Kim Tiền Thảo: Thành Phần Hóa Học, Công Dụng Và Cách Dùng Chi Tiết

Kim tiền thảo là dược liệu từ lâu đã được ứng dụng rất nhiều trong điều trị bệnh sỏi thận, sỏi đường tiết niệu, làm lợi tiểu. Cả y học hiện đại cùng cổ truyền đều ghi nhận công dụng của vị thuốc này và được dùng làm thành phần chính trong rất nhiều bài thuốc hiện nay. Hôm nay, chúng tôi sẽ chia sẻ với các bạn những thông tin liên quan tới đặc điểm, công dụng, cách dùng của cây thuốc.

Thông tin mô tả cây kim tiền thảo

Kim tiền thảo là một trong số những vị thuốc rất quen thuộc của y học, ứng dụng rộng rãi trong điều trị bệnh lý về thận và đường tiết niệu hiện nay. Cây còn có các tên gọi khác là: Cỏ đồng tiền vàng, mắt trâu, đồng tiền lông, bươm bướm, dây sâm lông, vảy rồng.

Trong khoa học, thuốc có tên gọi là Desmodium Styracifolium và thuộc họ đậu Fabaceae.

Đặc tính tự nhiên

Thuộc họ thân thảo mọc bò, kim tiền thảo thường sẽ có dạng đứng thẳng về sao, chiều cao trung bình từ 30 – 50cm. Phần thân và lá đều sẽ có lớp lông to mỏng màu trắng, ngọn có khía và dạng dẹt.

Lá của kim tiền thảo mọc theo kiểu so le, thường sẽ là 1 – 3 lá chét hình tròn. Phần đầu lá có dạng lõm vào hoặc dạng tù, gốc lá có hình tim hoặc bằng. Phần mặt trên của lá sẽ là màu xám nhạt, mặt dưới có khá nhiều lông mềm mịn. Chiều dài của cuống là đạt 1 – 2 cm, gân lá khá dễ dàng quan sát.

Hoa sẽ có 2 màu gồm tím hoặc hồng, hoa mọc ở phần đầu ngọn hoặc kẽ lá theo chùm, đài hoa 4 răng và lá bắc rụng sớm. Trang hóa có hình bầu dục, 2 nhị và bầu hơi có lông. Quả kim tiền thảo dạng đầu cong, khi bóc hạt sẽ thấy có lớp lông mỏng. Thông thường, cây sẽ ra hoa và kết quả trong khoảng thời gian từ tháng 3 – tháng 5.

Cách trồng kim tiền thảo

Với những giá trị lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe, ngày nay kim tiền thảo đang được nhiều nơi nghiên cứu trồng trọt để duy trì nguồn thuốc ổn định. Thông thường, các trung tâm sẽ nhân giống từ hạt, vào khoảng tháng 9 – 10, hạt sẽ chín, lúc này có thể thu hoạch để nhân giống.

Cách làm cũng khá đơn giản, sau khi quả đã chín, bạn lấy về phơi cho khô hoàn toàn và lấy hạt, để sau khoảng 2 đến 3 tháng rồi tiến hành nhân giống.

Cách làm đất: Kim tiền thảo sẽ phát triển tốt nhất khi trồng ở đất đồi núi, tuy nhiên trong những năm gần đây, cây cũng đã được trồng ở đất đồng bằng và cho năng suất khá tốt. Đất yêu cầu phải là luống cao ráo từ 20 – 25cm, xới tơi, không để ngập úng nước.

Mật độ gieo trồng: Khi đã ươm được cây giống, cần trồng theo khoảng cách 30x30cm hoặc 30x40cm, ngoài ra cũng có thể gieo thẳng nhưng cũng cần chú ý tới khoảng cách giữa các cây. Theo hướng dẫn, trên mỗi hecta trồng đất nên bón khoảng 10 – 15 tấn phân chuồng để cây đủ dinh dưỡng sinh trưởng tốt nhất.

Cách chăm sóc:

• Cần chú ý làm đủ độ ẩm cho đất, nhổ cỏ và xới xáo quanh gốc 2 – 3 lần sau khi trồng. Thực hiện phương pháp này thường xuyên cho tới khi cây đã phát triển bò lan đều mặt luống. Khi cây đã phủ kín, cần chăm bón thêm khoảng 150 – 200kg ure cho mỗi hecta đất, chia thành 2 đợt.
• Đây là loại cây ít khi bị sâu bệnh tấn công, do đó sau khi cắt lấy phần thân, người trồng có thể phủ lên mặt luống một lớp tro bếp, phân mục và đất bột để cây có thể tiếp tục mọc lên đợt mới vào mùa xuân.

Khu vực phân bố

Cây kim tiền thảo mọc ở đâu? Tại Trung Quốc và Lào, kim tiền thảo vô cùng nhiều, còn ở Việt Nam, chúng thường mọc nhiều nhất ở khu vực các tỉnh thuộc trung du miền núi phía Bắc, các khu vực địa hình núi thấp từ Nghệ An trở ra. Phổ biến nhất là tại các tỉnh Bắc Giang, Thái Nguyên, Phú Thọ, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Vĩnh Phúc, Hòa Bình, Hà Tây, Thái Nguyên, Tuyên Quang,…

Mặc dù thuộc nhóm cây ưa sáng và ưa ẩm nhưng không thể phủ nhận khả năng sinh trưởng mạnh mẽ của kim tiền thảo ở những nơi khô hạn. Thông thường tại những nơi mọc tự nhiên, bạn sẽ thấy chúng tập trung thành các cụm ven nương rẫy bỏ hoang hoặc ven bìa rừng. Đặc biệt quả khi đến độ chín sẽ tự tách hạt rơi xuống đất và tiếp tục phát triển thành các cây con mới.

Cách thu hái và sơ chế

Thân, cành, lá kim tiền thảo đều có thể tận dụng để làm thành các bài thuốc trị bệnh rất tốt. Theo đó, thời điểm tốt nhất để thu hoạch sẽ vào mùa hè khi cây đang có cả hoa và lá nhiều.

Khi đã hái được thuốc, cần rửa sạch sẽ để hết bụi bẩn, sau đó để cho ráo nước và cắt thành từng khúc nhỏ. Phơi thuốc cho khô hẳn rồi bọc trong túi zip hoặc bình thủy tinh sạch để sử dụng dần.

Thành phần hóa học có trong cây kim tiền thảo

Đây là cây thuốc có rất nhiều thành phần hóa học nổi bật, được khoa học công nhận mang tới nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.

Các thành phần được phân chia thành các nhóm như sau:

• Alkaloids: Desmodilacton, Desmodimin.
• Flavonoids: Quercetin, Isovitexin, Vicenin 1 – 2 – 3, Isoschaftoside, Kaempferol, Vitexin, Astragalin, Schaftoside,…
• Terpenoids: Soyasapogenol B, Soyasaponin I, Soyasapogenol E, Lupeol,…

Đối với dòng kim tiền thảo trồng và thu hoạch ở nước ta, các chuyên gia ghi nhận có lượng saponin 3,1% và Flavonoid đạt 0,46%. Ngoài ra còn có thêm các hoạt chất khác khá nổi bật như Polysaccharide, Steroids, Phenolic acid và tinh dầu.

Kim tiền thảo có tác dụng gì?

Có thể nói rằng, vị thuốc này có rất nhiều công dụng tuyệt vời trong chăm sóc sức khỏe, nổi bật nhất là tác dụng đối với hệ thống bài tiết.

Công dụng theo quan điểm của y học cổ truyền

Kim tiền thảo chữa bệnh gì? Là một vị thuốc có tính hơi hàn, vị ngọt mặn, quy kinh thận, bàng quang và can đởm, các công dụng cụ thể của thuốc gồm:

• Trị ho, tiêu đờm.
• Thông lâm, lợi tiểu.
• Chữa trị chứng đau răng, ghẻ lở.
• Thúc đẩy sỏi thận đào thải ra ngoài.
• Giải độc cơ thể, thanh nhiệt, giảm viêm và tiêu sạn.
• Điều trị chứng sỏi mật, rắn độc cắn, ung nhọt, hoàng đản, nhiệt lâm.

Công dụng theo y học hiện đại

Các chuyên gia cho biết, kim tiền thảo có chứa không ít hoạt chất với những công dụng tuyệt vời trong chữa trị bệnh.

• Herba Glechoma Longituba, Lysimachia Christinae: Có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh lý liên quan tới tuyến mật, tim mạch cũng như hệ thống bài tiết nói chung.
• Coumarin: Có công dụng hủy các tế bào mỡ và sản sinh ra acid Coumaric giúp phá vỡ các khối muối canxi và acid oxalate, đẩy ra khỏi cơ thể một cách hiệu quả hơn.

Cụ thể vị thuốc này mang đến những lợi ích sau:

• Hỗ trợ cho hoạt động của mật: Khi các hoạt chất có trong kim tiền thảo đi vào cơ thể sẽ nhanh chóng phát huy tác dụng tại mật. Nồng độ lecithin được điều chỉnh, tăng cường hoạt động bài tiết cho mật. Lượng cholesterol được giảm nhanh chóng và ngăn ngừa nguy cơ hình thành sỏi. Với những bệnh nhân bị bệnh sỏi mật, kim tiền thảo còn được tận dụng để làm tan sỏi và đẩy chúng ra ngoài.
• Hệ thống tim mạch: Công dụng tiếp theo cần kể tới của kim tiền thảo đó là hỗ trợ tốt hoạt động tuần hoàn ở thận, não, mạch vành. Điều trị chứng giảm oxy ở tim hay nhịp tim đập nhanh, áp lực tại động mạch vành cũng được điều chỉnh tốt hơn.
• Trị sỏi thận: Chữa sỏi thận bằng kim tiền thảo từ lâu đã được y học đánh giá có hiệu quả rõ rệt. Bởi nhóm hoạt chất Flavonoid trong cây thuốc có khả năng ngăn chặn sự hình thành của các viên sỏi canxi oxalat, kiềm hóa nước tiểu cũng như hạ nồng độ của những chất gây ra sỏi. Ống thận và cầu thận lúc này được bảo vệ một cách an toàn nhất.
• Hỗ trợ trị viêm đường tiết niệu và viêm thận: Nhờ khả năng kháng viêm mạnh mẽ, chống oxy hóa, hỗ trợ đào thải sỏi và giảm phù nề niệu quản, tiểu ra máu, tiểu rắt, tiểu buốt, y học đã tận dụng kim tiền thảo trong các bài thuốc chữa viêm thận, viêm đường tiết niệu. Các kết quả điều trị đều cho thấy sự thành công vượt ngoài mong đợi.
• Một số công dụng khác: Ngoài những vai trò trên, dược liệu này còn được dùng với mục đích loại bỏ vi khuẩn lỵ, trực khuẩn mủ xanh, tụ cầu vàng, trực khuẩn thương hàn. Cùng với đó là một số tác dụng cải thiện viêm gan, phù thũng, suy giảm chức năng han, ung nhọt và viêm tuyến vú.

Cách sử dụng kim tiền thảo trong các bài thuốc

Để có thể phát huy được tối đa công dụng, chúng ta cần biết cách sử dụng chính xác kim tiền thảo. Tùy từng bài thuốc sẽ có liều lượng và cách dùng khác nhau, bên cạnh đó vị thuốc này có thể dùng độc lập hoặc kết hợp với các vị thuốc khác đều mang tới những tác dụng rất đáng ghi nhận.

Dưới đây là  các bài thuốc cụ thể cho bạn tham khảo:

Bài thuốc chữa chứng bệnh sỏi bàng quang, sỏi thận

Bài thuốc này có 3 phương pháp sử dụng khác nhau, người bệnh tùy vào tình trạng bệnh thực tế và hướng dẫn từ bác sĩ để có cách dùng phù hợp.

Cách 1:

• Dùng 15g kim tiền thảo, 15g thổ phục linh, 15g rễ cỏ xước, 15g ké đầu ngựa, 15g cỏ tranh, 15g cối xay,  15g rễ đinh lăng, 10g mộc thông.
• Mang các vị thuốc sắc với lượng nước vừa đủ. Khi thuốc sôi sẽ hạ nhỏ lửa cho nước thuốc cạn dần. Thuốc cần được uống đều đặn mỗi ngày 1 thang.

Cách 2: 

• Bạn chuẩn bị khoảng 35g kim tiền thảo, 7g kê nội kim và 15g ngải cứu.
• Các vị thuốc rửa sạch, cho vào ấm sắc như bình thường, cũng sử dụng mỗi ngày 1 thang.

Cách 3:

• Nguyên liệu cần có 15g kim tiền thảo, 8g ý dĩ, 15g bạch mao căn, 15g hạt mã đề.
• Đem các vị thuốc rửa sạch và sắc với khoảng 2 lít nước cho tới khi cạn còn 2 bát. Chia thuốc thành các bữa nhỏ uống hết trong ngày.

Bài thuốc chữa sỏi mật với kim tiền thảo

Khi bị sỏi mật, người bệnh có thể sử dụng kim tiền thảo để làm tan sỏi, đẩy sỏi ra khỏi cơ thể với khá nhiều cách kết hợp dược liệu. Dưới đây là 4 bài thuốc được dùng nhiều nhất hiện nay.

Cách 1:

• Sử dụng 15g kim tiền thảo, 15g rau má tươi, 7g củ gấu, 4g kê nội kim, 4g hải tảo, 15g cỏ xước, 8g hoạt thạch, 4g củ nghệ vàng.
• Các vị thuốc rửa sạch rồi cho vào ấm sắc, uống đều đặn hàng ngày để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Cách 2: 

• Bệnh nhân cần chuẩn bị 30g kim tiền thảo, 10g sài hồ, 10g mã đề, 30g nhân trần, 2g đại hoàng, 4g chỉ xác, 4g uất kim, 8g chi từ, 3g khổ luyện tử.
• Các vị thuốc trên bạn mang sắc với lượng nước vừa đủ, sắc lửa nhỏ cho tới khi thuốc cạn dần còn khoảng 1 bát con. Chắt thuốc ra và chia thành 3 bữa uống vào sáng, trưa và tối.

Cách 3:

• Các vị thuốc cần có 25g kim tiền thảo, 8g thục địa, 8g chỉ xác. 8g hoàng tinh. 8g xuyên luyện tử.
• Mang tất cả các vị thuốc này cho vào ấm sắc với 5 bát con nước. Khi thuốc cạn còn 2 bát sẽ tắt bếp và chắt ra để uống. Cần duy trì đều đặn cho tới khi hết liệu trình để cải thiện sỏi tốt nhất.

Cách 4: 

• Cần có 25g kim tiền thảo, 10g xuyên phá thạch, 10g uất kim, 5g xuyên quân và 25g trần bì.
• Rửa sạch những vị thuốc đã chuẩn bị, sau đó cho và ấm hoặc nồi sắc thuốc. Khi thuốc sôi cần hạ nhỏ lửa, sao cho phần thuốc thu được còn khoảng 1 bát con. Chia thành 3 bữa uống trong ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.

Bài thuốc chữa sỏi đường tiểu

Với những bệnh nhân sỏi đường tiểu, kim tiền thảo cũng được sử dụng với nhiều bài thuốc khác nhau. Theo đó, người bệnh có thể tham khảo 2 bài thuốc dưới đây.

Cách 1:

• Bệnh nhân sử dụng 25g kim tiền thảo, 10g hoài ngưu tất, 15 xuyên phá thạch, 10g đông quỳ tử, 10g hải kim sa, 10g hoạt thạch.
• Sắc thuốc với khoảng 1 lít nước cho tới khi phần thuốc cạn còn ⅓, sau đó chia ra thành 3 bữa, bệnh nhân uống hết trong ngày.

Cách 2:

• Sử dụng 15g kim tiền thảo, 10k kim hải sa, 10g vương bất lưu hành, 10g hoài ngưu tất, 10g xuyên phá thạch, 10g hoàng tinh.
• Bệnh nhân rửa sạch những vị thuốc trên rồi cho vào ấm sắc với khoảng 1 lít nước. Thuốc cần được duy trì uống đều đặn mỗi ngày để có thể loại bỏ sỏi nhanh nhất.

Bài thuốc viêm đường mật (không phải do vi khuẩn gây bệnh)

Khi bị viêm đường mật và không phải nguyên nhân do vi khuẩn, thường bệnh nhân sẽ được kê đơn thuốc với kim tiền thảo như sau:

• Chuẩn bị 15g kim tiền thảo.
• Sắc thuốc với nước để uống đều đặn mỗi ngày cho đến khi có đạt được hiệu quả cải thiện bệnh.

Kim tiền thảo mua ở đâu, giá bao nhiêu?

Với vô số công dụng tuyệt vời, kim tiền thảo ngày càng được nhiều người tìm mua trên thị trường. Tuy nhiên, không phải nơi nào cũng bán hàng chất lượng với giá cả hợp lý.

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều cơ sở buôn bán kim tiền thảo với nhiều loại hàng khác nhau, không có giấy tờ nguồn gốc rõ ràng, chất lượng không đạt chuẩn trong khi mức giá không hề rẻ. Điều này khiến không ít khách hàng cảm thấy lo lắng khi tìm mua thuốc.

Theo đó, Trung tâm Nghiên cứu và Nuôi trồng dược liệu Vietfarm là địa chỉ cung cấp kim tiền thảo cùng rất nhiều dược liệu khác uy tín hiện nay. Các vị thuốc đều được nuôi trồng và sản xuất theo quy trình khép kín, đảm bảo các tiêu chuẩn về chất lượng và an toàn đối với sức khỏe.

Thuốc kim tiền thảo giá bao nhiêu hiện nay? Vietfarm đang bán kim tiền thảo với mức giá 140.000đ/500g, có đầy đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ và cam kết chuẩn chất lượng hàng đầu. Do đó, khách hàng khi có nhu cầu nên liên hệ trực tiếp tới Vietfarm để mua được dược liệu chuẩn với giá tốt nhất.

Những lưu ý quan trọng bạn cần nhớ khi dùng kim tiền thảo

Là một vị thuốc an toàn, lành tính, mang tới nhiều lợi ích trong việc chăm sóc sức khỏe hệ bài tiết, kim tiền thảo ngày càng được ứng dụng rộng rãi. Nhưng để đảm bảo an toàn nhất trong quá trình sử dụng, bạn cần chú ý tới những vấn đề sau:

• Chỉ sử dụng với liều lượng đúng theo hướng dẫn của thầy thuốc, bởi lạm dụng quá liều sẽ gây ra các tác dụng phụ là buồn nôn, chướng bụng, đau bụng.
• Việc sử dụng kim tiền thảo một cách tùy ý trong thời gian dài sẽ là nguyên nhân khiến chức năng gan bị suy giảm nặng nề.
• Các bác sĩ cho biết, phụ nữ có thai không nên dùng kim tiền thảo vì có thể gây ra một số ảnh hưởng không tốt cho em bé,
• Với những bệnh nhân mắc chứng đau dạ dày, thuốc nên uống tốt nhất khi bụng vẫn đang no.
• Không sử dụng thuốc cho bệnh nhân bị tiêu chảy, tỳ hư.

Trên đây là những thông tin quan trọng nhất về cây thuốc kim tiền thảo, mong rằng qua đây sẽ giúp bạn đọc có cái nhìn cụ thể hơn về loại thuốc này để sử dụng đúng cách. Bên cạnh đó, cần phải tham khảo ý kiến của các bác sĩ trước khi dùng để đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe thực tế.