Thoát Vị Đĩa Đệm L4 L5: Nguyên Nhân, Biểu Hiện Và Cách Điều Trị

Thoát vị đĩa đệm là bệnh lý xương khớp phổ biến hiện nay, xuất hiện ở nhiều đối tượng. Bệnh ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động, sinh hoạt và tình trạng sức khỏe của người mắc. Đặc biệt phải kể đến thoát vị đĩa đệm L4 L5 khiến nhiều người lo lắng. Trong bài viết này, bạn đọc hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị chứng bệnh thoát vị hiệu quả nhất để nhanh chóng cải thiện sức khỏe.

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 là bệnh gì?

Trước hết, tìm hiểu kỹ hơn về giải phẫu cơ thể người và nắm bắt vị trí các đốt sống L4, L5, cụ thể hơn:

• Các đốt sống cổ bao gồm 7 đốt, kí hiệu lần lượt từ C1-C7
• Các đốt sống lưng bao gồm 12 đốt, kí hiệu lần lượt từ D1-D12
• Các đốt sống thắt lưng bao gồm 5 đốt, kí hiệu lần lượt từ L1-L5
• Các đốt sống hông bao gồm 5 đốt, kí hiệu lần lượt từ S1-S5

Thoát vị đĩa đệm là tình trạng xảy ra ở các đốt sống gây ra do lượng nhân nhầy trong đĩa đệm thoát ra ngoài (do bao xơ bị rách) và chèn ép vào dây thần kinh tủy sống. Ở người bệnh xuất hiện các cơn đau dai dẳng ở lưng, chân tay và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hoạt động của người mắc

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 là tình trạng thoát vị xảy ra ở các đốt sống thắt lưng L4, L5. Đây là vị trí phổ biến của bệnh lý này do phần thắt lưng là nơi chịu nhiều sức ép nhất từ phần trên cơ thể (nâng đỡ và duy trì các hoạt động). Do đó, các tác động lên cơ thể có thể gây áp lực lên vùng này và làm lồi đĩa đệm, phồng đĩa đệm

Bệnh lý này có thể gặp ở mọi đối tượng nhưng phổ biến nhất là ở độ tuổi 45-50, ở người thường xuyên phải bê vác nặng, làm việc quá sức,… 

Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm L4 L5

Bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5 là tình trạng phổ biến do vị trí thắt lưng thường xuyên phải chịu nhiều áp lực và tác động từ các yếu tố nguy cơ khác. Cụ thể, các nguyên nhân gây bệnh phải kể đến gồm:

• Tuổi tác: Các bệnh lý về xương khớp nói chung thường gặp ở người trên 45 tuổi. Ở lứa tuổi này, cơ thể bước vào giai đoạn lão hóa, bao gồm cả cột sống và xương khớp nói chung. 
• Do chấn thương: Thoát vị đĩa đệm cũng có thể là di chứng do các chấn thương trong tai nạn giao thông, tai nạn lao động hoặc một số trường hợp không may khác
• Do di truyền: Tuy chưa có nghiên cứu nào chứng minh tính chất di truyền của bệnh lý này. Nhưng thực tế cho thấy rằng, gia đình có bố mẹ hoặc người thân có các biểu hiện của thoát vị đĩa đệm L4 L5 thì khả năng con cái mắc sau này cũng cao hơn
• Do bệnh lý bẩm sinh: Một số bệnh lý bẩm sinh về xương khớp cũng có gây ra tình trạng thoát vị đĩa đệm, ví dụ như vẹo cột sống, bệnh gù,….

• Do tính chất công việc hàng ngày: Người thường xuyên làm các công việc nặng nhọc, bê vác nặng cũng có nguy cơ mắc bệnh. Những người làm công việc văn phòng, ngồi nhiều cũng tiềm ẩn nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm.
• Một số nguyên nhân khác: Ngoài các nguyên nhân cụ thể trên, bệnh này còn có thể gây ra do chế độ dinh dưỡng, thiếu kiểm soát cân nặng, sử dụng nhiều các chất kích thích có hại,…

Triệu chứng bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5

Các biểu hiện bệnh thoát vị đĩa đệm L4,L5 ở những giai đoạn đầu rất dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh lý nhức mỏi thông thường. Do đó, người bệnh thường chỉ đi khám khi các biểu hiện rõ ràng hơn. Lúc này, bệnh có thể đã diễn tiến vào giai đoạn nghiêm trọng hơn, khó chữa hơn nhiều.

Nhận biết các dấu hiệu đặc trưng để sớm có phương pháp điều trị phù hợp và kiểm soát được bệnh dễ dàng. Cụ thể như sau:

• Đau thắt lưng và vùng hông: Vùng đốt sống L4, L5 bị ảnh hưởng, lượng chất nhầy ở đĩa đệm thoát ra ngoài và chèn lên dây thần kinh tủy sống. Người bệnh cảm thấy đau nhức dữ dội vùng thắt lưng, lan sang phần hông và khu vực xung quanh
• Đau tay chân: Vùng thắt lưng ở dưới bị đau nhức liên quan trực tiếp đến vùng bắp đùi, cẳng chân, bắp tay và gây đau. 
• Cảm giác tê ngứa ở bàn tay, bàn chân: Do dây thần kinh bị chèn ép nên có thể ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động của cơ thể. Người bệnh cảm thấy tê như điện giật hoặc ngứa râm ran ở ngón chân, ngón tay và một số bộ phận khác

• Teo cơ và giảm sức lực: Dây thần kinh cũng ảnh hưởng tới một số vùng cơ trên cơ thể. Bị chèn ép lâu ngày khiến cơ bị teo, có thể cảm nhận rõ bằng mắt thường ở một bên cơ thể. Người bệnh không thể giữ nguyên 1 tư thế quá lâu (đứng, ngồi, nằm nghiêng một bên)
• Mệt mỏi, tinh thần uể oải: Các bệnh lý về xương khớp thường gây trở ngại một phần tới các sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Hoạt động khó khăn khiến người bệnh chán nản, mệt mỏi và ảnh hưởng lớn đến tâm lý

Ngoài ra, ở mỗi người sẽ có thêm một số triệu chứng khác nhau tùy vào từng trường hợp, nguyên nhân và mức độ của bệnh. Do đó, để chẩn đoán và điều trị một cách chính xác nhất, người bệnh nên đi thăm khám tại cơ sở y tế để được hướng dẫn điều trị đúng cách

Bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5 có nguy hiểm không? Biến chứng thường gặp

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 có thể coi là dạng bệnh mãn tính, điều trị khó khăn và cần nhiều thời gian hơn. Tình trạng này chủ yếu ảnh hưởng đến khả năng vận động của cơ thể. Nếu để diễn tiến kéo dài có thể gây ra một số biến chứng cụ thể sau đây:

• Rối loạn cảm giác: Do dây thần kinh bị chèn ép ảnh hưởng đến một số vùng da trên cơ thể. Khi đó, người bệnh mất khả năng cảm nhận độ nóng, lạnh, sự đau nhức, châm chích ngoài da.
• Rối loạn khả năng bài tiết của cơ thể: Chèn ép dây thần kinh cũng ảnh hưởng đến cơ thắt – búi cơ liên quan trực tiếp đến khả năng bài tiết của cơ thể. Nếu tình trạng này diễn tiến nặng, người bệnh có thể mất khả năng kiểm soát việc tiểu tiện, gây bất tiện trong sinh hoạt.
• Cơn đau rễ thần kinh: Các cơn đau cấp tái phát do đốt sống L4 có xu hướng trượt về phía trước và đốt sống L5 trượt về phía sau chèn lên rễ thần kinh. Người bệnh thường bị đau dữ dội, tái phát liên tục, ảnh hưởng nhiều đến khả năng vận động

• Bại liệt: Biến chứng nguy hiểm nhất và cần lưu ý phòng ngừa. Tình trạng này khiến người bệnh mất hoàn toàn khả năng vận động, mọi hoạt động sinh hoạt đều phải nhờ đến người khác.

Các biến chứng của bệnh gây ra đều liên quan đến khả năng vận động và các chức năng cảm giác của cơ thể. Để ngăn ngừa biến chứng, người bệnh nên đi khám càng sớm càng tốt và điều trị bệnh dứt điểm 

Phương pháp chẩn đoán chính xác bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5

Với các bệnh lý xương khớp nói chung, người bệnh khó có thể tự nhận biết và xác định mức độ bệnh. Do đó, đi thăm khám tại các cơ sở y tế chuyên môn là điều cần thiết. Ngoài việc thăm khám qua các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ thường phải chỉ định cho người bệnh thực hiện thêm các xét nghiệm cần thiết khác như:

• Chụp x-quang: Giúp bác sĩ phân biệt và loại trừ được các nguyên nhân khác cũng gây ra bệnh lý về xương khớp. Để xác định mức độ thoát vị đĩa đệm L4,L5, phương pháp này chưa đảm bảo tính chính xác
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Phương pháp chẩn đoán chính xác cho tình trạng thoát vị đĩa đệm ở mọi vị trí. Hình ảnh rõ nét về mức độ thoái hóa và cả tình trạng của các mô mềm xung quanh
• Chụp CT scan: Kết hợp thêm với các phương pháp khác giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác nhất

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 có chữa được không? Điều trị như thế nào?

Có thể khẳng định, bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5 không phải bệnh nan y, CÓ THỂ CHỮA TRỊ và người bệnh vẫn có thể sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên, việc điều trị cần nhiều thời gian và sự kiên trì của người bệnh. 

Bên cạnh đó, hiệu quả chữa trị cũng phụ thuộc nhiều vào giai đoạn phát hiện bệnh. Nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn, ở giai đoạn muộn tỷ lệ chữa khỏi sẽ rất thấp.

Điều trị nội khoa bằng phương pháp Tây y

Với phương pháp nội khoa, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng thuốc Tây kết hợp với các biện pháp vật lý trị liệu khác. Phương pháp này thích hợp với mức độ thoái hóa đĩa đệm L4,L5 mức độ nhẹ đến trung bình. Cụ thể, về sử dụng thuốc, người bệnh thường được kê những nhóm sau:

• Thuốc giảm đau: Cải thiện các cơn đau cấp (từ trung bình đến nhẹ). Người bệnh cần sử dụng theo liều lượng phù hợp, không dùng với tần suất dày đặc tránh tác dụng phụ hoặc ngộ độc thuốc do quá liều
• Thuốc giãn cơ: Cải thiện tình trạng co cơ do dây thần kinh bị chèn ép, cải thiện các cơn đau cơ, kiểm soát tốt khả năng bài tiết của bản thân.

• Thuốc giảm đau gây nghiện: Trong trường hợp người bệnh bị thoát vị đĩa đệm ở những giai đoạn 3,4 với cơn đau dữ dội, bác sĩ có thể chỉ định dùng nhóm thuốc này. Tuy nhiên, thuốc này có thể gây nghiện do đó cần tìm biện pháp thay thế
• Viên uống bổ sung canxi: Bác sĩ cũng có thể chỉ định người bệnh sử dụng bổ sung thêm một số loại vitamin, viên uống canxi,… Các thành phần này có tác dụng ngăn ngừa bệnh diễn tiến nghiêm trọng và đảm bảo sự chắc khỏe của xương khớp

Ngoài việc sử dụng thuốc, người bệnh còn có thể áp dụng kết hợp với vật lý trị liệu. Đó là một số bài tập kéo giãn cơ, kích thích điện lên dây chằng và cơ bắp, các bài tập đi bộ, luyện chân đơn giản khác. Những bài tập vật lý trị liệu này người bệnh nên thực hiện dưới sự kiểm soát của các chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao nhất

Can thiệp ngoại khoa bằng phương pháp phẫu thuật

Một số trường hợp nặng như: Dây thần kinh bị chèn ép nhiều gây đau đớn dữ dội; diễn tiến nặng bắt đầu xuất hiện biến chứng; hội chứng đuôi ngựa;…. Bác sĩ thường phải chỉ định can thiệp ngoại khoa bằng các phương pháp phẫu thuật, cụ thể như sau:

• Mổ nội soi lấy phần nhân nhầy chèn ép lên dây thần kinh
• Mổ banh thay thế đĩa đệm nhân tạo
• Thủ thuật giúp ổn định cấu trúc cột sống
• Phẫu thuật cắt bỏ gai xương dư thừa, cải thiện tình trạng đau nhức

Can thiệp ngoại khoa đem lại hiệu quả dứt điểm hơn. Tuy nhiên, phương pháp điều trị này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nguy hiểm, ở một số trường hợp còn để lại di chứng sau phẫu thuật. Do đó, người bệnh nên tham khảo kỹ càng và điều trị tại các cơ sở y tế chuyên khoa để đảm bảo hiệu quả

Bài thuốc Đông y trị bệnh thoát vị đĩa đệm

Với các tình trạng thoát vị đĩa đệm L4 L5 ở mức độ nhẹ đến trung bình, các bài thuốc Đông y cũng có thể được áp dụng. Phương pháp này có ưu điểm lành tính hơn việc sử dụng thuốc Tây y, nhưng hiệu quả đến đâu còn phụ thuộc vào cơ địa của người sử dụng và chất lượng của các vị thuốc. 

Tốt nhất, người bệnh nên đi khám và nhận tư vấn từ bác sĩ Đông y. Kết hợp các bài thuốc Đông y với việc bấm huyệt, xoa bóp sẽ giúp tình trạng bệnh cải thiện nhanh chóng. Người bệnh có thể tham khảo một số bài thuốc sau:

Bài thuốc 1:

• Nguyên liệu: Chuẩn bị các nguyên liệu gồm tế tân; độc hoạt; đảng sâm; sinh địa; đương quy; phòng phong; quế chi; phục linh; tang ký sinh; bạch thược; ngưu tất bắc; xuyên khung; cam thảo; tần giao; đỗ trọng bắc
• Cách dùng: Tất cả các vị thuốc được gia giảm với lượng phù hợp. Rửa sạch toàn bộ nguyên liệu, thêm một lượng nước vừa đủ, sắc đến khi còn ½ nước thuốc. Người bệnh sử dụng hàng ngày, nên chia thành nhiều lần và sử dụng thang thuốc trong ngày đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Bài thuốc 2:

• Thành phần: Đương Quy, Phòng phong, Xuyên khung, Thương Truật, Phòng kỷ, Ngưu Tất, Thiên niên kiện, Quế chi, Hoàng Bá và một số thảo dược khác,…
• Cách dùng: Các vị thuốc rửa sạch, sắc làm 3 lần trong ngày. Lần 1 sắc với 300ml đun đến khi còn 100ml chắt uống. Lần 2 sắc với 250ml nước, đun đến khi còn 100ml, chắt uống. Lần 3 sắc với 200ml nước, đun đến khi còn 100ml, chắt uống. Uống thuốc đều đặn hàng ngày, thời gian theo đơn kê của bác sĩ để cho hiệu quả tốt nhất.

Bị thoát vị đĩa đệm L4 L5 nên tập gì? Một số bài tập hiệu quả

Ngoài việc điều trị bằng thuốc và các phương pháp ngoại khoa, người bệnh nên kết hợp luyện tập tại nhà. Việc luyện tập đều đặn giúp cột sống dẻo dai hơn, vận động linh hoạt hơn, ngăn chặn diễn tiến nghiêm trọng của bệnh.

Bị thoát vị đĩa đệm L4 L5 nên tập gì? Dưới đây là một số bài tập dành cho người bệnh thực hiện tại nhà:

• Bài tập hình vòng cung: Bắt đầu với tư thế nằm úp, nâng người lên bằng lực của chân và cánh tay. Trong suốt khoảng thời gian thực hiện bài tập, người bệnh cần giữ thẳng tay, chân và đầu hướng theo tay. Giữ nguyên hình vòng cung khoảng 5s rồi hạ người về vị trí cũ
• Bài tập hít đất: Luyện tập đơn giản với động tác hít đất hàng ngày cũng giúp người bệnh cải thiện bệnh lý xương khớp tương đối tốt. Lưu ý, khi nâng người lên, nhớ giữ thẳng lưng và giữ nguyên trong 30s. Điều chỉnh hít thở nhịp nhàng để duy trì bài tập được lâu nhất
• Bài tập kéo tay trái: Người bệnh ngồi thẳng, nghiêng cổ qua trái giữ trong 10s, thực hiện tương tự với bên còn lại. Lặp lại động tác đơn giản này mỗi ngày cũng là một cách cải thiện các bệnh lý về xương khớp

Cách phòng ngừa thoát vị đĩa đệm L4 L5 hiệu quả

Bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5 ảnh hưởng chủ yếu đến khả năng vận động của người bệnh, gây khó khăn trong sinh hoạt và hạn chế một số hoạt động nhất định. Do đó, thực hiện các biện pháp phòng ngừa căn bệnh này là điều cần thiết, cụ thể như sau:

• Lưu ý đến thói quen ngồi, không ngồi quá lâu, ngồi gù lưng, vẹo người. Nếu tính chất công việc yêu cầu ngồi nhiều, thi thoảng cần đứng lên vận động hoặc đi lại, tránh ảnh hưởng đến cột sống
• Lựa chọn môn thể thao vừa sức luyện tập hàng ngày, vừa tốt cho cột sống vừa tốt cho sức khỏe chung
• Tránh bê vác vật nặng, làm việc quá sức hoặc vận động mạnh, nguy hiểm
• Tăng cường nhóm thực phẩm giàu canxi (đồ ăn, sữa,…) vào bữa ăn hàng ngày, cải thiện sức khỏe xương khớp (đặc biệt với người lớn tuổi)
• Hạn chế dùng rượu bia, chất kích thích,…có thể cản trở sự hấp thụ canxi vào xương khớp, tăng nguy cơ mắc bệnh

• Đi thăm khám ngay khi có các cơn đau nhức, tê ngứa bất thường để có thể phát hiện bệnh từ những giai đoạn đầu và điều trị sớm nhất

Bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5 là một tình trạng bệnh lý xương khớp, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động của xương khớp và sự linh hoạt của cơ thể. Chủ động nhận biết và tiến hành điều trị càng sớm càng giúp ngăn ngừa và kiểm soát cơn đau hiệu quả.

Khám phá ngay:

• Khám và điều trị thoát vị đĩa đệm ở đâu tốt nhất?
• 10 bài tập dành cho người thoát vị đĩa đệm hiệu quả