Đứt Dây Chằng Chéo Sau Phát Hiện Như Thế Nào? Làm Sao Điều Trị?

Đứt dây chằng chéo sau được đánh giá là một trong những chấn thương nghiêm trọng nhất và khá nguy hiểm. Có nhiều cách để xử lý tình trạng này, trong đó phẫu thuật mổ là liệu pháp hàng đầu giúp khôi phục khả năng vận động. Cùng tìm hiểu kỹ hơn về tình trạng này qua bài viết sau đây của VNMedipharm.

Đứt dây chằng chéo sau có nguy hiểm không?

Được biết, đầu gối là khu vực nối giữa 3 hệ xương là: Xương đùi, xương chày và xương bánh chè cùng 4 dây chằng đảm nhiệm chức năng giữ vai trò liên kết – tạo sự vững chắc. Trong đó, có 2 dây chằng bên có tác dụng giữ khớp gối khi xoay và 2 dây chằng chéo có nhiệm vụ giữ cho khớp gối không bị trượt quá mức ra sau hoặc ra trước.

Vậy nên, nếu đứt dây chằng chéo sau, xương đùi và xương chày sẽ không được cố định mà bị di lệch quá đà. Tình trạng này không những tạo ra các cơn đau nhức mà còn ảnh hưởng tới khả năng hoạt động của khớp gối.

Dựa theo mức độ, số lượng tổn thương cũng như khu vực bị ảnh hưởng mà đứt dây chằng chéo sau có thể chỉ gây đau nhức đầu gối và tự phục hồi hay đau nghiêm trọng kéo dài, giảm khả năng vận động hoặc có thể làm tăng nguy cơ viêm khớp.

Nếu tình trạng càng nghiêm trọng, dấu hiệu càng rõ ràng thì biến chứng xảy ra sẽ càng nguy hiểm. Chính vì thế, việc phát hiện sớm và điều trị tổn thương là cách tốt nhất để hạn chế đau đớn cũng như các ảnh hưởng xấu có thể xảy ra sau đó. 

Dấu hiệu đứt dây chằng chéo sau

Đầu tiên bạn cần biết rằng, dây chằng chéo sau sẽ đứt khi có một lực tác động lớn trực tiếp từ trước ra sau. Chấn thương này có thể xảy ra trong nhiều tình huống khác nhau như: Tai nạn xe hơi, xe máy, té ngã trong tư thế quỳ gối hoặc chơi thể thao,…

Các chấn thương ở đầu gối là loại chấn thương phổ biến, tuy nhiên đứt dây chằng chéo sau đầu gối hiếm khi xảy ra. Bởi điều này chỉ diễn ra trong trường hợp có tác động lực mạnh, đột ngột vào trực tiếp vị trí của dây chằng chéo sau. 

Theo thống kê, tổn thương dây chằng này chiếm khoảng 20% trường hợp chấn thương đầu gối. Bên cạnh đó, chúng thường kèm theo các tổn thương nghiêm trọng khác như: Ảnh hưởng tới dây chằng khác, một phần xương bị phá vỡ hoặc tác động xấu tới sụn,… 

Các dấu hiệu nhận biết tình trạng đứt dây chằng chéo sau gồm có:

• Cảm giác đau đớn: Các tổn thương đều sẽ gây ra tình trạng đau đớn và đứt dây chằng cũng vậy. Cơn đau có thể biểu hiện ở mức độ nhẹ hoặc nghiêm trọng, chúng sẽ gây khó khăn trong việc cử động khớp gối. Đặc biệt, các đau đớn này hoàn toàn có thể khiến bệnh nhân không thể đi lại bình thường. 

• Lỏng khớp: Do không có dây chằng cố định lại phải chịu các tổn thương khác ngoài đứt dây chằng nên đầu gối có cảm giác lỏng lẻo, không còn ở vị trí ban đầu. Nếu cử động hay sờ nắn bạn sẽ thấy khớp gối lỏng như sắp rời ra. Khi gặp tình trạng này hãy nhanh chóng tới bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần đó để được can thiệp kịp thời. 
• Sưng đầu gối: Đầu gối sau khi bị chấn thương sẽ sưng lên nhanh chóng, so với bên còn lại, tình trạng phù nề với kích thước to bất thường là dấu hiệu nhận biết tiếp theo mà bạn cần chú ý. Sưng đầu gối biểu hiện rõ nhất sau chấn thương vài giờ, khiến những hoạt động của khớp gối gặp nhiều bất tiện, khó khăn. 
• Cảm giác bất thường ở hệ xương: Nếu dây chằng chéo sau bị đứt, bệnh nhân có thể cảm thấy đùi hơi teo lại, đầu trên cẳng chân bị trượt ra một cách không bình thường.
• Thoái hóa khớp gối: Đây là một trong những dấu hiệu xảy ra khi chấn thương đứt dây chằng kéo dài không được điều trị nối liền. Các triệu chứng thoái hóa mà bệnh nhân có thể gặp như: Đau, sưng nề khớp gối, có dịch viêm, khó khăn trong vấn đề đi lại, gấp hoặc duỗi chân. 
• Hạn chế khả năng cử động: Chấn thương sẽ gây hạn chế tới khả năng vận động, điều này được biểu hiện rõ khi người bệnh di chuyển lên xuống cầu thang hay đi trên đường gồ ghề. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng không thể tham gia các hoạt động mạnh như nhảy, chạy hay đá bóng,… 

Các cơn đau sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi chấn thương đứt dây chằng chéo sau đi kèm với các tổn thương khác của đầu gối. Nhưng nếu chỉ bị đứt dây chằng thì các triệu chứng có thể mờ nhạt nhưng càng về sau thì những cơn đau càng biểu hiện rõ rệt, hoạt động của đầu gối cũng trở nên khó khăn. Vậy nên để đảm bảo sức khỏe và hạn chế các biến chứng về sau thì các bạn vẫn cần tới cơ sở y tế để thăm khám. 

Các phương pháp chẩn đoán

Bệnh nhân hoặc người chứng kiến cần cung cấp các thông tin về tình huống xảy ra chấn thương. Dựa theo dự đoán tác động cùng các triệu chứng biểu hiện, bác sĩ có thể bước đầu chẩn đoán bệnh nhân đang gặp phải chấn thương gì.

Đau khi vận động khớp gối, cảm giác sưng, xương khớp lỏng lẻo, chảy dịch trong khớp hay khớp xương lệnh bất thường,… đều là những thông tin góp phần củng cố cho các chẩn đoán được chính xác hơn. Tuy nhiên, tùy theo tình trạng và mức độ nghiêm trọng, bác sĩ vẫn xác nhận qua hình ảnh chụp chiếu. Cụ thể bạn sẽ cần tiến hành các phương pháp chẩn đoán đứt dây chằng chéo sau như:

• Chụp X-quang: Hình ảnh X-quang tuy không xác nhận được tổn thương hay đứt dây chằng nhưng nó giúp bác sĩ phát hiện được dấu hiệu gãy xương. Do đứt dây chằng thường đi kèm với tình trạng vỡ đoạn xương nhỏ gắn liền với dây chằng nên nếu có bị gãy xương thì cần điều trị đặc biệt hơn.

• Nội soi khớp: Chẩn đoán này thường không được chỉ định song chúng sẽ giúp bác sĩ xác định tốt hơn mức độ cũng như phạm vi của chấn thương đầu gối. Một đường rạch nhỏ sẽ được tạo ra để máy quay theo ống nội soi đưa vào khớp gối. 
• Chụp MRI khớp gối: Kỹ thuật chẩn đoán bằng MRI sẽ cho hình ảnh rõ nét, chúng có thể xác định tổn thương phần mềm tốt hơn. Vì thế, bác sĩ sẽ chẩn đoán được chính xác tình trạng đứt dây chằng chéo sau cũng như các tổn thương xung quanh.

Cách điều trị đứt dây chằng chéo sau phổ biến hiện nay

Ngay sau khi xuất hiện các dấu hiệu đứt dây chằng chéo sau, người bệnh nên có những phương pháp chữa trị – sơ cứu càng sớm càng tốt. Dưới đây là một số cách điều trị chấn thương hiệu quả mà các bạn có thể tham khảo. 

Sơ cứu tại nhà

Việc sơ cứu tại nhà đúng cách có thể góp phần cải thiện tình trạng đau nhức đáng kể. Để làm được điều này các bạn nên thực hiện theo 4 bước đơn giản như sau:

• Nghỉ ngơi, tránh lao động, vận động mạnh vì có thể làm giảm tình trạng đau đớn, sưng viêm và ngăn ngừa các tổn thương tiến triển nặng hơn.
• Chườm đá lên vùng đầu gối – nơi bị sưng đau cũng là biện pháp giúp xoa dịu và giảm hiện tượng sưng, phù nề.
• Nâng khớp gối bị thương cao hơn tim nhằm tăng cường lưu thông máu, giúp giảm đau cũng như sưng, viêm hiệu quả.
• Băng bó khớp gối bị chấn thương để làm giảm sưng, hạn chế vận động. Nên băng bó vừa phải, nhẹ nhàng, tuyệt đối không bó quá chặt nhằm tránh hiện tượng cản trở máu lưu thông. 

Sử dụng thuốc Tây

Bạn có thể tham khảo sử dụng một số loại thuốc giảm đau như Paracetamol, Naproxen, Diclofenac, Ibuprofen. Celecoxib,… Đây đều là những loại thuốc có khả năng giảm đau nhức, kháng viêm vô cùng hiệu quả. Tuy nhiên, các loại thuốc giảm đau chỉ có tác dụng tam thời và không hoàn toàn chữa khỏi bệnh. 

Người bệnh cần tuân thủ theo liều lượng hướng dẫn sử dụng thuốc của y – bác sĩ. Việc kéo dài thời gian dùng thuốc hay tự ý dùng thuốc sai cách sẽ gây tổn hại tới các bộ phận khác như gan và thận. Từ đó, khiến bạn rơi vào nhiều hệ lụy và bệnh lý không mong muốn khác. 

Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu được xem là cách điều trị tình trạng đứt dây chằng chéo sau gối hữu hiệu. Chúng giúp người bệnh lấy lại khả năng vận động, đồng thời làm thúc đẩy quá trình phục hồi các chức năng của bộ phận xương khớp. 

Hiện nay không thiếu những phương pháp trị liệu đứt dây chằng gối, tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là: Trị liệu bằng ánh sáng, sóng xung kích trị liệu, các bài tập vận động phục hồi chức năng,… Để hạn chế rủi ro, đạt được hiệu quả phục hồi tốt, người bệnh nên tuân thủ theo nguyên tắc tập luyện của bác sĩ hoặc huấn luyện viên. Bệnh nhân không nên tự tập ở nhà theo liệu trình trị liệu của người khác. Bởi việc làm này có thể khiến khớp bị tổn thương hoặc đau nhức đầu gối trầm trọng hơn. 

Phẫu thuật điều trị đứt dây chằng chéo sau

Với những bệnh nhân đứt dây chằng chéo ở cấp độ 3 và 4 không thể chữa khỏi bằng thuốc hay các biện pháp vật lý trị liệu sẽ được bác sĩ chỉ định phẫu thuật. 

Thời điểm thủ thuật thường được tiến hành là sau khi gặp chấn thương khoảng 3 tuần cũng là lúc đầu gối đã hết sưng và hết viêm, trường lực cơ – khả năng vận động của khớp gối đã trở nên ổn định. Tuy nhiên, sẽ có những trường hợp phải tiến hành mổ sớm nếu bị đa chấn thương hoặc người bệnh rơi vào tình trạng không thể co duỗi chân. 

Đứt dây chằng chéo sau có nên mổ không?

Bên cạnh câu hỏi đứt dây chằng chéo sau có nguy hiểm không thì nhiều bệnh nhân cũng thắc mắc, không biết đứt dây chằng chéo sau có nên mổ không?

Theo các bác sĩ chuyên khoa, chấn thương dây chằng sau gối ở cấp độ 1,2 có thể tự lành sau một thời gian chăm sóc và luyện tập tại nhà. Việc chăm sóc đúng cách tại nhà sẽ giúp giảm đau ở khối gân cơ phía sau và giúp khớp không bị cứng, các cơ đùi sẽ có sức trở lại và vận động khớp gối có thể hồi phục hoàn toàn.

Tuy nhiên, ở một vài trong hợp vẫn đi lại, vận động bình thường nhưng khi vận động mạnh như nhảy, leo dốc, chạy,… các khớp sẽ trở nên đau nhức vô cùng dữ dội. Vậy nên các bạn cần lưu ý tới vấn đề này để có được biện pháp xử lý phù hợp.

Nếu chấn thương dây chằng không được phát hiện và điều trị kịp thời, khớp gối sẽ bị thoái hóa nặng và làm ảnh hưởng rất lớn tới nhịp sinh hoạt, vận động của người bệnh. Để biết chính xác tình trạng cũng như có phải tiến hành mổ hay không, bạn cần tới cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán chính xác. Thông thường ở những trường hợp nặng hoặc ảnh hưởng tới nhiều bộ phận xung quanh dây chằng thì đều phải mổ để phục hồi chức năng. 

XEM THÊM: Cấu tạo của khuỷu tay và các chức năng đối với sức khỏe

Chi phí mổ đứt dây chằng chéo sau

Hiện nay, chi phí mổ chấn thương đứt dây chằng chéo sau khá tốn kém. Theo đó, chi phí mổ tái tạo dây chằng khớp gối sử dụng nội soi thay đổi tùy căn cứ số lượng dây chằng chéo nên hồi phục và chất liệu dùng mục đích tái tạo là loại nào.

Ở các trường hợp tổn thương do tai nạn giao thông không may bị chấn thương dây chằng sau ở khớp gối và phí mổ phẫu thuật nội soi với mục đích hồi phục lại dây chằng chéo rơi vào khoảng 30 – 40 triệu đồng. Mức chi phí cụ thể còn phụ thuộc vào cơ sở phẫu thuật, loại bảo hiểm y tế,…

Tuy nhiên cũng sẽ có những trường hợp được thanh toán 100% mức phí như người có công, người trong quân đội, công an, lực lượng cơ yếu hoặc trẻ em dưới 6 tuổi. Các đối tượng được hưởng 100% chi phí này nhưng không được vượt quá 40 tháng lương tối thiểu. Bên cạnh đó, cũng sẽ có một số đối tượng chỉ được nhận 95%, 80% trên tổng mức phí phải trả. 

Ngoài ra, với bảo hiểm trái tuyến, bệnh nhân chỉ được chi trả 60% ở mức hưởng đúng tuyến. Chẳng hạn như nếu đúng tuyến thì khách hàng sẽ nhận được ưu đãi là 80% và trái tuyến là 48% chi phí phẫu thuật. 

Tóm lại, chi phí mổ phẫu thuật chấn thương dây chằng chéo sau khớp gối tùy thuộc vào từng cơ sở, trung tâm y tế khác nhau. Việc có bảo hiểm hay không có BHYT cũng sẽ ảnh hưởng tới mức chi phí bạn phải chi trả. Do đó, để biết chính xác mức phí mình phải chi trả là bao nhiêu bạn nên trao đổi trực tiếp với phía bệnh viện để có thông tin chính xác và cụ thể hơn. 

Cách phòng ngừa

Thực tế rất khó để ngăn ngừa chấn thương dây chằng vì chúng thường là hậu quả của một vụ tai nạn hay một tình huống không thể lường trước được. Mặc dù vậy, chúng ta cũng có thể giảm thiểu nguy cơ đứt dây chằng chéo sau bằng một số biện pháp sau đây:

• Chọn các bài tập vận động thể thao phù hợp với thể chất.
• Chú trọng tới việc khởi động, đặc biệt các động tác kéo giãn cơ để duy trì phạm vi chuyển động linh hoạt của các khớp.
• Thường xuyên luyện tập các bài tập giúp tăng cường các cơ đùi, cẳng chân để làm ổn định khớp gối như quần vợt, bóng rổ, đá bóng,…
• Một chế độ dinh dưỡng phù hợp cũng là điều mà các bạn nên cân nhắc và lưu ý. Hãy xây dựng cho bản thân chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng nhất là nhóm thức ăn giúp tăng cường sức khỏe của cơ.
• Giữ cân nặng ở mức hợp lý để ngăn ngừa nguy cơ béo phì – thừa cân làm ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như tăng áp lực cho khớp gối. 

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu đứt dây chằng chéo sau giúp quá trình chẩn đoán, điều trị đạt kết quả tốt hơn, bệnh nhân cũng giảm được đau đớn. Bên cạnh đó, bạn cũng không nên chủ quan với đứt dây chằng vì tổn thương khác đi kèm có thể gây mất khả năng vận động của người bệnh hoặc có thể gây nên các dị tật không mong muốn khác. 

TÌM HIỂU THÊM:

• Các chức năng của xương quay và cách chăm sóc an toàn
• Xương cụt là gì? Các bệnh lý liên quan