụng rất tốt để giải độc cho gan sau những lần uống rượu, nâng cao chức năng hoạt động của gan:
- Chuẩn bị 12g ké đầu ngựa, 15g mỗi loại bồ công anh, lá dâu, thô phục linh cùng 12g cây chó đẻ.
- Rửa sạch sẽ rồi cho vào ấm cùng 700ml nước.
- Sắc nước trên lửa nhỏ cho đến khi cô cạn còn ½ , chia nước cốt còn lại thành 2 phần và sử dụng trong ngày.
Có thể bạn quan tâm: Cây Dứa Dại: Công Dụng, Cách Dùng Và Những Lưu Ý Cần Biết
Bài thuốc 4 – Trị mụn sưng, mụn nhọt
Như đã nói, với khả năng kháng viêm, kháng khuẩn, sát trùng tốt nên cây chó đẻ còn được dùng để trị mụn nhọt, mụn sưng hiệu quả:
- Dùng một nắm lá cây chó đẻ, rửa sạch nhiều lần rồi ngâm với muối pha nước loãng.
- Giã nát dược liệu, cho thêm một muỗng muối tinh vào giã cùng, thêm một thìa nước lọc, sau đó dùng rây tách riêng nước cốt và bã.
- Nước cốt thì dùng để uống trực tiếp còn bã đắp lên vùng có mụn nhọt.
Bài thuốc 5 – Chữa viêm thận
Người bị viêm thận, viêm cầu thận, sỏi thận, tiểu ra máu, nước tiểu có màu đỏ, sẫm màu có thể áp dụng bài thuốc dưới đây:
- Chuẩn bị 40g cây chó đẻ, 20g mã đề và 12g mỗi loại gồm có nhân trần, dành dành, hạ khô thảo.
- Rửa sạch các dược liệu trước khi cho vào ấm, sắc thành nước để dùng mỗi ngày.
Bài thuốc 6 – Giảm ứ máu, máu bầm
Đây là một mẹo dân gian từ cây chó đẻ được ông cha ta truyền tai nhau, áp dụng và mang đến hiệu quả rất tốt.
- Chuẩn bị hai nắm lá cây diệp hạ châu dạng tươi, rửa sạch rồi giã nát.
- Thêm nước tiểu của nước bé trai cùng 8 – 12g bột đại hoàng, sử dụng để uống.
Bài thuốc 7 – Trị ăn không ngon, khó tiêu
Cách làm như sau:
- Dùng 3gr cây diệp hạ châu cùng 2g nhọ nồi và 1g xuyên tâm liên, sử dụng dạng khô, đem đi tán thành bột.
- Uống ngày 2 – 3 lần để có hiệu quả.
CLICK XEM NGAY: Cây Huyết Rồng: Đặc Điểm, Bài Thuốc, Giá Bán Và Lưu Ý Sử Dụng
Diệp hạ châu giá bao nhiêu? Mua ở đâu uy tín, chất lượng
Hiện nay do nhu cầu sử dụng loại dược liệu này của người dùng tương đối cao, loại thảo dược này cũng dễ kiếm, nên có nhiều cửa hàng cung cấp và phân phối trên thị trường. Vậy diệp hạ châu bao nhiêu tiền? Dược liệu nguyên bản có giá thành khoảng 180.000 VNĐ/kg.
Ngoài ra thị trường cũng có nhiều sản phẩm diệp hạ châu được bào chế sẵn thành dạng trà để dùng hằng ngày hỗ trợ trị bệnh cũng như tăng cường sức khỏe. Sử dụng những sản phẩm trà này mang lại hiệu quả tốt, tính tiện lợi và dễ dàng sử dụng hơn, không mất thời gian đun sắc, nấu nước.
Giá 1 hộp diệp hạ châu dạng trà là bao nhiêu. Mặt bằng chung sản phẩm trên thị trường dao động từ 180.000 – 220.000 VNĐ. Người dùng có thể tham khảo để sử dụng loại này.
Mua diệp hạ châu ở đâu Hà Nội thì có nhiều địa chỉ, cửa hàng, đại lý dược liệu hoặc các phòng khám Đông y. Quan trọng là bạn cần tìm đúng địa chỉ, mua dược liệu đạt chuẩn, được trồng ở những vùng có kiểm định GACP – WHO, nuôi trồng hữu cơ. Như vậy mới đảm bảo hàm lượng dưỡng chất bên trong và mang đến những tác dụng tốt khi sử dụng.
Ngoài ra công nghệ sấy cũng cần đặc biệt chú ý. Những cơ sở kinh doanh lớn sẽ ứng dụng công nghệ sấy hiện đại, sấy lạnh để đảm bảo màu sắc, hương thơm và dược tính còn sau khi sấy. Bạn không nên mua hàng từ những cơ sở không rõ nguồn gốc để đảm bảo sức khoẻ của chính mình.
Bài viết liên quan: Cây Ké Đầu Ngựa – Công Dụng, Bài Thuốc Chữa Bệnh Và Địa Chỉ Mua
Diệp hạ châu tác dụng phụ có không? Lưu ý khi dùng
Mặc dù là loại dược liệu rất tốt cho sức khoẻ nhưng diệp hạ châu vẫn có tác dụng phụ khi sử dụng sai đối tượng, sai liều lượng, không đúng cách. Vì thế một vài lưu ý khi sử dụng thảo dược như sau:
- Cây thảo dược diệp hạ châu uống nhiều có tốt không? Bạn không nên lạm dụng quá nhiều, có thể sử dụng hằng ngày nhưng không quá liều lượng, đồng thời khi tự ý kết hợp các dược liệu cần hỏi ý kiến của thầy thuốc.
- Một số tác dụng phụ, người dùng có thể gặp khi lạm dụng quá nhiều: Buồn nôn chóng mặt, tiêu chảy, phát ban, biến chứng dạ dày, mẩn ngứa, khó thở,…
- Người có chứng tỳ vị hư hàn không nên dùng thảo dược này vì có thể dẫn đến tác dụng phụ như: Đau bụng, khó tiêu, tiêu chảy,…
- Phụ nữ mang thai có được uống diệp hạ châu câu trả lời là không. Bên cạnh đó trẻ em dưới 5 tuổi cũng không sử dụng loại cây này.
Trên đây là những thông tin tổng quan về cây diệp hạ châu – Thảo dược có nhiều tác dụng tốt, lành tính trong Đông y. Hy vọng giúp bạn đọc hiểu hơn và biết cách dùng để chăm sóc sức khỏe, chữa bệnh một cách tốt nhất.