Cây Chè Dung: Đặc Điểm, Công Dụng, Giá Bán Và Địa Chỉ Mua Uy Tín

Chè dung là một loại đặc sản nổi tiếng của hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Thức uống có hương vị thơm ngon, thanh mát, dịu nhẹ. Không chỉ dùng để đun nước uống hằng ngày, chè dung còn có rất nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe con người, hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Tác dụng là thế nhưng không phải ai cũng hiểu hết về cây chè dung, đặc điểm, thành phần, cách dùng. Và để hiểu hơn về dược liệu, mời bạn đọc tham khảo những thông tin hữu ích dưới đây. 

Khám phá cây chè dung – Thông tin tổng quan

Nếu bạn có dịp ghé thăm những tỉnh thành ở khu vực Bắc Trung Bộ như Nghệ An, Hà Tĩnh sẽ thấy một loại thức uống thanh mát, người ta gọi là chè dung. Loại cây này còn có tên khác là chè lang, chè dại, cây dung,…. Danh pháp khoa học là Syplocos Racemosa Roxb, thuộc họ Dung.

Đặc điểm tự nhiên

Rất nhiều người thường hay nhầm lẫn giữa cây chè dung và chè xanh trong tự nhiên, bời hình dáng, màu sắc lá cây khá giống. Tuy nhiên đây là hai loại cây khác nhau, nhưng đều được dùng để pha trà và là thức uống lành mạnh, tốt cho sức khỏe.

Cụ thể đặc điểm của cây chè dung để bạn phân biệt trong tự nhiên:

• Chè dung là loại cây gỗ nhỏ, có chiều cao trung bình từ 1,5 – 2m, đôi khi có những cây sống lâu năm trong rừng sâu cao đến 4m.
• Lá cây dung mọc so le nhau, cuống lá ngắn, hình trứng và thuôn dài. Lá cây hơi tù về phía cuống, phiến lá dài khoảng 9 – 15cm, rộng 3 – 6cm. Mép lá có răng cưa nhưng khá thưa. Lá cây dung có màu xanh đậm như lá chè xanh, bề mặt phẳng, nhẵn, khi khô lá chuyển màu lục nhạt.
• Cây dung có hoa, nở nhiều và mọc thành chùm ở đầu cành hoặc nách lá. cuống hao ngắn, trên bề mặt được bao phủ một lớp lông mịn. Bông hoa có màu trắng hoặc vàng lục, mùi rất thơm.
• Quả sẽ mọc vào tháng 3 – 5 hằng năm, có thể ăn được, thịt quả màu đỏ, hình thuôn dài 6 – 10mm. Trong quả có từ 1 – 3 hạt đơn.

Sự khác biệt lớn nhất của cây chè dung và cây chè xanh chính là nằm ở nước trà khi pha. Nước trà dung đậm màu hơn trà xanh và vị cũng thơm, ngon, thanh mát, ngọt nhẹ chứ không đắng chát như trà xanh.

Cây chè dung mọc ở đâu?

Cây chè dung mọc nhiều nhất ở khu vực Bắc Trung Bộ của nước ta như Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh. Những nơi có núi rừng, đồi trọc, trong đó, nhiều nhất là khu vực Quỳnh Lưu  – Nghệ An. Vì thế không sai khi người ta nói, chè dung chinh la đặc sản của mảnh đất Nghệ An.

Một số tỉnh thành khác ở Tây Nguyên, Bắc Bộ cũng có tìm thấy loại cây này. Thường người ta sẽ không trồng chè dung mà vào sâu trong rừng để tìm kiếm, thu hoạch. Ngoài Việt Nam, chè dung còn được tìm thấy ở Campuchia, Lào, Ấn Độ, một vài tỉnh miền Nam của Trung Quốc.

Xem thêm: Giảo Cổ Lam – Công Dụng, Cách Dùng Hiệu Quả Và Giá Bán Mới Nhất

Thu hái, sơ chế, bảo quản dược liệu

Cây chè dung có sức sống vô cùng mãnh liệt, phát triển sinh trường quanh năm. Nhưng theo kinh nghiệm của những người nông dân thường xuyên vào rừng thu hái, thời điểm tốt nhất để thu hoạch chính là tháng 9 và tháng 10 hằng năm. Khi cây đã trưởng thành, hàm lượng dưỡng chất cũng ở mức cao nhất sẽ mang lại tác dụng tốt hơn cho người dùng khi sử dụng.

Cây chè dung có thể thu hoạch cả cây bởi có thể dùng cả lá, vỏ thân cây, vỏ rễ cây để làm dược liệu.

• Lá chè: Có thể dùng dạng tươi hoặc phơi sấy khô, sao vàng để pha trà uống.
• Thân cây: Dùng dao để tách lấy phần vỏ cây mang đi phơi dùng dần.
• Rễ cây: Cũng tương tự như thân cây, người ra sẽ tách vỏ rễ cây để đem phơi hoặc sấy khô, sử dụng làm dược liệu.

Ngoài dùng làm dược liệu, người ta còn sử dụng cây dung để nhuộm vải, sau đó dùng vải thiết kế trang phục, may đo quần áo.

Bài đọc thêm: Diệp Hạ Châu: Đặc Điểm, Công Dụng, Bài Thuốc, Giá Bán Và Địa Chỉ Mua

Cây chè dung có tác dụng gì đối với sức khỏe con người

Từ thời xa xưa người ta đã phát hiện ra cây dung và mang về để nấu nước uống và dần trở thành thức uống quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày. Theo thời gian, người ất dần phát hiện ra những tác dụng của loại thảo dược này đối với việc chăm sóc sức khoẻ và hỗ trợ điều trị bệnh.

Theo y học cổ truyền

Vậy cây chè dung chữa bệnh gì? Theo các nghiên cứu của y học cổ truyền lá cây dung có vị ngọt hơi chua, có tác dụng đến hệ tiêu hoá, chữa đau bụng, tiêu chảy, các bệnh về dạ dày, khó tiêu, đầy bụng, kém ăn.

Rễ cây có vị ngọt nhạt, tính mát, thanh nhiệt, giúp tiêu khát, hạ sốt, giảm đau. Người bản địa uống chè dung rất nhiều để ổn định chức năng tiêu hoá, chữa đau bụng và các chứng dạ dày.

Theo nghiên cứu khoa học

Còn theo nghiên cứu khoa học hiện đại, trong cây chè dung chứa các thành phần hoá học rất quan trọng. Điển hình trong lá chè có saponin (một loại kháng sinh tự nhiên), steroid, tanin, terpen, hợp chất flavonozit,…

Trong thân cây chứa glucosid 3 – momone gluco furanoid. Ở vỏ thân cây có glycosid, 3 ancaloit gồm loturidin, loturin và coloturin. Chính nhờ những thành phần này giúp cây chè dung mang đến tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe con người. Cụ thể như:

• Tác dụng của cây chè dung trong việc trị đau dạ dày: Thành phần saponin, tanin,… trong lá cây chè dung có thể làm giảm các cơn đau tự nhiên, hỗ trợ làm lành những tổn thương viêm nhiễm loét, giảm tiết và ổn định lượng acid dạ dày.
• Chè dung giúp kháng viêm, kháng khuẩn: Tác dụng này đã được các bác sĩ của bệnh viện Quân y 103 chứng minh. Hoạt chất trong cây chè dung có thể kháng viêm, diệt khuẩn, an toàn và hiệu quả. Chính vì vậy những người gặp vấn đề về viêm gan, viêm nhiễm da, viêm dạ dày,… có thể sử dụng cây chè dung để nhanh lòng làm lành những tổn thương.
• Chè dung chữa đau khớp: Ngoài các chất có khả năng chống viêm, kháng khuẩn, trong chè dung còn có nhiều khoáng chất, nguyên tố đa vi lượng, muối khoáng tốt cho xương khớp để xương luôn chắc khỏe, ngăn ngừa đau nhức. Rất tốt cho những người bị bệnh về xương khớp hoặc người bị đau nhức xương do thay đổi thời tiết.

Không nên bỏ lỡ: Hạt Đười Ươi Có Tác Dụng Gì? Cách Dùng Và Địa Chỉ Mua Chất Lượng

• Uống chè dung có mất ngủ không: Câu trả lời không, thậm chí, chè dung còn có tác dụng cải thiện giấc ngủ rất hiệu quả. Thực tế đã chứng minh, rất nhiều người sử dụng chè dung để làm thức uống để ngủ ngon giấc hơn, phòng tránh stress, suy nhược thần kinh. Một vài hoạt chất của cây còn có tác dụng an thần nhẹ, hệ thần kinh minh mẫn, thư giãn nên dễ vào giấc ngủ hơn.
• Công dụng cây chè dung bổ huyết, ngăn ngừa thiếu máu: Chè dung còn có tác dụng bổ huyết, tăng cường lượng máu lưu thông trong hệ tuần hoàn. Do đó, với những người mới ốm dậy, mệt mỏi do thiếu máu thì đây chính là vị thuốc thần kỳ để nhanh chóng hồi phục sức khoẻ, ngăn ngừa những bệnh về tim mạch, đột quỵ ở người cao tuổi.
• Giảm đau bụng thời kỳ kinh nguyệt: Uống chè dung trước 2 – 3 ngày và trong thời gian kỳ kinh nguyệt sẽ giúp giảm những cơn đau bụng, đau lưng của chị em. Một cách giảm đau an toàn và hiệu quả chị em có thể áp dụng.
• Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường: Thành phần glycosid trong dược liệu khi thủy phân tạo ra glucose và pelargonidin giúp giảm lượng đường huyết cho người bị tiểu đường, hỗ trợ điều trị hiệu quả. .
• Thanh nhiệt và giải độc gan: Chè dung rất tốt cho gan, thanh nhiệt cơ thể, giải độc gan, đào thải độc tố, giảm tình trạng nóng trong, mụn nhọt do uống nhiều thuốc Tây, sử dụng rượu bia.

Xem thêm: Cây Chè Dây: Đặc Điểm, Công Dụng, Cách Dùng, Giá Bán & Địa Chỉ Mua

Bài thuốc chữa bệnh từ cây chè dung

Với những tác dụng kể trên, cây chè dung cũng có nhiều cách sử dụng, dùng đơn lẻ, sắc nước uống, hãm trà hay kết hợp các vị thuốc khác thành bài thuốc để chữa bệnh. Cụ thể một số bài thuốc từ cây chè dung như sau:

Bài thuốc hỗ trợ tiêu hoá, giảm đau bụng, đầy bụng từ cây chè dung:

• Chuẩn bị 1 nắm lá chè tươi hoặc nửa nắm lá chè dung khô, rửa sạch cho vào ấm nước.
• Đổ vào ấm thêm 300ml nước sôi và ủ trong 10 – 15 phút.
• Dùng nước để uống trong ngày.
• Nếu bạn thích uống đặc thì tăng lượng chè lên gấp đôi để dùng, nước trà sẽ đậm đà hơn.

Bài thuốc chữa đau dạ dày từ chè dung:

• Chuẩn bị 100g lá chè dung, 40g mai mực và nam mộc hương, cùng 20g kê nội kim và 60g hương phụ tử.
• Cho các nguyên liệu lên chảo nóng và sao vàng, sau đó tán thành bột mịn. Bảo quản trong lọ kín để để dùng dần.
• Mỗi lần dùng từ 1 – 2 thìa pha cùng nước ấm 50 – 60 độ, hoà tan và uống hết. Ngày uống từ 1 – 2 lần và kiên trì trong 1 – 2 tháng sẽ thấy có tác dụng.

Bài thuốc đắp nhanh lành vết thương hở:

• Chuẩn bị 20g lá chè cùng 200ml nước.
• Cho thành phần trên vào ấm nước và sắc cho đến khi còn 100ml nước.
• Chắt nước để uống còn bã thì đắp lên vết thương khoảng 10 – 15 phút.

Bài thuốc thanh nhiệt, thải độc gan:

• Chuẩn bị phần vỏ cây chè dung khoảng 40g cùng mật ong nguyên chất.
• Nghiền vỏ cây thành bột mịn, trộn cùng mật ong để ăn theo tỷ lệ 3:1. Có thể nghiền lượng lớn vỏ cây rồi bảo quản trong lọ kín và dùng dần.

Cây chè dung mua ở đâu? Giá bao nhiêu ngoài thị trường

Như có trình bày ở trên, hiện nay chè dung không được trồng phổ biến mà chủ yếu là vào rừng thu hái. Loại cây này thích hợp với điều kiện sống trong núi rừng. Tìm mua cây chè dung giống sẽ rất khó nhưng tìm mua dược liệu sấy khô thì đơn giản hơn.

Chưa kể đến với vị ngọt thanh mát, nhẹ nhàng cùng nhiều tác dụng tốt cho sức khoẻ nên dược liệu này rất được người dùng quan tâm, tìm mua và sử dụng trong cuộc sống hằng ngày để chăm sóc sức khỏe. Đặc biệt là tác dụng của cây chè dung trong việc điều trị bệnh dạ dày.

Thị trường cũng cung cấp rất nhiều, giá bán dược liệu chỉ khoảng 120.000 – 180.000 VNĐ/kg. Còn muốn mua loại tươi phải đến tận những vùng thu hái mới có thể tìm thấy loại tươi.

Trước tình trạng “rác dược liệu” tràn lan trên thị trường hiện nay, người dùng cần hết sức cảnh giác và đặt mua chè dung khô ở những địa chỉ thực sự uy tín, chất lượng, có tên tuổi và thương hiệu trên thị trường. Không vì ham rẻ mà mua hàng trôi nổi, hàng không rõ nguồn gốc.

Ngoài ra khi mua bạn cũng cần kiểm tra dược liệu cẩn thận. Không mua sản phẩm khi thấy dược liệu có dấu hiệu nấm mốc, dược liệu quá nát sẽ dễ bị trộn lẫn những loại cây cỏ khác và không có tác dụng cho sức khỏe. Đặc biệt cũng chú ý đến công nghệ sấy dược liệu. Hiện nay sấy thăng hoa là phương pháp tốt nhất giúp giữ hàm lượng dưỡng chất ở mức cao nhất.

Bạn đặt mua ở những nhà thuốc Đông y, thương hiệu chuyên cung cấp và phân phối dược liệu trên toàn quốc,.. Như vậy sẽ đảm bảo chất lượng hơn và khi dùng cũng mang lại những tác dụng như  mong muốn.

Tìm hiểu thêm: Cây Bình Vôi Có Tác Dụng Gì? Các Bài Thuốc Chữa Bệnh Và Giá Bán

Lưu ý khi sử dụng cây chè dung đảm bảo an toàn, hiệu quả

Với những tác dụng kể trên, người dùng sử dụng chè dung rất nhiều trong cuộc sống như một thức uống bổ dưỡng, lành mạnh và tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng, người dùng cũng cần chú ý một vài thông tin như sau:

• Chè dung có vị thanh mát, ngọt nhẹ không gây cồn ruột, khó chịu như nước chè xanh nên có thể uống khi đói, nhưng bạn cũng nên uống và làm dụng quá nhiều.
• Không uống nước chè dung để qua đêm, đun bao nhiêu cố gắng sử dụng hết trong ngày, tốt nhất là nên ủ ấm trong bình để uống. Để qua đêm các dưỡng chất có thể biến đổi và sản sinh những thành phần không tốt cho sức khỏe.
• Mỗi ngày chỉ nên dùng không quá 50g dược liệu nguyên bản (hàm lượng tăng lên có thể tuỳ vào bài thuốc và sự chỉ định của thầy thuốc).
• Những đối tượng nhạy cảm như bà bầu, phụ nữ đang cho con bú, trẻ nhỏ không nên sử dụng chè dung. Bởi trong dược liệu này có chứa nhiều nhất sát khuẩn, kháng viêm, có thể sẽ không tốt cho sức khoẻ, sự phát triển của cả mẹ và bé.
• Những người bị mẫn cảm với dược liệu cũng không nên sử dụng. Nếu lần đầu sử dụng bạn xuất hiện các biểu hiện như nóng trong, ngứa ngáy, phát ban, cần ngưng dùng dược liệu và đến cơ sở y tế thăm khám.
• Bệnh nhân bị huyết áp thấp nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Trên đây là những thông tin chung về cây chè dung – một loại đặc sản trà cũng như thảo dược rất tốt cho sức khỏe con người. Qua đó, bạn đọc cũng sẽ hiểu hơn và tin tưởng sử dụng sản phẩm trong chăm sóc sức khỏe hằng ngày.