Khớp Gối Kêu Lục Cục Và Đau Là Bệnh Gì, Xử Lý Thế Nào?

Khớp gối kêu lục cục và đau là triệu chứng phổ biến ở những người vận động nhiều hoặc lớn tuổi. Triệu chứng trên không chỉ gây khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng về xương khớp như thoái hóa khớp, viêm khớp hoặc chấn thương. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý tình trạng khớp gối kêu lục cục và đau là rất quan trọng để duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các nguyên nhân gây bệnh cũng như các phương pháp chẩn đoán và điều trị hiệu quả.

Khớp gối kêu lục cục và đau là bệnh gì? Nguyên nhân do đâu?

Khớp gối kêu lục cục và đau là một hiện tượng phổ biến thường gặp ở nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi. Dấu hiệu nhận biết này có thể là nguyên nhân của nhiều bệnh lý khác nhau, từ nhẹ đến nặng.

Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khớp gối kêu lục cục và đau:

• Thoái hóa khớp gối: Là tình trạng lão hóa tự nhiên của sụn khớp, dẫn đến bào mòn sụn khớp, gai xương mọc và mất đi lớp bôi trơn khớp. Khi vận động, các đầu xương cọ xát vào nhau gây ra tiếng kêu lục cục và đau nhức.
• Viêm khớp: Chính là tình trạng viêm nhiễm của khớp, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra như: Viêm khớp dạng thấp, viêm khớp phản ứng, viêm khớp nhiễm trùng,… Viêm khớp thường gây ra các triệu chứng như đau nhức, sưng tấy, cứng khớp và có thể kèm theo tiếng kêu lục cục khi vận động.
• Chấn thương khớp: Chấn thương khớp gối do tai nạn, té ngã, chơi thể thao,… có thể dẫn đến tổn thương sụn khớp, dây chằng, meniscal gây ra tiếng kêu lục cục và đau nhức khi vận động.
• Rối loạn khớp: Một số rối loạn khớp như trật khớp gối, lỏng khớp gối,… cũng có thể gây ra tiếng kêu lục cục và đau nhức khi vận động.
• Tăng tiết dịch khớp: Khi dịch khớp tiết ra quá nhiều có thể gây ra tiếng kêu lục cục khi vận động. Tuy nhiên, đây thường là tình trạng không nguy hiểm và có thể tự khỏi.
• Yếu cơ bắp: Cơ bắp yếu xung quanh khớp gối có thể khiến khớp gối không được ổn định, dẫn đến tiếng kêu lục cục khi vận động.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ kêu lục cục và đau ở khớp gối như:

• Tuổi tác: Càng lớn tuổi, nguy cơ thoái hóa khớp gối càng cao.
• Giới tính: Theo nghiên cứu thì nữ giới có nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp gối cao hơn nam giới.
• Cân nặng: Người thừa cân, béo phì có nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp gối cao hơn.
• Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết cho khớp có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối.
• Lối sống: Lối sống vận động quá mức, lao động nặng hoặc ít vận động cũng có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối.

Khớp gối kêu lục cục và đau có nguy hiểm không?

Việc khớp gối kêu lục cục và đau có thể tiềm ẩn nguy cơ, mức độ nguy hiểm tùy thuộc vào nguyên nhân cũng như mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Dưới đây là một số trường hợp cần lưu ý khi thấy khớp gối kêu lục cục cùng cảm giác đau.

Nguy cơ thấp

• Tiếng kêu lục cục do bong gân hoặc giãn cơ nhẹ: Âm thanh này thường do các bong gân hoặc giãn cơ nhẹ ở xung quanh khớp gối, chúng không gây đau và tự khỏi sau một thời gian ngắn.
• Tăng tiết dịch khớp: Dịch khớp tiết ra nhiều có thể gây ra tiếng kêu lục cục khi vận động, tuy nhiên tình trạng đã phần đều không nguy hiểm và có thể tự khỏi.
• Yếu cơ bắp: Cơ bắp yếu xung quanh khớp gối có thể khiến khớp gối không được ổn định, dẫn đến tiếng kêu lục cục khi vận động.

Nguy cơ cao

• Thoái hóa khớp gối: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tiếng kêu lục cục và đau ở khớp gối. Thoái hóa khớp gối là tình trạng lão hóa tự nhiên của sụn khớp, dẫn đến bào mòn sụn khớp, gai xương mọc và mất đi lớp bôi trơn khớp. Khi vận động, các đầu xương cọ xát vào nhau gây ra tiếng kêu lục cục và đau nhức. Thoái hóa khớp gối nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến biến chứng nặng như cứng khớp, teo cơ, thậm chí là mất chức năng khớp.
• Viêm khớp: Là tình trạng viêm nhiễm của khớp, thường gây ra các triệu chứng như đau nhức, sưng tấy, cứng khớp, kèm theo tiếng kêu lục cục khi vận động. Viêm khớp nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến biến chứng nặng như phá hủy sụn khớp, biến dạng khớp, thậm chí là tàn phế.
• Chấn thương khớp: Chấn thương khớp gối do tai nạn, té ngã, chơi thể thao,… có thể dẫn đến tổn thương sụn khớp, dây chằng, meniscal,… gây ra tiếng kêu lục cục và đau nhức khi vận động. Chấn thương khớp nặng có thể dẫn đến biến chứng như bong gân, rách dây chằng, gãy xương,…

Khi nào nên gặp bác sĩ?

Hãy tới bệnh viện ngay khi:

• Đau kéo dài và nặng: Nếu bạn gặp phải cơn đau kéo dài hoặc đau nặng, điều này có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng cần được điều trị y tế.
• Sưng và viêm: Sưng, đỏ và nóng tại khớp gối có thể là dấu hiệu của viêm khớp hoặc nhiễm trùng.
• Mất ổn định khớp: Nếu khớp gối cảm thấy lỏng lẻo hoặc không ổn định, bạn nên gặp bác sĩ để kiểm tra.
• Khó khăn trong vận động: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc gập hoặc duỗi khớp gối hoặc không thể chịu được trọng lượng trên khớp, điều này cần được khám chuyên khoa.

Chẩn đoán khớp gối kêu lục cục và đau

Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng khớp gối kêu lục cục và đau, bác sĩ sẽ dựa vào các yếu tố sau:

Hỏi bệnh

• Bệnh nhân sẽ được hỏi về các triệu chứng như: Khi nào bạn bắt đầu bị kêu lục cục và đau ở khớp gối? Mức độ đau như thế nào? Đau có lan ra các bộ phận khác hay không? Bạn có gặp các triệu chứng khác như sưng tấy, cứng khớp, nóng đỏ,… có tiền sử chấn thương khớp gối hay không? Bạn có mắc các bệnh lý khác như thoái hóa khớp, viêm khớp,… hay đang sử dụng thuốc gì?
• Bác sĩ cũng sẽ hỏi về nghề nghiệp, thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống,… của bạn để đánh giá nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến khớp gối.

Khám lâm sàng

• Bệnh nhân sẽ cần thực hiện khám tổng quát để đánh giá tình trạng sức khỏe.
• Bác sĩ sẽ khám kỹ khớp gối để đánh giá: Khả năng vận động của khớp gối, mức độ sưng tấy, nhiệt độ khớp, có dấu hiệu tràn dịch khớp hay không, kiểm tra xem có tiếng kêu lục cục khi vận động khớp gối không,…
• Bác sĩ có thể thực hiện một số bài kiểm tra chức năng khớp gối để đánh giá mức độ tổn thương.

Các xét nghiệm bổ sung

• X-quang: Có thể giúp phát hiện các tổn thương về xương như gãy xương, thoái hóa khớp, gai xương,…
• Chụp MRI: Giúp phát hiện các tổn thương về sụn khớp, dây chằng, meniscal,…
• Xét nghiệm máu: Giúp phát hiện các dấu hiệu viêm nhiễm, các bệnh lý liên quan đến khớp như viêm khớp dạng thấp,…
• Chọc hút dịch khớp: Giúp lấy mẫu dịch khớp để xét nghiệm nhằm xác định nguyên nhân gây viêm nhiễm.

Dựa vào các thông tin thu thập được từ hỏi bệnh, khám lâm sàng và các xét nghiệm bổ sung. Bác sĩ sẽ chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng khớp gối kêu lục cục và đau của bạn. Sau khi có chẩn đoán, các phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng của bạn sẽ được đưa ra để bệnh nhân tham khảo, lựa chọn.

Cách xử lý khớp gối kêu lục cục và đau

Xử lý khớp gối kêu lục cục và đau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra triệu chứng này. Dưới đây là một số phương pháp điều trị và quản lý tình trạng này:

Biện pháp không dùng thuốc

• Tránh các hoạt động như chạy bộ, nhảy hoặc đứng quá lâu cũng như nghỉ ngơi để khớp gối có thời gian hồi phục.
• Áp túi đá hoặc khăn lạnh lên khớp gối trong khoảng 15 – 20 phút để giảm sưng và đau, đặc biệt là trong 48 giờ đầu sau chấn thương.
• Sau khi sưng đã giảm, sử dụng chườm nóng để thư giãn cơ và tăng cường lưu thông máu.
• Sử dụng băng nén để hỗ trợ và giảm sưng.
• Bệnh nhân nên nâng cao chân để giảm sưng và tăng cường lưu thông máu.

Biện pháp dùng thuốc

• Sử dụng các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen hoặc naproxen để giảm đau và viêm.
• Thuốc giảm đau như acetaminophen có thể được sử dụng nếu bạn không thể dùng NSAIDs.
• Nếu viêm khớp là nguyên nhân, bác sĩ có thể kê đơn các thuốc chống viêm khớp như methotrexate hoặc corticosteroids.

Vật lý trị liệu và bài tập

• Bài tập như squats, leg presses và lunges giúp tăng cường cơ bắp xung quanh khớp gối.
• Tăng cường độ linh hoạt của cơ bắp bằng các bài tập kéo dãn.
• Sử dụng sóng siêu âm và điện trị liệu để giảm đau và viêm.
• Tập luyện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu để đảm bảo bạn thực hiện đúng các bài tập.

Các biện pháp can thiệp

• Tiêm thuốc chống viêm trực tiếp vào khớp gối để giảm sưng và đau.
• Giúp bôi trơn khớp và giảm đau, đặc biệt hữu ích trong trường hợp thoái hóa khớp.

Phẫu thuật

• Phẫu thuật nội soi khớp để sửa chữa hoặc loại bỏ các phần sụn bị tổn thương.
• Nếu dây chằng bị rách, có thể cần phẫu thuật tái tạo dây chằng.
• Trong trường hợp thoái hóa khớp nặng hoặc tổn thương không thể sửa chữa, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật thay khớp gối.

Biện pháp phòng tránh bệnh lý về khớp gối

Để phòng tránh các bệnh lý về khớp gối, bạn nên áp dụng những biện pháp sau:

• Duy trì cân nặng hợp lý là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe khớp gối. Bạn nên tính toán Chỉ số khối cơ thể (BMI) để biết rằng mình có đang ở mức cân nặng hợp lý hay không. Công thức tính BMI: BMI = Cân nặng (kg) / Chiều cao (m)^2. Nếu BMI của bạn cao hơn 25, bạn cần giảm cân bằng cách kết hợp chế độ ăn uống hợp lý và tập luyện thể dục thể thao thường xuyên.
• Chọn các bài tập phù hợp với sức khỏe và khả năng của bản thân, chẳng hạn như đi bộ, bơi lội, yoga,… Nên tập luyện thể dục thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày và 5 ngày mỗi tuần.
• Bạn nên ăn nhiều thực phẩm giàu canxi, vitamin D, glucosamine, chondroitin,… tốt cho sức khỏe khớp gối.
• Hạn chế ăn các thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, đồ ngọt, đồ cay nóng,… vì những thực phẩm này có thể gây hại cho khớp.
• Khi tham gia các hoạt động thể thao, bệnh nhân bị bệnh xương khớp cần khởi động kỹ trước khi tập và thả lỏng sau khi tập, tránh hoạt động mạnh hay tập luyện quá sức.
• Hãy nghỉ ngơi khi cảm thấy đau nhức ở khớp gối.
• Khi tham gia các hoạt động thể thao có nguy cơ cao gây chấn thương cho khớp gối, bạn nên sử dụng các dụng cụ bảo vệ như băng gối, nẹp gối,…
• Hãy cai thuốc lá để bảo vệ sức khỏe khớp gối của mình.
• Khám sức khỏe định kỳ 1 – 2 lần/năm để giúp phát hiện sớm các bệnh lý về khớp gối để có biện pháp điều trị kịp thời.

Khớp gối kêu lục cục và đau không chỉ gây phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ nguyên nhân, áp dụng đúng các biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp sẽ giúp bạn duy trì khớp gối khỏe mạnh và nâng cao chất lượng cuộc sống. Nếu bạn gặp phải triệu chứng này, đừng ngần ngại thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị đúng cách. Hãy chủ động chăm sóc khớp gối của mình ngay hôm nay để tránh những hậu quả không mong muốn trong tương lai.

Đừng bỏ qua:

• Các bài tập nhẹ nhàng điều trị thoái hóa khớp gối
• Bị bệnh thoái hóa khớp gối nên uống thuốc gì tốt?