Viêm khớp ức sườn: Nguyên nhân, Triệu chứng và Phương pháp điều trị

Viêm khớp ức sườn là một tình trạng đau nhức do viêm ở vùng khớp nối giữa xương ức và sườn. Bệnh này thường gây ra cảm giác đau ở ngực, đặc biệt là khi ho, thở sâu, hoặc cử động xoay người. Viêm khớp ức sườn có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động, thậm chí là khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Nguyên nhân gây ra bệnh này có thể là do chấn thương, nhiễm trùng hoặc các vấn đề liên quan đến lão hóa. Điều trị viêm khớp ức sườn có thể bao gồm việc sử dụng thuốc giảm đau, vật lý trị liệu và đôi khi là các biện pháp can thiệp phẫu thuật. Tuy nhiên, việc phát hiện và điều trị sớm là rất quan trọng để tránh tình trạng bệnh phát triển nghiêm trọng hơn.

Định nghĩa viêm khớp ức sườn

Viêm khớp ức sườn là tình trạng viêm xảy ra tại khớp nối giữa xương ức và các sườn. Đây là một dạng viêm khớp hiếm gặp, nhưng lại có thể gây ra đau đớn và khó chịu nghiêm trọng cho người bệnh. Viêm khớp ức sườn thường gặp ở người trưởng thành, đặc biệt là những người có lối sống ít vận động hoặc bị chấn thương vùng ngực. Khi khớp bị viêm, các cử động như xoay người, hít thở sâu, hay thậm chí ho cũng có thể làm tăng cường cơn đau.

Vị trí viêm khớp ức sườn

Viêm khớp ức sườn xảy ra tại các khớp giữa xương ức và các sườn, nằm ở phần trước của ngực. Vị trí chính xác của các khớp này là nơi các sườn nối với xương ức và có vai trò hỗ trợ cử động của lồng ngực. Cơn đau thường xuất hiện ở khu vực ngực, gần vùng xương ức, và có thể lan rộng ra phía trước lồng ngực. Đặc biệt, các khu vực sau lưng hoặc gần xương sống cũng có thể bị ảnh hưởng nếu bệnh nặng hơn.

Triệu chứng viêm khớp ức sườn

Dưới đây là các triệu chứng thường gặp khi mắc phải bệnh viêm khớp ức sườn:

• Đau nhức vùng ngực: Cảm giác đau thường xuyên, đặc biệt khi ho, thở sâu hoặc khi thực hiện các cử động xoay người.
• Khó thở: Cơn đau có thể gây cản trở việc thở bình thường, đặc biệt là khi bệnh nhân phải hít thở sâu.
• Cảm giác căng cứng: Người bệnh cảm thấy vùng ngực bị căng cứng hoặc khó di chuyển linh hoạt do sự viêm nhiễm.
• Đau khi sờ vào khu vực khớp ức sườn: Việc chạm nhẹ vào vùng xương ức hoặc các khớp sườn có thể gây đau nặng nề.
• Đau tăng khi thay đổi tư thế: Cơn đau trở nên nghiêm trọng khi người bệnh thay đổi tư thế hoặc thực hiện các hoạt động cần phải di chuyển vùng ngực.

Nguyên nhân gây viêm khớp ức sườn

Viêm khớp ức sườn có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là những yếu tố phổ biến làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Chấn thương hoặc va đập: Những tổn thương trực tiếp đến vùng ngực, như tai nạn giao thông hoặc va đập mạnh, có thể gây viêm khớp ức sườn.
• Nhiễm trùng: Viêm do nhiễm trùng các khớp ức sườn có thể xảy ra, đặc biệt là khi cơ thể đang đối mặt với các bệnh lý nhiễm trùng khác.
• Lão hóa: Cùng với tuổi tác, các khớp trong cơ thể sẽ bị thoái hóa dần, khiến cho các khớp ức sườn dễ bị tổn thương và viêm.
• Tình trạng viêm khớp tự miễn: Các bệnh viêm khớp tự miễn như viêm khớp dạng thấp có thể làm tăng nguy cơ viêm khớp ức sườn.
• Căng thẳng và vận động sai tư thế: Thường xuyên vận động hoặc làm việc với tư thế sai có thể gây áp lực lên vùng ngực, dẫn đến viêm khớp ức sườn.

Đối tượng dễ mắc viêm khớp ức sườn

Mặc dù viêm khớp ức sườn có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng một số đối tượng sau đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:

• Người lớn tuổi: Lão hóa tự nhiên làm tăng nguy cơ mắc bệnh, do các khớp bị thoái hóa theo thời gian.
• Người bị chấn thương vùng ngực: Những người từng gặp tai nạn hoặc có chấn thương ở vùng ngực có khả năng cao bị viêm khớp ức sườn.
• Người có các bệnh lý viêm khớp tự miễn: Những người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp hay lupus có xu hướng dễ mắc bệnh viêm khớp ức sườn hơn.
• Người làm công việc đòi hỏi vận động mạnh hoặc sai tư thế: Các công việc nặng nhọc hoặc thường xuyên yêu cầu người lao động phải nghiêng người hoặc kéo vật nặng có thể dẫn đến sự căng thẳng cho các khớp ức sườn.

Biến chứng viêm khớp ức sườn

Viêm khớp ức sườn nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là những vấn đề có thể phát sinh khi bệnh không được xử lý đúng cách:

• Đau kéo dài và mãn tính: Nếu không được điều trị, cơn đau có thể kéo dài và trở thành mãn tính, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
• Hạn chế vận động: Viêm khớp ức sườn có thể làm cho người bệnh gặp khó khăn trong việc xoay người, cử động vùng ngực và thực hiện các hoạt động hàng ngày.
• Viêm lan rộng: Trong một số trường hợp, viêm có thể lan sang các khớp khác, gây ra các vấn đề về khớp toàn thân như viêm khớp dạng thấp.
• Khó thở và giảm chức năng hô hấp: Viêm khớp ức sườn có thể ảnh hưởng đến khả năng thở sâu, dẫn đến khó thở và giảm khả năng cung cấp oxy cho cơ thể.
• Giảm sức mạnh cơ bắp: Cơn đau kéo dài có thể dẫn đến việc giảm hoạt động thể chất, từ đó làm yếu các cơ bắp xung quanh khu vực ngực.

Chẩn đoán viêm khớp ức sườn

Để chẩn đoán chính xác viêm khớp ức sườn, bác sĩ sẽ tiến hành một số phương pháp kiểm tra sau đây:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra cẩn thận vùng ngực và yêu cầu người bệnh thực hiện các cử động như xoay người hoặc hít thở sâu để đánh giá mức độ đau.
• Chụp X-quang: Phương pháp này giúp xác định tình trạng thoái hóa hoặc tổn thương ở các khớp ức sườn và loại trừ các nguyên nhân khác gây đau ngực.
• Siêu âm: Siêu âm có thể được sử dụng để phát hiện tình trạng viêm hoặc dịch trong các khớp ức sườn.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Phương pháp này giúp bác sĩ nhìn thấy chi tiết về cấu trúc của khớp và các mô mềm xung quanh, từ đó giúp chẩn đoán chính xác hơn.
• Xét nghiệm máu: Để loại trừ các bệnh lý viêm khớp tự miễn như viêm khớp dạng thấp, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra sự hiện diện của các chỉ số viêm.

Khi nào cần gặp bác sĩ về viêm khớp ức sườn

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng của viêm khớp ức sườn, việc tham khảo ý kiến bác sĩ là rất quan trọng, đặc biệt khi các dấu hiệu sau đây xuất hiện:

• Cơn đau kéo dài hoặc tăng nặng: Nếu cơn đau không giảm hoặc có xu hướng trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân.
• Khó thở hoặc cảm giác căng tức ngực: Nếu bạn cảm thấy khó thở hoặc bị tức ngực kèm theo cơn đau, cần đi khám ngay vì đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề hô hấp hoặc tim mạch.
• Đau ảnh hưởng đến khả năng vận động: Nếu đau khiến bạn gặp khó khăn trong các hoạt động hàng ngày như đi lại, xoay người, hoặc nâng vật nặng, việc thăm khám bác sĩ là cần thiết.
• Triệu chứng không giảm sau khi tự điều trị: Nếu bạn đã thử các biện pháp tự chăm sóc tại nhà nhưng triệu chứng không cải thiện, bác sĩ sẽ giúp đánh giá tình trạng và đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.
• Dấu hiệu viêm nhiễm hoặc sốt: Nếu viêm khớp ức sườn gây ra sốt hoặc dấu hiệu viêm nhiễm nghiêm trọng, bạn nên đến bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Phòng ngừa viêm khớp ức sườn

Dưới đây là một số cách để phòng ngừa và giảm nguy cơ mắc viêm khớp ức sườn:

• Tránh chấn thương vùng ngực: Cần cẩn thận khi tham gia các hoạt động có thể gây chấn thương, như thể thao mạnh hoặc tai nạn giao thông.
• Giữ tư thế đúng khi làm việc: Khi làm việc hoặc ngồi lâu, bạn nên duy trì tư thế đúng để tránh căng thẳng không cần thiết lên các khớp ức sườn.
• Tăng cường tập thể dục: Thực hiện các bài tập thể dục giúp tăng cường sức mạnh và sự linh hoạt của cơ thể, đặc biệt là vùng ngực và lưng, giúp hỗ trợ và bảo vệ các khớp.
• Kiểm soát cân nặng: Giữ cho cơ thể ở mức cân nặng khỏe mạnh giúp giảm bớt áp lực lên các khớp, bao gồm cả khớp ức sườn.
• Điều trị sớm các bệnh lý viêm khớp tự miễn: Nếu bạn có các bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, việc điều trị sớm và duy trì theo dõi thường xuyên giúp ngăn ngừa biến chứng liên quan đến viêm khớp ức sườn.

Phương pháp điều trị viêm khớp ức sườn

Điều trị viêm khớp ức sườn thường phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm dùng thuốc, không dùng thuốc, và áp dụng các liệu pháp y học cổ truyền. Mỗi phương pháp có những ưu điểm và ứng dụng riêng để giảm đau và phục hồi chức năng vùng ngực.

Điều trị bằng thuốc

Điều trị bằng thuốc là phương pháp phổ biến và hiệu quả để giảm đau và kiểm soát viêm. Các loại thuốc Tây y thường được bác sĩ kê đơn để cải thiện tình trạng viêm khớp ức sườn.

• Thuốc giảm đau: Các thuốc giảm đau như Paracetamol (Tylenol) giúp giảm cơn đau nhẹ đến vừa phải mà không gây tác dụng phụ nghiêm trọng. Đây là lựa chọn đầu tiên khi cơn đau không quá nặng.
• Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Thuốc này giúp giảm cả đau và viêm. Các loại thuốc như Ibuprofen (Advil) và Diclofenac (Voltaren) được sử dụng rộng rãi để điều trị viêm khớp ức sườn. Những thuốc này giúp giảm sưng và làm dịu các triệu chứng đau đớn, nhưng cần thận trọng vì chúng có thể gây tác dụng phụ lên dạ dày nếu dùng lâu dài.
• Corticosteroid: Trong trường hợp viêm nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc corticosteroid như Prednisone để kiểm soát viêm mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, thuốc này chỉ được dùng trong thời gian ngắn do tác dụng phụ lâu dài có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Thuốc giãn cơ: Nếu cơn đau liên quan đến sự căng thẳng hoặc co cứng cơ, bác sĩ có thể chỉ định Cyclobenzaprine (Flexeril) để giúp thư giãn cơ bắp, giảm cảm giác đau mỏi.
• Thuốc điều trị các bệnh lý viêm khớp tự miễn: Đối với bệnh nhân mắc viêm khớp dạng thấp hoặc các bệnh viêm khớp tự miễn, bác sĩ có thể chỉ định các thuốc như Methotrexate hoặc Hydroxychloroquine để kiểm soát các triệu chứng viêm toàn thân.

Điều trị không dùng thuốc

Điều trị không dùng thuốc đóng vai trò quan trọng trong việc giảm đau và hỗ trợ phục hồi chức năng vùng ngực, đặc biệt là khi bệnh mới khởi phát hoặc ở mức độ nhẹ.

• Vật lý trị liệu: Các bài tập kéo giãn và tăng cường cơ bắp là phương pháp hiệu quả để giúp giảm đau và cải thiện sự linh hoạt của khớp. Các kỹ thuật vật lý trị liệu như xoa bóp, sử dụng máy trị liệu nhiệt hoặc lạnh, và các bài tập thở sâu giúp thư giãn cơ bắp và làm dịu các cơn đau.
• Chườm nóng/lạnh: Sử dụng túi chườm nóng hoặc lạnh có thể giúp làm dịu cơn đau. Chườm lạnh giúp giảm viêm ngay lập tức, trong khi chườm nóng có thể giúp thư giãn cơ và tăng cường lưu thông máu ở vùng bị đau.
• Thay đổi tư thế và điều chỉnh sinh hoạt: Việc duy trì tư thế đúng khi ngồi hoặc đứng có thể giảm áp lực lên các khớp ức sườn và ngực. Ngoài ra, các hoạt động như tránh mang vác nặng hoặc vận động mạnh cũng giúp giảm thiểu cơn đau.
• Tập thể dục nhẹ nhàng: Tập thể dục nhẹ như đi bộ hoặc bơi lội giúp tăng cường cơ bắp và cải thiện sự dẻo dai của cơ thể, hỗ trợ giảm thiểu các triệu chứng viêm khớp ức sườn. Việc duy trì một chế độ tập luyện đều đặn giúp cơ thể linh hoạt hơn và tránh bị cứng khớp.

Điều trị bằng y học cổ truyền

Y học cổ truyền cũng cung cấp một số phương pháp điều trị hiệu quả đối với viêm khớp ức sườn. Các phương pháp này tập trung vào việc điều hòa khí huyết, làm ấm cơ thể và tăng cường lưu thông.

• Châm cứu: Châm cứu là một phương pháp phổ biến trong y học cổ truyền, giúp giảm đau và điều chỉnh khí huyết. Các huyệt châm cứu trên cơ thể, đặc biệt là ở vùng ngực và lưng, có thể làm giảm căng thẳng, thư giãn cơ và giảm đau hiệu quả.
• Xoa bóp bấm huyệt: Các kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt cũng được áp dụng để giảm đau và thư giãn cơ. Bằng cách tác động lên các huyệt đạo, xoa bóp giúp kích thích tuần hoàn máu và làm giảm triệu chứng đau nhức vùng ngực.
• Sử dụng thảo dược: Một số thảo dược như ngải cứu, gừng, tỏi, và đinh hương được dùng trong y học cổ truyền để giảm viêm, kích thích lưu thông máu và giảm đau. Những thảo dược này có thể được sử dụng dưới dạng trà, cao, hoặc thuốc mỡ để bôi lên vùng bị viêm.
• Thuốc bắc: Một số bài thuốc bắc như Độc hoạt tang ký sinh hoặc Quế chi thang có thể giúp điều trị viêm khớp ức sườn, đặc biệt là khi bệnh do yếu tố phong hàn gây ra. Các bài thuốc này giúp giải độc, làm ấm cơ thể và tăng cường khí huyết.

Viêm khớp ức sườn là một tình trạng có thể điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm và áp dụng đúng phương pháp điều trị. Các phương pháp điều trị kết hợp từ thuốc, không thuốc, và y học cổ truyền sẽ giúp giảm đau, cải thiện chức năng và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Điều quan trọng là tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ để có kế hoạch điều trị phù hợp cho từng tình trạng bệnh cụ thể.