Nổi Mề Đay Gây Sưng Môi Là Gì? Có Nguy Hiểm Không?

Nổi mề đay gây sưng môi là một tình trạng dị ứng da phổ biến, có thể gây ra nhiều khó chịu và lo lắng cho người mắc phải. Đặc điểm chính của tình trạng này là sự xuất hiện đột ngột của các nốt hoặc mảng đỏ trên da, kèm theo cảm giác ngứa dữ dội và sưng môi. Các triệu chứng trên không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động tiêu cực đến thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống hàng ngày. Do đó, việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa nổi mề đay gây sưng môi sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe và giảm thiểu các tác động tiêu cực của tình trạng này.

Nổi mề đay gây sưng môi là gì?

Nổi mề đay gây sưng môi là một biểu hiện của bệnh mề đay, một tình trạng dị ứng da phổ biến. Khi cơ thể phản ứng với các tác nhân gây dị ứng, hệ thống miễn dịch sẽ giải phóng histamine và các hóa chất khác. Từ đó dẫn đến việc các mao mạch trong da giãn nở và rò rỉ chất lỏng. Kết quả là da sẽ xuất hiện các nốt hoặc mảng đỏ, ngứa ngáy và có thể gây sưng ở các vùng nhạy cảm như môi.

Xem thêm: 3 Cách Chữa Mề Đay Bằng Nắm Lá Đinh Lăng Cực Hiệu Quả Tại Nhà

Triệu chứng nổi mề đay sưng môi

Nổi mề đay gây sưng môi là một biểu hiện của phản ứng dị ứng và có thể đi kèm với nhiều triệu chứng khác nhau. Dưới đây là các triệu chứng phổ biến liên quan đến tình trạng mề đay gây sưng môi:

• Sưng tấy: Môi có thể sưng to bất thường, khiến bạn cảm thấy khó nói, khó ăn uống. Mức độ sưng tấy có thể thay đổi từ nhẹ đến nặng, ảnh hưởng đến cả môi trên và dưới hoặc chỉ một bên.
• Đỏ: Môi chuyển sang màu đỏ tươi hoặc đỏ tía do sự giãn nở của các mạch máu. Màu đỏ có thể lan rộng ra vùng da xung quanh môi.
• Ngứa: Môi ngứa dữ dội, khiến bạn muốn gãi. Tuy nhiên, gãi có thể làm tình trạng tồi tệ hơn, gây trầy xước, chảy máu và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Khô: Môi trở nên khô rát, bong tróc do mất nước.
• Nứt nẻ: Môi bị nứt nẻ, gây đau rát, chảy máu, dễ bị tổn thương và nhiễm trùng.
• Cảm giác đau hoặc rát: Vùng môi bị sưng có thể đau hoặc có cảm giác rát.
• Khó thở hoặc cảm giác nghẹt thở: Trong những trường hợp nghiêm trọng, sưng môi có thể đi kèm với sưng lưỡi hoặc cổ họng, gây khó thở hoặc cảm giác nghẹt thở. Khó thở là một tình trạng cấp cứu y tế nên cần được xử lý ngay lập tức.
• Khó nói hoặc nuốt: Sưng môi có thể làm cho việc nói hoặc nuốt trở nên khó khăn.
• Sưng mắt và mặt: Một số trường hợp nổi mề đay có thể kèm theo sưng ở mắt và các vùng khác trên khuôn mặt.
• Các triệu chứng khác: Một số người có thể gặp các triệu chứng khác như môi cảm thấy căng cứng và khó cử động, có cảm giác tê bì hoặc châm chích. Trong một số trường hợp, mề đay sưng môi có thể đi kèm với sốt.

Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng có thể thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và cơ địa mỗi người.

Nguyên nhân gây nổi mề đay sưng môi

Nổi mề đay gây sưng môi là kết quả của một phản ứng dị ứng, trong đó cơ thể phản ứng mạnh mẽ với các tác nhân kích thích. Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến nổi mề đay sưng môi, bao gồm:

• Dị ứng: Dị ứng thực phẩm (hải sản, sữa, trứng, đậu phộng,… ), dị ứng thuốc (penicillin, aspirin, ibuprofen,…), dị ứng côn trùng đốt (vết cắn của ong, kiến, muỗi,…), dị ứng phấn hoa, bụi bẩn (phấn hoa, bụi bẩn trong không khí),…
• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng có thể gây ra mề đay như một phần của phản ứng miễn dịch của cơ thể.
• Căng thẳng: Căng thẳng, lo âu có thể làm bùng phát mề đay ở những người có cơ địa dị ứng. Khi cơ thể căng thẳng, nó giải phóng histamine, một chất dẫn truyền thần kinh có thể gây ra các triệu chứng mề đay.
• Thay đổi nội tiết tố: Thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ mang thai hoặc mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ mắc mề đay. Sự dao động của hormone có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và dẫn đến phản ứng dị ứng.
• Yếu tố thời tiết: Nóng, lạnh hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể kích hoạt mề đay ở một số người.
• Tập thể dục: Tập thể dục cường độ cao cũng có thể gây ra mề đay ở một số người do sự tăng tiết histamine khi vận động.
• Một số nguyên nhân khác: Ánh nắng mặt trời, nước nóng, hoá chất tẩy rửa hoặc một số loại thực phẩm bổ sung,…

Đối tượng có nguy cơ cao bị nổi mề đay gây sưng môi

Nổi mề đay gây sưng môi có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng một số đối tượng có nguy cơ cao hơn do các yếu tố di truyền, lối sống và tình trạng sức khỏe cụ thể. Dưới đây là các đối tượng có nguy cơ cao bị nổi mề đay gây sưng môi:

• Người có tiền sử dị ứng hoặc gia đình có người từng bị dị ứng, hen suyễn.
• Trẻ em.
• Người có hệ miễn dịch yếu, bị nhiễm trùng mãn tính.

Tham khảo: 13 Cách Chữa Mề Đay Bằng Cây Thuốc Nam An Toàn Nhất

• Trường hợp tiếp xúc thường xuyên với các chất gây dị ứng như công nhân nhà máy, nông dân, bác sĩ thú y.
• Người bị bệnh lý liên quan đến da như viêm da cơ địa (eczema), bệnh vẩy nến,…
• Đối tượng có tiền sử mắc bệnh dị ứng đường hô hấp như viêm mũi dị ứng, hen suyễn,…
• Người có lối sống không lành mạnh, thiếu vật động, ăn uống thiếu khoa học.
• Thường xuyên căng thẳng, stress do công việc hoặc cuộc sống cá nhân.
• Phụ nữ mang thai
• Đối tượng sử dụng thuốc lâu dài, nhất là thuốc kháng sinh và thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs).

Nổi mề đay gây sưng môi có nguy hiểm không?

Nổi mề đay gây sưng môi có thể dao động từ nhẹ đến nghiêm trọng, tùy thuộc vào nguyên nhân và phản ứng của cơ thể mỗi người. Dưới đây là một số mức độ và tình trạng cụ thể để xác định mức độ nguy hiểm của nổi mề đay gây sưng môi:

Mức độ nhẹ

• Triệu chứng: Sưng môi, ngứa, phát ban đỏ, nhưng không kèm theo khó thở hoặc các triệu chứng toàn thân khác.
• Tình trạng nguy hiểm: Thường không nguy hiểm nếu được xử lý kịp thời và các triệu chứng sẽ giảm sau vài giờ đến vài ngày.
• Xử lý: Dùng thuốc kháng histamine, tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng, uống nhiều nước, chườm lạnh.

Mức độ vừa

• Triệu chứng: Sưng môi kèm theo ngứa dữ dội, phát ban lan rộng, có thể có sưng nhẹ ở các vùng khác như mắt hoặc mặt.
• Tình trạng nguy hiểm: Cần được quan tâm hơn nhưng vẫn có thể quản lý tại nhà nếu không có triệu chứng toàn thân nghiêm trọng.
• Xử lý: Tương tự mức độ nhẹ nhưng cần theo dõi sát sao và nếu không cải thiện, bạn nên đi khám bác sĩ.

Mức độ nghiêm trọng

• Triệu chứng: Sưng môi nghiêm trọng, sưng lưỡi hoặc cổ họng, khó thở, khó nuốt, thở khò khè, cảm giác nghẹn.
• Tình trạng nguy hiểm: Rất nguy hiểm, có thể dẫn đến sốc phản vệ, một tình trạng đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời.
• Xử lý: Cần cấp cứu ngay lập tức và trong lúc chờ đợi xe cấp cứu, có thể dùng EpiPen (nếu có) để tiêm epinephrine.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ

• Tiền sử dị ứng nghiêm trọng: Những người đã từng có phản ứng dị ứng nghiêm trọng trước đó có nguy cơ cao hơn.
• Sử dụng thuốc không kiểm soát: Một số loại thuốc có thể làm tăng nguy cơ phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
• Bệnh lý nền: Những người có bệnh nền như hen suyễn, bệnh tim mạch cần đặc biệt thận trọng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

• Khó thở hoặc thở khò khè: Dấu hiệu của sưng lưỡi hoặc cổ họng.
• Khó nuốt: Cảm giác nghẹn hoặc khó nuốt thức ăn, nước uống.
• Phát ban lan rộng và không giảm: Phát ban và sưng không giảm sau vài giờ hoặc sau khi dùng thuốc kháng histamine.
• Chóng mặt hoặc ngất xỉu: Có thể là dấu hiệu của sốc phản vệ.

Biện pháp chẩn đoán nổi mề đay gây sưng môi

Chẩn đoán nổi mề đay gây sưng môi bao gồm việc xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này và loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn khác. Dưới đây là các biện pháp chẩn đoán thường được sử dụng khi bị mề đay sưng môi:

• Khám lâm sàng: Bệnh nhân sẽ được hỏi về tiền sử dị ứng, tiền sử gia đình, các triệu chứng đã xuất hiện, tần suất và thời gian của chúng cũng như các yếu tố có thể gây ra hoặc làm nặng thêm tình trạng. Đồng thời sẽ kiểm tra vùng môi bị sưng, da và các vùng cơ thể khác để tìm kiếm dấu hiệu của mề đay hoặc các phản ứng dị ứng khác.
• Xét nghiệm máu: Bao gồm xét nghiệm công thức máu toàn bộ (CBC) để kiểm tra số lượng tế bào máu và xác định có tình trạng viêm nhiễm hoặc dị ứng không. IgE tổng quát nhằm đo nồng độ IgE, một loại kháng thể liên quan đến dị ứng.

Tìm hiểu thêm: 5 Cách Chữa Mề Đay Bằng Lá Hẹ Tốt Nhất [Bạn Đã Thử Chưa?]

• Xét nghiệm da: Test lẩy da (Skin Prick Test) nhằm thử nghiệm này giúp xác định các chất gây dị ứng cụ thể bằng cách đưa một lượng nhỏ chất gây dị ứng vào da và quan sát phản ứng. Test áp da (Patch Test) bằng cách dán miếng dán chứa các chất gây dị ứng lên da trong một khoảng thời gian nhất định để kiểm tra phản ứng.
• Xét nghiệm loại trừ: Xét nghiệm chức năng gan, thận để loại trừ các bệnh lý liên quan đến gan hoặc thận có thể gây ra triệu chứng tương tự. Xét nghiệm hormone tuyến giáp để kiểm tra chức năng tuyến giáp, vì bệnh lý tuyến giáp cũng có thể gây ra các triệu chứng giống mề đay.
• Xét nghiệm hình ảnh: Trong một số trường hợp, siêu âm có thể được sử dụng để kiểm tra các bất thường ở mô mềm xung quanh vùng sưng. X-quang hoặc CT scan được sử dụng trong các trường hợp nghiêm trọng hoặc phức tạp để loại trừ các nguyên nhân khác gây sưng môi.
• Nhật ký dị ứng: Bệnh nhân được yêu cầu ghi chép chi tiết các thực phẩm, thuốc và các yếu tố môi trường tiếp xúc hàng ngày để xác định các tác nhân gây dị ứng tiềm năng.
• Thử nghiệm loại trừ (Elimination Test): Loại bỏ các thực phẩm nghi ngờ gây dị ứng khỏi chế độ ăn uống trong một thời gian để quan sát xem triệu chứng có giảm hay không. Bên cạnh đó, bệnh nhân sẽ được yêu cầu ngừng sử dụng các loại thuốc nghi ngờ gây dị ứng dưới sự giám sát của bác sĩ.
• Test thử thách (Challenge Test): Bác sĩ sẽ cho bệnh nhân tiếp xúc lại với một lượng nhỏ chất nghi ngờ gây dị ứng trong môi trường kiểm soát để xem phản ứng. Phương pháp challenge test chỉ nên được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.

Điều trị mề đay gây sưng môi

Phương pháp điều trị nổi mề đay sưng môi sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng cũng như tình trạng sức khỏe tổng thể của bạn. Cụ thể như sau:

Tránh các yếu tố dị ứng

• Xác định và tránh các yếu tố có thể gây ra mề đay sưng môi cho bạn như thực phẩm, thuốc, côn trùng đốt,…
• Ghi chép nhật ký dị ứng để theo dõi các yếu tố nghi ngờ và phản ứng của bạn với chúng.
• Mang theo thuốc adrenaline tự tiêm (EpiPen) nếu bạn có nguy cơ cao bị phản ứng dị ứng nghiêm trọng.

Sử dụng thuốc

• Thuốc kháng histamine: Thuốc kháng histamine không kê đơn như cetirizine (Zyrtec), loratadine (Claritin) hoặc fexofenadine (Allegra) có thể giúp giảm ngứa và sưng tấy.
• Corticosteroid: Corticosteroid dạng bôi có thể được sử dụng để giảm viêm và sưng tấy ở môi. Trong trường hợp nặng, corticosteroid dạng uống có thể được kê đơn.
• Thuốc giảm đau: Bệnh nhân có thể mua thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau.

Biện pháp khắc phục tại nhà

• Chườm lạnh: Chườm lạnh lên môi có thể giúp giảm sưng tấy và đau rát.
• Uống nhiều nước: Uống nhiều nước giúp giữ cho cơ thể đủ nước và giảm sưng tấy.
• Dưỡng ẩm cho môi: Sử dụng kem dưỡng ẩm cho môi để giữ cho môi mềm mại và không bị nứt nẻ.

Cách phòng tránh nổi mề đay gây sưng môi

Phòng tránh nổi mề đay gây sưng môi đòi hỏi sự hiểu biết về các yếu tố kích thích và áp dụng các biện pháp dự phòng hiệu quả. Bao gồm:

• Tránh các thực phẩm gây dị ứng như hải sản, đậu phộng, sữa, trứng. Mặt khác, bạn cũng cần tránh sử dụng các loại thuốc đã từng gây dị ứng. Đồng thời hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc mới.
• Giữ nhà cửa sạch sẽ, sử dụng máy lọc không khí, giảm tiếp xúc với phấn hoa và lông thú cưng.
• Quản lý căng thẳng bằng cách thực hành yoga, thiền, thể dục nhẹ nhàng và lập kế hoạch làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.

• Sử dụng sản phẩm chăm sóc da nhẹ nhàng, không có hóa chất mạnh. Giữ ẩm da thường xuyên, tránh tắm nước nóng lâu.
• Sử dụng thuốc phòng ngừa như thuốc kháng histamine sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ. Mang theo EpiPen nếu có nguy cơ bị sốc phản vệ.
• Khám sức khỏe định kỳ để quản lý dị ứng và ghi chép nhật ký dị ứng để xác định các yếu tố kích thích.
• Xây dựng môi trường sống an toàn như lắp đặt máy lọc không khí, giặt giũ chăn ga, gối, rèm cửa thường xuyên và chuẩn bị trước cho tình huống khẩn cấp. Ngoài ra, bạn cũng cần học cách nhận biết dấu hiệu của sốc phản vệ và dạy người thân, bạn bè cách sử dụng EpiPen.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt, tránh hút thuốc hoặc uống rượu bia.

Nổi mề đay gây sưng môi là một phản ứng dị ứng cần được nhận biết và xử lý kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng. Bằng cách thực hiện các biện pháp đơn giản như tránh các tác nhân gây dị ứng, chăm sóc da đúng cách và quản lý căng thẳng, bạn có thể bảo vệ bản thân và nâng cao chất lượng cuộc sống. Nếu triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn.