Thận Yếu Nên Ăn Gì Kiêng Gì [Tư Vấn Từ Chuyên Gia Dinh Dưỡng]

Khi bị thận yếu hoặc bất cứ vấn đề nào về sức khỏe, bên cạnh phác đồ điều trị phù hợp thì việc ăn uống cũng đóng vai trò đặc biệt quan trọng, giúp cho quá trình phục hồi của bệnh nhân được diễn ra nhanh chóng, hiệu quả hơn. Vậy những người bệnh bị thận yếu nên ăn gì, kiêng gì, bài viết sau đây sẽ giúp bạn giải đáp toàn bộ.

Nguyên tắc dinh dưỡng chung cho người bệnh thận

Chế độ dinh dưỡng giữ vai trò rất quan trọng trong liệu trình điều trị bệnh của người bị thận yếu. Việc người bệnh tuân thủ những nguyên tắc dinh dưỡng khoa học sẽ thúc đẩy hiệu quả điều trị, đồng thời cũng ngăn bệnh chuyển biến nặng hơn. 

Sau đây là những nguyên tắc dinh dưỡng chung mà các chuyên gia khuyến cáo người bệnh thận yếu nên lưu ý:

• Ăn nhạt

Chế độ ăn nhiều muối sẽ khiến thận phải hoạt động nhiều hơn, dễ gây tổn thương nếu duy trì trong thời gian dài. Lượng muối được khuyến cáo cho người bệnh thận chỉ từ 2 – 4g mỗi ngày. 

• Uống đủ nước

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng người bệnh nên uống đủ nước chứ không phải uống nhiều nữa. Lượng nước khuyến cáo cho mỗi người còn phụ thuộc vào tuổi tác, giới tính, cường độ lao động và giai đoạn của bệnh thận yếu. Ở giai đoạn bệnh diễn biến nặng, người bệnh có biểu hiện sưng phù hay đi tiểu ít cần hạn chế uống nước để tránh tạo áp lực lớn lên thận.

• Bổ sung năng lượng

Người bị thận yếu nên tuân thủ nguyên tắc bổ sung năng lượng với tỷ lệ 50 – 60% bột đường, 25 – 30% chất béo và <10% đạm. Người bệnh lưu ý không để tình trạng thiếu năng lượng, khi đó cơ thể phải sử dụng protein từ cơ bắp làm sinh ra nhiều khí nito. Điều này càng tạo áp lực cho thận vì phải làm việc nhiều hơn.

• Tăng cường đủ protein

Thận tổn thương sẽ không thể lọc hết chất thải trong quá trình phân giải protein, làm ure bị ứ đọng càng gây hại thận. Lượng protein được quy định cho người bệnh thận là 0,6 – 0,8 kg/ngày. Người bệnh có thể tham khảo nhóm thực phẩm dung nạp ít protein cho cơ thể như trái cây (táo, bưởi), rau (cà chua, măng tây, ớt), ngũ cốc (yến mạch, bánh mì, lúa mạch), chất béo lành mạnh (bơ, dầu oliu, dầu dừa,…)

Lưu ý: Nếu bệnh nhân là trẻ em không có dư lượng ure nhiều trong máu, cần duy trì dinh dưỡng đầy đủ trong suốt quá trình điều trị.

• Vitamin

Việc bổ sung vitamin là cần thiết nhưng người bệnh tuyệt đối không tự ý mua các thực phẩm bổ sung vitamin. Như vậy thận càng yếu do dung nạp nhiều thành phần gây hại.

• Kali

Để ngăn chặn việc tăng kali trong máu gây hại cho thận, các bác sĩ khuyến cáo nên hạn chế lượng kali dưới 200mg/ngày.

• Natri

Natri rất dễ bị tồn đọng trong máu do thận yếu không thể đào thải phần dư thừa ra ngoài. Do đó người bệnh thận nên kiểm soát lượng natri dưới 200g/ngày.

Người bệnh thận yếu NÊN ăn gì tốt nhất?

Dựa vào những nguyên tắc chung được các chuyên gia xây dựng, người bệnh thận yếu sẽ phần nào dễ dàng hơn trong việc tự thiết lập thực đơn. Sau đây là những gợi ý chi tiết hơn để gỡ rối cho bạn đọc về thắc mắc ăn gì trị thận yếu.

• Ăn gì tốt cho thận yếu: Súp lơ

Không chỉ là loại rau giàu dưỡng chất và các vitamin C, K, B folate mà súp lơ còn được biết đến là thực phẩm “vàng” dành cho người thận yếu. Lý do vì thành phần của loại rau này chứa nhiều glucosinolates, indoles và thiocyanates có khả năng hỗ trợ thải độc cơ thể hiệu quả.

Ngoài ra, súp lơ cũng được chứng minh là chứa ít hàm lượng kali nên bạn hoàn toàn có thể dùng chế biến món ăn hàng ngày.

• Ăn gì trị thận yếu: Bắp cải

Bắp cải chứa hàm lượng phytochemical dồi dào giúp trung hòa các tế bào gốc tự do gây hại cho thận. Đồng thời bắp cải nhiều chất xơ, vitamin giúp cân bằng dinh dưỡng cho cơ thể, hàm lượng kali thấp nên giảm áp lực đáng kể cho thận.

• Thức ăn trị thận yếu: Ớt đỏ

Với người bình thường, ớt đỏ là loại gia vị cay nóng dễ gây bệnh về dạ dày nhưng lại tốt đối với bệnh nhân điều trị thận. Ớt đỏ giúp phân giải các chất thải dư thừa trong máu, giảm áp lực lọc cho cầu thận. Đồng thời đây cũng là giải pháp để tăng cường sinh lực nam giới trong quá trình điều trị thận yếu.

• Thận yếu ăn gì: Tỏi

Loại gia vị quen thuộc nhưng lại có tác dụng hỗ trợ trị thận yếu vô cùng hiệu quả chính là tỏi. Các hoạt chất allicin không chỉ là kháng sinh tự nhiên giúp diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn làm giảm nồng độ cholesterol, duy trì huyết áp ổn định. Huyết áp được kiểm soát tốt sẽ giảm áp lực lên thận, tạo điều kiện thuận lợi cho việc trị bệnh thận.

• Lòng trắng trứng – Tốt cho người thận yếu

Protein được biết đến với công dụng chống nhiễm trùng và sửa chữa các mô tổn thương, kể cả ở thận. Tuy nhiên người bị bệnh thận lại phải hạn chế tiêu thụ thức ăn giàu protein như cá bơn, thịt bò,… để tránh tồn đọng ure, photpho trong máu. Thực phẩm nhiều protein nhưng ít photpho chính là lựa chọn hoàn hảo cho bạn lúc này, và đó chính là lòng trắng trứng. 

Lưu ý: Tránh ăn lòng đỏ trứng nếu bạn đang gặp các vấn đề về thận.

• Người bị thận yếu nên ăn gì: Thịt gà bỏ da

Khi thực hiện chế độ ăn giới hạn lượng protein nạp vào cơ thể thì thịt gà bỏ da là một lựa chọn lý tưởng cho bạn. Tốt nhất, bạn nên chọn ức gà vì chứa lượng photpho, kali và natri thấp hơn nhiều so với thị gà ở các vị trí khác. 

Lưu ý: Không tiêu thụ thì gà đã qua chế biến, chiên trong nhiều dầu mỡ vì sẽ càng làm tăng hàm lượng natri và photpho rất lớn.

• Táo tốt cho người bệnh thận

Nếu đang thắc mắc bị thận yếu nên ăn hoa quả gì để vẫn kiểm soát tốt lượng đường huyết thì bạn nên cân nhắc đến lựa chọn hàng đầu là táo vì những lý do sau: Táo chứa hàm lượng pectin dồi dào, đồng thời giàu chất chống oxy hóa và vitamin C – 2 hoạt chất giúp hỗ trợ lưu thông máu, làm lành các mô bị thương tổn. Nhờ đó mà giúp hỗ trợ quá trình đào thải độc tố, phục hồi chức năng tạng thận.

• Nho – bí quyết cải thiện chức năng thận

Một dạng flavonoid trong nho là resveratrol có khả năng kích thích sản sinh axit nitric giúp gia tăng lưu lượng máu. Nhờ đó quá trình lọc và đảo thải các chất dư thừa trong thận diễn ra được trơn tru, hiệu quả hơn. 

Các bác sĩ khuyên người bị thận yếu nên chọn nho đỏ thay vì nho tím. Vì nho tím chứa nhiều anthocyanin hơn nho đỏ. Đây là một hoạt chất ngăn chặn quá trình oxy hóa, chữa lành tổn thương ở các mô thận của người bệnh.

• Cá chẽm – Lựa chọn lý tưởng dành cho bệnh nhân thận yếu

Cá chẽm là một loại cá béo giàu omega – 3, được các bác sĩ khuyên dùng cho người đang điều trị thận yếu. Omega – 3 là một loại axit béo không no, có tác dụng chống oxy – hóa, chữa lành mô thận bị tổn thương.

Việc tiêu thụ cá chẽm giúp phục hồi chức năng của thận, hỗ trợ cho quá trình điều trị bệnh. Tuy nhiên người bệnh chỉ nên ăn ở liều lượng được các chuyên gia cho phép để kiểm soát được hàm lượng photpho trong cơ thể.

Người bị thận yếu KIÊNG ăn gì? Top 4 thực phẩm nên tránh

Để hỗ trợ quá trình điều trị thận yếu, bên cạnh việc bổ sung những thực phẩm giúp phục hồi chức năng thận người bệnh cũng cần chú ý đến thực phẩm nên kiêng. Việc tránh những thực phẩm không tốt cho thận sẽ kiểm soát tốt được tình trạng bệnh không diễn biến nặng hơn. Vậy người thận yếu kiêng gì? Những thực phẩm sau đây sẽ là câu trả lời cho thắc mắc trên:

• Muối

Muối đứng đầu danh mục thực phẩm người bệnh thận cần kiêng, đây là điều đương nhiên. Thận đảm nhận vai trò lọc máu, đào thải chất tồn đọng để cân bằng điện giải trong cơ thể. Việc tiêu thụ quá nhiều muối gia tăng áp lực cho thận trong quá trình lọc. 

Việc giảm muối cũng giúp giảm lượng oxalate trong nước tiểu – một tác nhân là gia tăng tình trạng thận yếu nhanh chóng. Do đó người thận yếu, suy thận hay huyết áp cao nhất định phải điều chỉnh hàm lượng muối ở mức được chỉ định là 2g/ngày.

• Thực phẩm giàu photpho và kali

Khi chức năng của thận bị suy giảm sẽ không thể kiểm soát được hàm lượng photpho và kali trong máu ở mức ổn định. Do đó trong giai đoạn điều trị bệnh cần tránh tiêu thụ thực phẩm giàu photpho và kali để giảm áp lực lọc cho cầu thận. Một số thực phẩm điển hình mà các chuyên gia khuyên người bệnh nên tránh: sữa, bia, phomai, đậu lăng, socola và các loại hạt.

• Hạn chế ăn chuối, dưa hấu, hoa quả dạng múi

Để trả lời câu hỏi người bị thận yếu không nên ăn gì, các chuyên gia cũng lưu ý bạn nên tránh một số loại hoa quả. Tuy hoa quả cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất cần thiết nhưng với người bệnh thận không phải bất cứ loại hoa quả nào cũng tốt. 

Khi điều trị thận, bạn cần kiêng chuối để tránh dung nạp quá nhiều natri trong chuối. Ăn chuối quá nhiều làm tăng áp lực cho thận. Do đó người bệnh thận bắt đầu có biểu hiện phù nề cần tuyệt đối kiêng chuối trong thực đơn.

Dưa hấu cũng chứa hàm lượng kali dồi dào, tuyệt đối nên tránh khi đang điều trị thận yếu. Bên cạnh đó, cam, quýt,… cũng nằm trong top những loại hoa quả người thận yếu không nên ăn. Hàm lượng vitamin C quá lớn trong các loại quả này sẽ khiến quá trình chuyển hóa oxalate nhanh hơn, càng gây tồn đọng làm hư hại thận.

• Một số loại rau

Một lời khuyên cho người đang trị bệnh thận là cần tránh một số loại rau như măng tre, rau bina, đậu đỗ, gừng,… khi lên kế hoạch xây dựng thực đơn hàng ngày. Nguyên nhân do những loại rau này sẽ làm quá trình kết tinh muối diễn ra nhanh hơn, đòi hỏi thận phải lọc chất dư thừa với cường độ cao. Dần dần việc này dẫn đến sự suy giảm chức năng của thận.