Hạt Đười Ươi Có Tác Dụng Gì? Cách Dùng Và Địa Chỉ Mua Chất Lượng

Hạt đười ươi không chỉ là thức uống thanh mát giải nhiệt ngày hè mà còn là vị thuốc hữu ích trong cải thiện ho, viêm họng, chảy máu cam, mát gan,… Bài viết dưới đây sẽ gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết về loại hạt quen thuộc này, công dụng, cách dùng đúng cách cũng như giá bán và địa chỉ mua uy tín. 

Những thông tin tổng quan về hạt đười ươi

Bên cạnh tên gọi hạt đười ươi, nhiều địa phương còn gọi loại hạt này là đại hồng quả, đại hải tử, hạt ươi, đại hải,… Người Hoa còn gọi là Ố – nam – chẩy. Loại quả này có tên khoa học Sterculia Lychnophora Hance, thuộc họ Cẩm Quỳ – Malvaceae.

Đặc điểm thực vật của cây đười ươi

Cây ươi là cây thân gỗ, thường mọc trong rừng và có những đặc điểm dưới đây:

• Cây gỗ cao khoảng 20 – 40m mọc thẳng đứng, tán lá xoè rộng.
• Lá cây mọc tập trung ở phần đỉnh, lá to và dài đến 20cm, rộng khoảng 12 – 15cm.
• Cây đười ươi khá đặc biệt khi đủ 60 tuổi mới cho quả và cứ 4 năm mới ra hoa và cho trái chín một lần. Hoa có màu nâu nhạt, nở thành từng chùm.
• Quả đười ươi mọc thành chùm, có màu đỏ, mặt trong màu bạc, có nhiều đường gân nổi lên bề mặt bên ngoài. Quả khi chín có màu nâu vàng, dài 2 – 3 cm với vỏ mỏng, bề mặt sần sùi và rất nhẹ, có thể nổi trên mặt nước.
• Hạt có hình bầu dục, xung quanh có lớp nhầy dính ở phần gốc quả.

Phân bổ địa lý và các loại hạt ươi

Cây ươi được tìm thấy nhiều ở khu vực miền Nam nước ta, ngoài ra còn phân bổ ở các nước cùng khu vực như Thái Lan, Malaysia, Campuchia,…

Hiện nay, có 2 loại hạt với những đặc điểm khác nhau gồm có:

• Hạt đười ươi sẻ: Kích thước hạt nhỏ, mọc chủ yếu ở vùng Đông Nam Bộ như Đồng Nai, Tây Ninh và khu vực Tây Nguyên.
• Hạt đười ươi trâu: Kích thước hạt to và dài hơn, màu nâu vàng đậm hơn, khi chín chuyển sang màu sẫm. Loại này hiếm hơn và khó mua hơn, giá thành cao hơn. Loại này chủ yếu mọc ở miền Trung, đặc biệt tập trung nhiều ở Quảng Nam, Quảng Ngãi.

Thu hoạch và cách bảo quản hạt

Cây ươi ra quả và chín vào tháng 6 đến tháng 8 hàng năm, trước khi vào mùa mưa. Chu kỳ ra quả 4 năm một lần, mặc dù thời gian thu hoạch ngắn nhưng sản lượng tương đối cao. Vì thế, cây đười ươi ít khi được đưa vào canh tác do thời gian thu hoạch dài, mà chủ yếu là loại hạt tự nhiên.

Xem thêm: Cây Bìm Bịp (Cây Xương Khỉ) – Công Dụng, Cách Dùng Và Địa Chỉ Mua

Có 2 cách thu hoạch chính, hoặc để hạt chín tự tách ra khỏi phần vỏ và “bay” xuống mặt đất, vì thế mà quả còn được gọi là hạt đười ươi bay. Hoặc người dân sẽ thu hoạch khi chưa rụng và đem về phơi khô.

Cách bảo quản hạt đười ươi không khó, bạn chỉ cần để hạt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt, có thể đựng trong túi kín hoặc lọ.

Hạt đười ươi có công dụng gì mà được ưa chuộng đến vậy?

Trong YHCT, hạt đười ươi được ghi nhận có vị ngọt, tính hàn, có tác dụng mát gan, giải nhiệt, thông độc, lợi cổ họng.

Theo các nghiên cứu khoa học, trong loại hạt có chứa thành phần tinh bột, tanin, đường galactose, bassorin, sterculin, quercetin, chất xơ, vitamin, canxi, sắt,…

Vậy cụ thể hạt đười ươi có tác dụng gì cho sức khoẻ? Dưới đây là một số tác dụng của hạt đười ươi đã được nghiên cứu:

• Hạt đười ươi chữa sỏi thận: Thành phần Bassorin và Starculin có tác dụng cân bằng chức năng hệ bài tiết, hạn chế tích tụ chất cặn bã trong thận. Đồng thời thanh lọc, giải độc, giảm tải cặn bã, hạn chế nguy cơ cặn lắng thành sỏi.
• Cải thiện gai cột sống: Hoạt chất Galactose, Pentose và Arabinose là đường tự nhiên có tác dụng giảm đau, kháng viêm, cải thiện xương khớp. Tuy nhiên hạt đười ươi chữa khỏi bệnh gai cột sống được hay không còn tuỳ thuộc vào mức độ và thể trạng mỗi người.
• Giảm cân, đẹp da, giữ dáng: Hạt đười ươi có tính mát, ít chất béo, ăn vào no lâu, hạn chế tích tụ mỡ thừa. Với đặc tính thanh nhiệt, đào thải độc tố giúp làn da hồng hào, trẻ trung.
• Hết chảy máu cam: Do hạt có tác dụng thanh nhiệt, làm mát nên được dùng nhiều khi trẻ em bị chảy máu cam do nhiệt.
• Một số tác dụng khác: Chữa táo bón, mụn nhọt, đau họng, viêm họng mãn tính, giảm ho khan, viêm đường tiết niệu,…

Các cách sử dụng hạt đười ươi tốt cho sức khoẻ

Hạt đười ươi có thể sử dụng như một thức uống giải khát mùa hè thông thường, cũng có thể dùng làm thuốc chữa bệnh.

Cách dùng hạt đười ươi thanh mát ngon miệng

Món giải khát từ hạt đười ươi khô có vị ngọt, mát, hơi đắng dịu nhẹ và có hương thơm nhẹ nhàng, đặc biệt rất dễ làm.

Cách ăn hạt đười ươi rất đơn giản như sau:

• Ngâm hạt đười ươi khô với nước cho đến khi thịt quả nở to ra.
• Bóc bỏ phần vỏ, xơ gân, tách hạt và lấy phần thịt.
• Dùng phần thịt này kết hợp với mủ trôm, hạt chia, hạt é, đường phèn và đá lạnh để làm món giải khát.

Bài viết hấp dẫn: Cây Bìm Bịp Ngâm Rượu: Tác Dụng, Cách Thực Hiện Và Cách Dùng

Món ăn này rất tốt cho sức khoẻ, giúp thanh nhiệt, giải độc, giảm mụn nhọt, lợi tiểu. Đồng thời nhiều phụ nữ thích ăn hạt đười ươi giảm cân, giữ dáng và đẹp da. Song mỗi người chỉ nên dùng tối đa 4 – 6 hạt, dùng nhiều quá sẽ gây đầy bụng khó tiêu, buồn nôn,…

Các bài thuốc dân gian từ hạt ươi chữa bệnh

Ăn hạt đười ươi chữa bệnh gì? Sử dụng kết hợp với các loại dược liệu tạo thành bài thuốc dân gian giúp cải thiện nhiều bệnh lý khác nhau.

• Chữa chảy máu cam: Dùng 5 hạt ươi rang cho đến khi vàng đều, đun thành nước uống hàng ngày.
• Trị viêm họng, viêm amidan cấp tính: Hãm nước từ 5g mỗi loại từ hạt ươi, bản lam căn, mạch môn đông cùng 3g cam thảo để uống hàng ngày.
• Bài thuốc chữa sỏi thận, sỏi mật: Hạt ươi và chuối hột rừng thái lát với tỉ lệ 1:4 đem phơi khô sau đó rang chín đều. Xay nhuyễn và trộn đều với nhau, dùng bột này pha với nước ấm uống mỗi ngày 2 lần.
• Chữa gai cột sống, giảm ho, viêm đường tiết niệu: Ngâm 3 – 4 hạt ươi với 700ml nước nóng đến khi nở hoàn toàn, tách phần thịt để ăn trực tiếp hoặc pha với đường phèn, hoà cùng nước cho dễ ăn.
• Chữa mụn nhọt do nóng trong: Lấy hạt ươi ngâm nước, trộn với cơm và thêm chút muối để đắp lên mụn. Mỗi ngày đắp một lần kết hợp cùng uống nước hạt ươi sẽ hết mụn nhọt nhanh chóng.
• Chữa táo bón: Ngâm nước nóng 2 – 3 hạt đười ươi khô cho nở mềm, sau đó bỏ lớp vỏ bên ngoài và uống vào buổi sáng khi bụng còn rỗng.

Hạt đười ươi giá bao nhiêu và nên mua ở đâu?

Hạt ươi là loại nước giải khát rất được ưa chuộng tại miền Trung và Nam Bộ. Tuy nhiên với chu kỳ 4 năm thu hoạch một lần nên sản lượng hạt ươi trên thị trường không nhiều.

Hạt đười ươi bao nhiêu 1kg phụ thuộc vào loại hạt. Thông thường hạt ươi bay trâu có kích thước hạt to hơn và hiếm hơn nên thường đắt hơn loại bay sẻ. Ngoài ra, hạt ươi chín rụng tự nhiên sẽ có giá cao hơn loại người dân thu hoạch trên cây và mang về phơi sấy.

Qua khảo sát, trên thị trường hiện nay, giá hạt đang dao động khoảng từ 400.000 đến 500.000 VNĐ/kg khô. Vậy hạt đười ươi bán ở đâu? Bạn đọc có thể tìm mua tại các cửa hàng dược liệu, hiệu thuốc đông y, cửa hàng đặc sản địa phương hoặc mua qua hình thức trực tuyến trên mạng Internet.

Tuy nhiên hạt đười ươi trên thị trường chủ yếu là loại được phơi sấy, hiếm có loại chín rụng cây tự nhiên. Do đó rất dễ bị tẩm màu, sử dụng hoá chất lưu huỳnh hoặc quá trình phơi sấy không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Vậy nên mua hạt đười ươi ở đâu chất lượng, đảm bảo uy tín?

Có thể bạn quan tâm: Cây Bìm Bịp Chữa Bệnh Ung Thư Có Thật Không? Cách Uống Hiệu Quả

Hiện nay, Trung tâm Nghiên cứu và Nuôi trồng dược liệu Quốc Gia Vietfarm là đơn vị cung cấp hạt đười ươi chất lượng cao được tin dùng.

Hạt đười ươi Vietfarm được tuyển chọn kỹ lưỡng, là loại hạt ươi bay chín rụng tự nhiên và thu mua trực tiếp không qua trung gian từ người bản địa. Hạt sau khi được chọn lọc, sơ chế sẽ được sấy khô bằng công nghệ Nhật Bản.

Đảm bảo hạt ươi có độ khô đạt chuẩn, giữ được nguyên vẹn hương thơm, màu sắc và dược chất tự nhiên trong hạt. Dược liệu được đóng gói đạt tiêu chuẩn với trọng lượng 500gr/ túi, đầy đủ tem mác và tích hợp mã QR.

Đặc biệt, khi mua hạt đười ươi Vietfarm bạn đọc sẽ được miễn phí vận chuyển trên toàn quốc.

Những điều cần ghi nhớ trước khi dùng dược liệu

Mặc dù là loại hạt có vị mát, lành tính, tuy nhiên trong quá trình sử dụng, bạn đọc cần lưu ý những điều dưới đây:

• Hạt đười ươi ngâm nước nóng hay lạnh thì mới đúng? Loại hạt này ngâm với nước nóng hay lạnh đều có thể nở mềm ra. Tuy nhiên nếu ngâm với nước ấm thì hạt sẽ có độ nở hoàn hảo trong thời gian ngắn nhất. Khi hạt nở mềm có thể tách hạt và lớp vỏ dễ dàng. Sau khi ngâm nước ấm nếu muốn ăn phần thịt giòn hơn thì có thể ngâm lại nước lạnh.
• Hạt ươi phải ngâm với nước mới được sử dụng, tuyệt đối không ăn quả khô. Vì hạt khô khi vào cơ thể sẽ hấp thụ nước và nở ra trước khi dạ dày tiêu hoá, gây tắc nghẽn ruột, cứng bụng, khó thở.
• Phụ nữ có thai ăn hạt đười ươi được không vẫn là vấn đề chưa được nghiên cứu. Tuy nhiên nhiều người nhận định phụ nữ có thai ăn hạt ươi giúp giảm nóng, bổ gan, thận, giảm mụn nhọt và chỉ được sử dụng hạn chế. Tốt nhất phải nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng. Đặc biệt phụ nữ đang cho con bú không nên dùng, bởi tính mát của hạt dùng quá nhiều có thể gây tiêu chảy cho bé.
• Những người mắc bệnh viêm đại tràng, bệnh đường tiêu hoá, người dễ lạnh bụng, đang tiêu chảy tuyệt đối không sử dụng.
• Mặc dù có thể giúp giảm ho tuy nhiên người bị ho có kèm máu, có đờm thì không được dùng.
• Chỉ sử dụng với liều lượng vừa đủ, lạm dụng có thể gây ra tác dụng phụ như ho nhiều đờm, buồn nôn, chướng bụng. Theo khuyến cáo mỗi ngày chỉ nên ăn khoảng 3 – 5 hạt, tương đương với 350 – 400ml nước hạt ươi.
• Không nên ngâm hạt ươi dùng dần hoặc để qua đêm vì dễ làm nước bị mất chất, chua hoặc nhiễm khuẩn, gây đau bụng, ngộ độc, tiêu chảy.

Trên đây là những thông tin tổng quan về hạt đười ươi, loại hạt được mệnh danh là “yến sào của núi rừng”. Hy vọng qua bài viết sẽ giúp bạn đọc có thêm kiến thức về loại dược liệu quý này.