[Giải Đáp Chi Tiết] Bị sỏi Niệu Quản Kiêng Ăn Gì Và Nên Ăn Gì?

Người mắc bệnh sỏi niệu quản kiêng ăn gì và nên bổ sung những thực phẩm nào là vấn đề mà bất kỳ người bệnh nào cũng quan tâm đến khi không may mắc phải chứng bệnh này. Bởi chế độ dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc cải thiện, cũng như ngăn bệnh biến chứng nặng hơn. Chính vì vậy, trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp đến quý bạn đọc những kiến thức hữu ích về vấn đề này.

Nguyên tắc thiết lập chế độ ăn khi mắc bệnh sỏi niệu quản

Trước khi tìm hiểu người bị sỏi niệu quản KIÊNG ăn gì, NÊN ăn gì để hỗ trợ quá trình điều trị cũng như ngăn sỏi phát triển lớn hơn, chúng ta cần tìm hiểu về dinh dưỡng cho người bệnh.

Do đó chế độ ăn của những người bệnh sỏi niệu quản cần tuân thủ chặt chẽ những chú ý sau:

• Lưu ý lượng protein: Với người bệnh sỏi thận, lượng protein khuyến cáo mỗi ngày là 1gam/kg trọng lượng cơ thể. Tuy nhiên công thức này có thể thay đổi theo thể trạng của người bệnh.

• Cân bằng dinh dưỡng: Bạn không nên tiêu thụ thực phẩm nào quá nhiều hay quá ít, nên duy trì ở một lượng vừa đủ nhất.

• Giới hạn lượng natri: Các chuyên gia quy định người bệnh sỏi niệu quản chỉ được tiêu thụ natri ở mức 400mg mỗi ngày. Người bệnh nên sử dụng các loại rau quả tươi hoặc rau đóng hộp chứa lượng natri rất thấp để hạn chế tối đa dung nạp natri vào cơ thể.

• Uống đủ nước: Đây là chú ý cần nhớ với cả người bình thường chứ không riêng đối với người sỏi bị sỏi niệu quản. Cơ thể được bổ sung đủ lượng nước cần thiết sẽ giúp hòa tan các khoáng chất để đào thải ra ngoài.

• Lưu ý chọn dầu nấu ăn: Thay vì dùng dầu, mỡ động vật để xào nấu như bình thường, người bệnh nên dùng dầu ô liu và dầu dừa để hỗ trợ cho quá trình điều trị.

• Tuyệt đối ăn nhạt: Người bệnh sỏi niệu quản nên tuân thủ quy định không sử dụng muối cho bữa tối.

• Bổ sung đạm: Công thức lượng đạm trung bình cho người bệnh sỏi niệu quản = 1g/kg/ngày + lượng protein mất đi trong 1 ngày. Lưu ý nên bổ sung ⅔ đạm động vật (thịt, cá, trứng, sữa,…) và ⅓ đạm thực vật (ngũ cốc, lúa mì, yến mạch,…).

• Bổ sung năng lượng: Bệnh nhân sỏi niệu quản nên duy trì mức năng lượng 35 – 40 kcal/ kg/ ngày để ngăn ngừa nguy cơ suy nhược cơ thể.

• Chất béo: Giảm lượng chất béo hấp thu vào cơ thể mỗi ngày chỉ ở mức 20 – 25g/ngày.

• Các loại rau quả: Người bệnh vẫn duy trì chế độ ăn rau quả tươi để cân bằng vitamin và khoáng chất như người bình thường. Một số bệnh nhân tiểu quá ít sẽ phải hạn chế 1 số loại rau quả do bác sĩ điều trị trực tiếp quy định.

• Trứng: Chỉ nên ăn 1 – 2 quả mỗi tuần
• Chế biến thức ăn: Ưu tiên các món luộc, hấp thay vì xào, nấu.

Sỏi niệu quản KIÊNG ăn gì? Top 7+ nhóm thực phẩm tuyệt đối tránh

Để trả lời câu hỏi này, lương y Đỗ Minh Tuấn sẽ cung cấp chi tiết top 7 hàng đầu những nhóm thực phẩm mà người bệnh nên tránh. Việc tuân thủ chặt chẽ chế độ ăn kiêng khem theo lời khuyên của ông, sẽ giúp người bệnh ngăn ngừa, không gây ra biến chứng nặng. Cụ thể, cần tuyệt đối tránh xa những nhóm thực phẩm sau:

Thực phẩm chứa nhiều muối

Tất nhiên rồi, muối chính là nguyên nhân chủ yếu hình thành sỏi niệu quản hay sỏi ở bất cứ vị trí nào trong hệ tiết niệu. Natri trong muối liên quan trực tiếp tới quá trình tích tụ canxi ở thận. 

Nếu bạn đang điều trị sỏi niệu quản, việc tiêu thụ thực phẩm nhiều muối sẽ tạo điều kiện cho sỏi phát triển, kích thước tăng lên rất nhanh. Do đó để đảm bảo quá trình điều trị đạt hiệu quả cao, bạn cần tránh tuyệt đối nhóm thực phẩm nhiều muối như đồ ăn nhanh, đồ ăn vặt, thực phẩm chế biến sẵn,…

Protein động vật

Nhóm thực phẩm chứa hàm lượng cao protein động vật làm tăng cường quá trình sản sinh axit uric khiến hàm lượng citrate ngăn tạo sỏi giảm mạnh. Do đó các khoáng chất dễ bị ứ đọng và kết tinh tại thận.

Do đó, các bác sĩ khuyên bạn nên hạn chế bổ sung nhóm protein động vật như: thịt bò, thịt lợn, thitj gà, hải sản,… Đồng thời, tăng cường nguồn protein thực vật trong đậu, nấm, hạt chia,… để cân bằng lượng đạm cần thiết cho cơ thể.

Thực phẩm giàu kali

Không chỉ đạm, kali cũng là hoạt chất làm tăng quá trình tích tụ axit uric trong máu. Lượng axit uric này trực tiếp giải phóng ra các axit urat tích tụ lại tại thận, niệu quản và hình thành nên những viên sỏi.

Kali chứa nhiều nhất trong chuối, bơ, khoai tây,… Vì thế bạn nên kiểm soát các loại thực phẩm này ở mức vừa phải nhất.

Thực phẩm nhiều oxalate

Gốc oxalate là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh sỏi niệu quản. Các chất này tích tụ, lắng đọng lại càng làm tăng kích thước của những viên sỏi cũ.

Nhóm thực phẩm giàu oxalate là rau bina, rau dền, củ cải đường, rau muống, măng tây, me chua,… Tuy nhiên việc xác định chính xác hàm lượng oxalat trong các nguồn thực phẩm không đơn giản. Các chuyên gia khuyên người bệnh nên dùng lượng nhỏ các loại thực phẩm này kết hợp cùng canxi trong bữa ăn. Một số thực phẩm giàu canxi người bệnh nên lựa chọn: hải sản, trứng, sữa,…

Nước ngọt có gas

Các nghiên cứu chỉ ra nước ngọt có gas chứa hàm lượng photphat lớn, thúc đẩy quá trình tạo sỏi. Ngoài ra, các loại nước ngọt cũng chứa lượng đường vượt mức an toàn đối với người sỏi niệu quản. 

Khi cơ thể dung nạp nhiều, thận sẽ phải tăng cường độ hoạt động để cân bằng hàm lượng glucose ở mức ổn định. Tình trạng này khiến khoáng chất dễ kết tinh lại, tạo sỏi trong thận và di chuyển xuống niệu quản. Ngoài nước ngọt có gas, bạn cũng cần hạn chế các loại thực phẩm nhiều đường để hỗ trợ quá trình điều trị sỏi.

Caffeine, thức uống có cồn

Lời giải đáp cuối cùng cho câu hỏi sỏi niệu quản  kiêng ăn gì chính là caffein và thức uống có cồn. Đồ uống và các loại thực phẩm chứa nhiều caffeine làm tăng quá trình bài tiết canxi trong nước tiểu. Lượng canxi tồn đọng này là nguyên nhân hình thành sỏi oxalate. 

Rượu bia cũng là loại chất kích thích người bệnh sỏi niệu quản nên kiêng tuyệt đối khi đang tiếp nhận liệu trình điều trị. Không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi, rượu bia gây ra tình trạng mất nước trầm trọng làm hoạt động của thận bị gián đoạn. Vì vậy mà axit uric và các độc tố không được đào thải, lắng đọng tại thận, niệu quản và bàng quang tạo sỏi.

Bên cạnh top 7+ thực phẩm cần tuyệt đối KIẾNG ở trên, bạn cũng nên kiểm soát cân nặng tốt. Thừa cân, béo phì chính là yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành sỏi. Do đó việc xây dựng một chế độ ăn uống khoa học là điều thật sự cần thiết.

Người bệnh sỏi niệu quản NÊN ăn gì tốt nhất?

Như đã nói ở trên, một chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ hỗ trợ tích cực cho quá trình điều trị sỏi niệu quản. Bên cạnh lời khuyên về các loại thực phẩm nên tránh, lương y Tuấn cũng giúp bạn nắm rõ những thứ nên bổ sung vào thực đơn, như:

Trái cây họ cam quýt

Trái cây họ cam quýt đứng đầu trong danh sách nguồn thực phẩm các bác sĩ khuyên người bệnh sỏi niệu quản nên ăn. Lý do vì hoạt chất hydroxycitrate trong cam, quýt có khả năng hòa tan tinh thể sỏi canxi oxalate. 

Do đó để sớm bào mòn sỏi, bạn nên bổ sung vào thực đơn hàng ngày các loại trái cây: cam, chanh, quýt, bưởi,…

Thực phẩm giàu canxi và vitamin D

Các chuyên gia nhấn mạnh, chỉ khi sử dụng canxi tổng hợp mới khiến tình trạng sỏi niệu quản trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu bạn bổ sung nguyên tố này từ nguồn thực phẩm tự nhiên như rau màu xanh đậm, trứng, sữa,… sẽ hõ trị trị bệnh nhanh chóng. Canxi sẽ kết hợp cùng oxalate để cùng đào thải ra ngoài, ngăn tạo sỏi mới.

Để đề phòng trường hợp cơ thể không hấp thu được canxi và lắng đọng trong nước tiểu, bạn nên kết hợp cùng nhóm thực phẩm giàu vitamin D. Do đó bạn nên thêm vào thực đơn cá hồi, lòng đỏ trứng, phô mai.

Sữa tốt cho người bệnh sỏi niệu quản

Sữa là thực phẩm tăng cường quá trình hấp thu dinh dưỡng vào cơ thể, đồng thời sửa chữa được những tổn thương. Do đó các khoáng chất sẽ được tái hấp thu hiệu quả, không gây cặn tại thận hay niệu quản. Tuy nhiên, người bệnh nên lựa chọn sữa không đường để giảm lượng đường đưa vào cơ thể. Sữa chua cũng rất tốt cho hệ bài tiết, tăng quá trình đào thải.

Top 5+ món ăn trị dứt điểm triệu chứng sỏi niệu quản

Bệnh sỏi niệu quản luôn đi kèm với những triệu chứng rất khó chịu như cơ thể suy nhược, mệt mỏi. Đặc biệt là chứng tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu ra máu gây nhiều đau đớn cho người bệnh. Để khắc phục những triệu chứng này ngay tại nhà, bạn có thể tham khảo 1 số món ăn sau:

• Lẩu cá lóc (cá quả) rau đắng

Cá lóc (cá quả) nấu cùng rau đắng, hoa chuối cùng các loại rau thơm, nêm gia vị vừa đủ là món ăn giải nhiệt ngày hè. Đồng thời trị tiểu rắt, tiểu buốt do sỏi niệu quản rất hiệu quả.

• Canh cua rau nhút

Canh cua rau nhút là một trong những món canh mà người bệnh sỏi niệu quản được khuyên nên ăn hàng tuần. Rau nhút rửa sạch, cua đồng lọc lấy thịt, nêm gia vị nấu cùng khoai sọ. Chế biến món ăn này hàng tuần sẽ giúp bạn giảm các triệu chứng khó chịu của sỏi niệu quản rất hiệu quả.

• Canh atiso thịt vịt

Bạn chỉ cần rửa sạch hoa atiso tươi, đem nấu cùng thịt vịt, nêm gia vị vừa đủ. Đây là món ăn giúp thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể để đào thải độc tố. Đồng thời cũng chữa chứng tiểu đêm nhiều lần, tiểu buốt ra máu.

• Canh mướp đắng nhồi thịt

Cách làm: Chuẩn bị sẵn mướp đắng bỏ ruột, thịt, rau thơm, mộc nhĩ, nấm hương băm nhỏ. Bạn nhồi hỗn hợp đã băm nhỏ vào mướp đắng, đem nấu như món canh bình thường.

Món ăn này giúp bệnh nhân sỏi niệu quản giải nhiệt, đào thải độc tố rất tốt.

• Hến nấu canh chua

Cách làm: Thịt hến lọc ra nấu cùng các nguyên liệu điều trị sỏi tốt như dọc mùng, dứa, rau ngổ,…

Thịt hến có tác dụng bổ huyết, mát gan giải độc. Dứa giúp thanh nhiệt, giải độc tố. Cà chua, đậu bắp, dọc mùng,… cũng giúp thông tắc nghẽn đường tiểu, thanh nhiệt hiệu quả. Do đó bạn nên duy trì chế biến món canh này hàng tuần để hỗ trợ đào thải sỏi ra ngoài nhanh nhất.

Xây dựng được chế độ ăn khoa học sẽ tạo điều kiện hỗ trợ cho quá trình đào thải sỏi. Tuy nhiên đây không phải là biện pháp chữa bệnh sỏi niệu quản. Để điều trị dứt điểm, người bệnh cần tìm đến những bài thuốc đặc trị để khắc phục tổn thương và cải thiện chức năng tạng thận.

Tóm lại, việc thiết lập chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp quá trình điều trị bệnh hiệu quả nhanh chóng. Đồng thời, hy vọng qua bài viết bạn đọc đã trả lời được câu hỏi sỏi niệu quản kiêng ăn gì để phòng ngừa biến chứng không mong muốn. Chúc bạn sẽ trang bị thêm được nhiều kiến thức thiết lập menu hàng ngày để chăm sóc sức khỏe toàn diện nhất.