Vảy Nến Thể Mảng Là Bệnh Gì? Cách Chữa Trị Và Phòng Ngừa
Vảy nến thể mang là căn bệnh khá phổ biến mang tính chất kéo dài dai dẳng và dễ dàng tái phát khi gặp điều kiện thuận lợi hoặc chu kỳ. Căn bệnh này nếu không được xử lý kịp thời có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm về mắt và khớp. Do đó, việc sớm tìm hiểu những thông tin quan trọng về căn bệnh này vô cùng quan trọng với quá trình điều trị và việc phòng ngừa.
Vảy nến thể mảng là gì? Có nguy hiểm không?
Bệnh vẩy nến mảng (hay còn gọi với tên vảy nến trứng cá) là thể bệnh phổ biến nhất. Tình trạng này xuất hiện ở mọi đối tượng, bất kể tuổi tác hay giới tính.
Theo thống kê, cứ 10 người bị vảy nến thì có khoảng 8 người thuộc bệnh thể mảng. Nó biểu hiện từ những vùng da nhỏ đến lớn, được phân chia rõ ràng, màu đỏ, có vảy và dày.
Đặc biệt, vảy nến thể mảng thường xuất hiện khuỷu tay, đầu gối và lưng dưới nhưng có thể phát sinh trên bất kỳ bộ phận nào của cơ thể.
Đặc trưng của thể bệnh này là các mảng lớn, nhỏ xuất hiện ở những chỗ bằng phẳng. Những mảng bám này có thể kết hợp với nhau để liên quan đến các khu vực rất rộng của da, đặc biệt là trên thân và tứ chi.
Nó thường đi kèm với bệnh vẩy nến da đầu và móng tay.
Vậy vảy nến ở thể mảng có nguy hiểm không? – Theo các bác sĩ chuyên khoa, cũng như bệnh vảy nến thông thường, thể bệnh này không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nó ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống.
Vảy nến ở thể mảng bám có thể gây ra những biến chứng sau:
- Gây bệnh lí về thận khi nó làm suy giảm chức năng của thận. Khi thận không thể lọc và thải độc tố tốt thì khả năng bị thận yếu, suy thận có thể xảy ra.
- Vảy nến thể mảng có thể khiến hàm lượng insulin trong máu tăng từ đó có thể khiến tiểu đường type 1 chuyển sang tiểu đường type 2.
- Vảy nến thể mảng có thể gây nguy cơ mắc bênh tim mạch gấp 2 lần. Nguyên nhân là do hội chứng biến đổi trao đổi chất khi gặp thuốc điều trị vảy nến khiến sức khỏe hệ tim mạch không tốt.
- Thể bệnh vảy nến này cũng có thể gây biến chứng lên huyết áp. Nhiều người bệnh do không được điều trị sớm đã kéo theo bệnh cao huyết áp.
- Ngoài ra, bệnh này cũng có thể gây ảnh hưởng tới mắt khi người bệnh có thể gặp một số vấn đề như tế bào mắt bị mỏng đi, viêm bờ mi, viêm màng bồ đào, kết mạc bị viêm.
Phân loại vảy nến thể mảng
Cũng như bệnh vảy nến, vảy nến thể mảng được phân thành nhiều loại khác nhau. Trong đó, chủ yếu là những loại sau:
Vảy nến thể mảng bám lớn
Thể bệnh này được mô tả với các tổn thương trên da với ranh giới rõ ràng. Màu đỏ ở khu vực vùng da bị bệnh phân biệt với mảng da màu bạc ở vùng da không bị bệnh rất dễ nhận biết.
Thể bệnh này khởi phát từ khá sớm, thường liên quan đến hội chứng chuyển hóa. Điều đặc biệt, với vảy nến thể mảng bám lớn có thể kháng trị.
Vảy nến mảng bám nhỏ
Khác với mảng bám lớn, các mảng bám nhỏ của bệnh vảy nến thường chỉ có kích thước vài milimet hoặc vài centimet.
Đặc điểm nhận dạng ở thể bệnh này là các mảng vảy mỏng, có màu hồng nhạt, các vảy mịn hơn.
Ranh giới giữa vùng da bệnh và vùng da lành cũng không được rõ ràng như thể mảng bám lớn. So với thể mảng bám lớn thì ở thể bệnh này, yếu tố tiền sử gia đình ít có liên quan hơn.
Bệnh vảy nến thể mảng bám nhỏ có thể xảy ra ở mọi đối tượng. Tuy nhiên, những người trên 40 tuổi thường gặp các triệu chứng của bệnh hơn cả.
Các loại vảy nến thể mảng khác
Ngoài hai loại trên thì vảy nến trứng cả còn có thể chia ra thành nhiều loại khác nữa. Cụ thể như sau:
- Bệnh vẩy nến hình xoắn ốc (Rupioid): Các tổn thương có sừng dày hình nón giống con hà.
- Bệnh vẩy nến lichenified: Khu vực bị vẩy nến thường xuyên hoặc bị trầy xước đã trở nên rất dày.
- Bệnh vẩy nến voi: Vảy rất dày, dai dẳng, diện tích bệnh lớn.
- Bệnh vẩy xương: Thể loại bệnh có vảy rất dày, các khu vực giống như bệnh vẩy nến, giống như vỏ sò
- Bệnh vẩy hình dải: Thể bệnh sắp xếp thành các đường dọc theo cơ thể (thường tương ứng với các đường phát triển của thai nhi)
- Bệnh vẩy nến Koebnerised: bệnh vẩy nến phát triển trong một khu vực chấn thương da như chấn thương, vùng da bị nhiễm trùng, vết thương sau phẫu thuật hoặc những vết xước.
- Bệnh vẩy nến nhạy cảm: Thể bệnh tồi tệ nhất ở các khu vực tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Nó thường xuất hiện ở cổ, tay và cẳng tay. Hầu hết người bệnh là do tiếp xúc với tia cực tím. Một số người sẽ bị các đợt phát ban sau khi phơi nắng. Biểu hiện ban đầu giống như bị cháy nắng. Do đó, cần có biện pháp chống nắng hiệu quả khi ra ngoài.
Nguyên nhân vảy nến thể mảng
Cũng như bệnh vảy nến, đến nay thể bệnh này chưa có nghiên cứu, tài liệu nào khẳng định lí do gây bệnh. Tuy nhiên, theo các bác sĩ, đây là bệnh tự miễn dịch – tức chính hệ miễn dịch tấn công tế bảo khỏe mạnh của cơ thể.
Lí do là nó nhầm lẫn khi “chiến đấu” với những kể gây hại bên ngoài. Sự nhầm lẫn này khiến da non phát triển với tốc độ nhanh hơn, tích tụ trên da rồi hình thành các mảng bám gọi là vảy nến.
Ngoài ra, bệnh vảy nến thể mảng còn có thể do những nguyên nhân sau:
- Các chuyên gia tìm thấy mối liên hệ giữa gen và tiền sử sử khỏe của người bệnh. Theo con số thống kê, có khoảng 10% những người bị vảy nến có liên quan đến tiền sử gia đình. Các nhà khoa học tìm ra mối liên hệ giữa người bệnh với những người trong gia đình có tiền sử bệnh. Do đó, vảy nến thể mảng có thể do yếu tố di truyền.
- Ngoài ra, yếu tố kích hoạt hệ thống miễn dịch phòng vệ (gọi là triggers) cũng có thể là nguyên nhân gây vảy nến trứng cá. Nguyên nhân có thể do người bệnh có vết thương hở, bị cháy nắng hoặc dùng các loại thuốc chống sốt rét, thuốc lithium.
Dấu hiệu vảy nến ở thể mảng
Mỗi đối tượng bệnh, hoặc mỗi thời điểm bệnh có những biểu hiện khác nhau. Tuy nhiên, ở những người bị vảy nến thể mảng đều có đặc điểm chung là nó xảy ra theo chu trình tuần hoàn của triệu chứng.
Trong vài tuần đầu tiên, bệnh có thể nghiêm trọng và nó sẽ giảm ở những tuần tiếp theo. Nhưng nó sẽ bị kích hoạt trở lại nếu có yếu tố kích hoạt.
Theo đó, với người bệnh vảy nến thể mảng có thể gặp những triệu chứng sau:
- Các lớp da ở vùng bệnh gồ ghề, có thể bị viêm và có màu đỏ nhạt.
- Có những đốm nhỏ li ti màu trắng xuất hiện ở những vùng da bị tổn thương.
- Đôi khi, các mảng bám bị nứt, chảy máu.
- Người bệnh cảm thấy ngứa rát, đau, khó chịu.
- Bệnh ở các móng thì ở các vị trí này dày ra, có nhiều rỗ hoa, hiện tượng sưng khớp có thể xảy ra.
Bệnh vảy nến thể mảng có chữa được không? Có lây không?
Các bác sĩ chuyên khoa da liễu cho biết, đến nay, vẫn chưa có một phương pháp nào có thể điều trị dứt điểm căn bệnh này.
Tuy nhiên, nếu phát hiện bệnh sớm và áp dụng các biện pháp thì việc chữa bệnh sẽ dễ dàng hơn.
Các tổn thương trên da sẽ có thể bị mất hoàn toàn khi bệnh mới bắt đầu khởi phát. Các tổn thương khi đó chưa nhiều, da chưa bị mất cấu trúc.
Thời điểm “vàng” để chữa vảy nến thể mảng đó là 15 ngày đến 1 tháng đầu tiên phát bệnh.
Càng về sau, khi các triệu chứng bệnh xuất hiện rõ hơn, các tổn thương nhiều hơn và sâu hơn thì việc điều trị cũng trở nên khó khăn hơn. Khi đó, vảy nến khó có thể chữa khỏi hơn toàn.
Tuy nhiên, một điều đáng mừng, đây không phải là bệnh truyền nhiễm. Vảy nến không lây lan vì thế những người khác không nên có thái độ xa lánh, kì thị người bệnh.
Cách điều trị vảy nến thể mảng tốt nhất hiện nay
Như đã nói ở trên, vảy nến ở thể mảng không có cách chữa dứt điểm 100%. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm và áp dụng biện pháp phù hợp thì khả năng hạn chế sự phát triển của bệnh là hoàn toàn có thể.
Để điều trị vảy nến, hiện nay có ba phương pháp phổ biến. Đó là điều trị tại chỗ, điều trị toàn thân và điều trị bằng quang trị liệu.
Điều trị vảy nến thể mảng bằng thuốc bôi tại chỗ
Phương pháp này chỉ có hiệu quả khi áp dụng đối với những trường hợp bệnh ở mức độ nhẹ.
Đặc biệt khi mới khởi phát, việc điều trị ngay bằng những thuốc bôi, kem bôi sẽ giúp khống chế bệnh rất nhanh.
Công dụng của những loại kem bôi này là giúp giảm ngứa nhanh chóng, làm dịu cho da. Ngoài ra, nó còn giúp kháng khuẩn, cung cấp ẩm, làm liền vết thương.
Các thuốc dạng bôi phổ biến để điều trị vảy nến thể mảng hiện nay gồm Retinoids, Corticosteroids, Dithranol, kem bôi Axit salicylic. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể dùng kem dưỡng ẩm để làm mềm da.
Với các dạng kem bôi thì liều dùng không quá khắt khe. Thông thường, người bệnh chỉ cần làm sạch vùng da bị bệnh rồi thoa một lớp mỏng kem lên đó, massage nhẹ nhàng trong vài phút cho da thẩm thấu vào bên trong.
Thực hiện mỗi ngày từ 2 – 3 lần trong vòng 2 – 4 tuần.
Điều trị toàn thân vẩy nến dạng mảng lan rộng
Bệnh ở mức độ nặng, sử dụng các loại kem bôi tại chỗ không mang lại tác dụng như mong muốn. Khi đó, các bác sĩ sẽ kê thuốc điều trị toàn thân dạng đường uống và đường tiêm.
Công dụng của nhóm thuốc này là tác dụng nhanh, hiệu quả ngay chỉ sau lần đầu sử dụng. Thuốc có khảng năng kháng khuẩn, kháng viêm, ức chế hệ thống miễn dịch để làm giảm nhanh các triệu chứng của vảy nến.
Tuy nhiên, vì các thuốc này có tác dụng mạnh nên cũng gây ra không ít tác dụng phụ. Vì thế, liều dùng của thuốc cần tuyệt đối được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ để tránh gây hại cho cơ thể.
Nhóm thuốc điều trị toàn thân phổ biến hiện nay có thể kể đến như methotrexate, cyclosporine, retinoid.
Ngoài ra, hiện nay có một số loại thuốc sinh học đang được áp dụng điều trị, cho hiệu quả cao như adalimumab, ustekinumab,…nhưng chi phí khá đắt đỏ.
Điều trị bằng quang trị liệu
Ngoài hai cách trên thì chữa bệnh vảy nến còn có thể áp dụng biện pháp quang trị liệu. Đây là phương pháp dùng tia UV hoặc dùng ánh sáng tự nhiên của mặt trời.
Theo đó, cá tia sáng này sẽ chiếu vào vùng da bệnh để loại bỏ tế bào bạch cầu hoạt động khiến hệ miễn dịch “tấn công nhầm” tế bào khỏe mạnh.
Theo các bác sĩ, tia cực tím có hai loại gồm UVA và UVB. Cả hai tia này đều có tác dụng tốt, có thể sử dụng cho điều trị vảy nến thể mảng ở mức độ nhẹ hoặc trung bình.
Khác với hai cách trên, điều trị vảy nến bằng phương pháp này sẽ tốn thời gian hơn. Nó cũng chỉ có thể thực hiện khi người bệnh đến trực tiếp các trung tâm da liễu hoặc trung tâm làm đẹp. Ngoài ra, chi phí điều trị cũng khá tốn kém.
Điều trị vảy nến bằng các bài thuốc Đông y
Ngoài những cách chữa vảy nến ở thể mảng kể trên thì áp dụng những bài thuốc Đông y cũng được nhiều người thực hiện.
Theo y học cổ truyền, vảy nến là chứng tùng bĩ tiễn do huyết nhiệt và phong hàn gây ra. Để chữa bệnh thì cần bài thuốc thẩm thấu từ sâu bên trong nhằm điều trị tận gốc.
Các bài thuốc Đông y chữa bệnh vảy nến đều có nguồn gốc từ thảo dược tự nhiên như hoàng liên, ké đầu ngựa, bồ công anh,… Công dụng của những vị thuốc này đều là kháng khuẩn, tiêu viêm, giảm đau hiệu quả.
Ưu điểm của thuốc đông y chữa bệnh đó là an toàn, lành tính, không gây ra tác dụng phụ, điều trị tận gốc bệnh.
Đặc biệt, thuốc có thể sử dụng cho nhiều đối tượng khác nhau như mẹ bầu, mẹ sau sinh, thậm chí là trẻ em.
Tuy nhiên, vì là thảo dược tự nhiên nên cơ chế tác động của thuốc đông y khá chậm. Người bệnh cần kiên trì thực hiện trong thời gian dài mới có hiệu quả.
Làm thế nào để phòng tránh vảy nến thể mảng?
Dù là bệnh vảy nến ở mức độ nào, ở thể bệnh nào thì việc thực hiện những biện pháp ngăn ngừa, phòng tránh đều rất quan trọng.
Những biện pháp dưới đây vừa có thể ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh, vừa có thể hạn chế sự phát triển trở nặng của bệnh.
- Cần có chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập luyện khoa học để tăng sức đề kháng cho cơ thể.
- Cần bổ sung những thực phẩm giàu vitamin và dưỡng chất, đặc biệt là vitamin B12 và chất béo Omega-3, cũng như thức ăn giàu kẽm.
- Không nên sử dụng các đồ uống có chất kích thích, loại bỏ thuốc lá, đặc biệt là khi bị bệnh.
- Vệ sinh cơ thể sạch sẽ để loại bỏ những vi khuẩn có hại tồn tại dưới da.
- Không nên dùng xà phòng, dầu gội, sữa tắm có hàm lượng chất tẩy rửa cao. Tốt hơn hết là sử dụng sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên.
- Sử dụng kem dưỡng da, cung cấp ẩm để hạn chế tình trạng khô và bong tróc da.
- Cần giữ tinh thần luôn thoải mái, tránh căng thẳng mệt mỏi kéo dài vì nó có thể khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.
Hi vọng với những thông tin trên đây có thể cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin về bệnh vảy nến thể mảng.
Đây là bệnh không đe dọa đến tính mạng nhưng gây những biến chứng khá nguy hiểm. Vì thế, cần có những biện pháp điều trị từ sớm để tránh tình trạng bệnh trở nặng.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!