Viêm Da Dầu Tiết Bã Là Gì Và Nguyên Nhân, Cách Điều Trị Tận Gốc?

Viêm da dầu tiết bã là một dạng viêm da mạn tính không rõ căn nguyên. Bệnh thường xảy ra ở vùng da có tuyến bã hoạt động mạnh và khi trở nặng sẽ xuất hiện tình trạng bong tróc, viêm nhiễm, gàu da dầu, bội nhiễm rất ảnh hưởng tới sức khỏe và thẩm mỹ. Dấu hiệu nhận biết cũng như các giải pháp điều trị viêm da dầu hiệu quả và an toàn sẽ được chúng tôi chia sẻ chi tiết trong bài viết dưới đây.

Viêm da dầu tiết bã là gì? Nguyên nhân gây bệnh?

Viêm da tiết bã (tên tiếng Anh là Seborrheic dermatitis hoặc Seborrheic eczema) là một tình trạng da phổ biến, chủ yếu ảnh hưởng đến da đầu của bạn. Nó gây ra các mảng vảy, da đỏ, gàu cứng đầu. Viêm da tiết bã cũng có thể ảnh hưởng đến các vùng da nhờn trên cơ thể, như mặt, hai bên mũi, lông mày, tai, mí mắt, ngực.

Viêm da tiết bã còn được gọi với tên khác như: gàu, chàm bã nhờn, vẩy nến bã nhờn. Đối với trẻ sơ sinh, tình trạng này được gọi là nắp nôi với biểu hiện đặc trưng gồm các mảng bong tróc, có vảy trên da đầu.

Theo các bác sĩ chuyên khoa, bệnh viêm da tiết bã thường không tự hết mà bệnh sẽ ngày càng phát triển nặng hơn nếu không áp dụng phương pháp điều trị nào.

Đặc biệt bệnh lý này có đặc tính thường tái phát lại nhiều lần do vậy người bệnh cần học cách “sống chung với lũ”, mỗi lần tái phát trở lại, bệnh thường kéo dài khoảng thời gian 1 – 2 tuần hoặc nhiều hơn.

Các bác sĩ chưa biết, hiện nay chưa xác định được rõ nguyên nhân gây viêm da tiết bã là gì. Tuy nhiên, họ tin rằng, bệnh lý này có liên quan tới một số yếu tố như:

• Một loại nấm men (nấm) được gọi là malassezia có trong dịch tiết dầu trên da.
• Một phản ứng nào đó bất thường của hệ thống miễn dịch trong cơ thể.
• Yếu tố di truyền do gen cũng là tác nhân gây bệnh.
• Người có dấu hình của bệnh thần kinh và tâm thần, chẳng hạn như Parkinson và trầm cảm.
• Một hệ thống miễn dịch suy yếu như ở người nhận ghép tạng, người nhiễm HIV/ AIDS, viêm tụy do rượu và một số bệnh ung thư.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc kháng sinh cũng có thể gây viêm da tiết bã.

Dấu hiệu nhận biết viêm da tiết bã dầu thường gặp

Viêm da tiết bã nhờn thường xuất hiện ở vùng đầu, triệu chứng có thể là vảy khô (gàu), vảy màu vàng, nhờn với da đỏ. Bệnh nhân cũng có thể bị viêm da tiết bã ở các vùng da nhờn khác trên cơ thể, như mặt, ngực trên và lưng.

Đặc biệt bệnh lý này xuất hiện ở cả người lớn và trẻ nhỏ, tuy nhiên triệu chứng biểu hiện ở mỗi đối tượng lại không giống nhau.

Triệu chứng viêm da tiết bã nhờn ở trẻ em

Trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh cũng – một trong những đối tượng dễ bị chứng bệnh viêm da tiếp bã nhờn tấn công, các vị trí mắc bệnh thường là quanh mắt và vùng mũi. Bệnh lý đôi khi khi xuất hiện ở khu vực quấn tã hay trong nếp gấp của da trẻ sơ sinh. Trẻ sơ sinh bị viêm da tiết bã có thể sẽ tự khỏi trong giai đoạn 6 đến 12 tháng tuổi. Gàu thường tồn tại đến tuổi trưởng thành.

Viêm da tiết bã ở trẻ nhỏ có biểu hiện đặc trưng như:

• Lớp vỏ màu vàng.
• Da đầu màu đỏ kèm theo vảy trắng hoặc vàng.
• Các mảng màu hồng kết hợp với làn da đỏ.
• Vùng da bị sưng.

Triệu trứng viêm da tiết bã dầu ở người lớn

Người lớn bị viêm da tiết bã có thể xuất hiện ở những vị trí như: bên mũi, vùng da nhờn. Các triệu chứng phổ biến ở người lớn là:

• Đỏ, phát ban.
• Da nhờn, sưng.
• Xuất hiện mảnh vụn trắng hoặc vàng.
• Có hiện tượng ngứa và rát.
• Các mảng da màu hồng, nổi bật nhất ở những người có làn da tối.

Viêm da tiết bã có chữa được không, có lây không?

So với những loại viêm da khác thì viêm da tiết bã là bệnh ít ảnh hưởng đến sức khỏe nhất. Đặc biệt ở trẻ em nó có thể tự khỏi. Bệnh này cũng không gây tình trạng ngứa ngáy quá khó chịu như với những bệnh lý khác trên da.

Tuy nhiên, tình trạng ở người lớn thì đó là bệnh mãn tính, khó có thể chữa khỏi hoàn toàn và tình trạng viêm da tiết bã sẽ ngày càng nặng hơn nếu không áp dụng phương pháp khắc phục nào.

Vây viêm da tiết bã có lấy không? Theo các bác sĩ, đây không phải là bệnh lý gây lây nhuyễn nhưng nó có khả năng di truyền ở những người cùng huyết thống. Người bện có thể chung sống hòa đồng với những người xung quanh.

Hơn nữa, những người xung quanh không nên có thái độ kỳ thị, xa lánh vì nó có thể khiến người bệnh buồn bực hơn, mệt mỏi, chán nản hơn khiến cho bệnh ngày càng trở nặng.

Bệnh không lây, không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng lớn tới cuộc sống của người bệnh. Cho nên, dù là trẻ em hay người lớn bị viêm da tiết bã dầu thì cũng cần có biện pháp điều trị từ sớm để không bị ảnh hưởng tới tâm sinh lý.

Cách chữa bệnh viêm da dầu tiết bã phổ biến

Như đã nói, viêm da tiết bã dầu là bệnh khó có thể điều trị tận gốc. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể loại bỏ các triệu chứng nếu điều trị đúng cách.

Trị viêm da dầu tiết bã bằng thuốc Tây

Tây y có thể áp dụng hai loại thuốc khác nhau để điều trị viêm da tiết bã, đó là thuốc bôi tại chỗ và thuốc uống, tiêm điều trị triệu chứng.

Điều trị viêm ta tại chỗ

Đó là việc sử dụng những loại kem bôi, thuốc mỡ hay dầu gội trị viêm da tiết bã Fluocinolon kháng nấm, chống viêm, loại bỏ vảy.

• Thuốc bong vảy tại chỗ như Acid lactic, Propylen glycol hay Urea. Sử dụng những loại thuốc này để làm bong vảy, giảm ngứa, cấp ẩm cho da và loại bỏ vi khuẩn.
• Thuốc kháng nấm như một số dầu gội, kem bôi chứa Ciclopirox hay Ketoconazol. Những loại thuốc này thường dùng cho người bị viêm da ở mức độ trung bình.
• Dầu gội chứa Fluocinolon dùng cho người viêm da ở giai đoạn khởi phát với mục đích giảm viêm, chống bệnh bùng phát.
• Thuốc bôi chứa corticoid dùng cho người bị tổn thương ở ngực, tai, mặt. Thuốc được sử dụng với nồng độ thấp để giảm tình trạng viêm nhiễm và chống nấm.
• Thuốc bôi ức chế calcineurin để chống viêm nhiễm đồng thời giảm ngứa, tránh tình trạng teo da. Thuốc thường được dùng cho những vùng da tổn thương ở mặt hoặc tai.

Thuốc điều trị toàn thân

Đó là thuốc theo đường uống hoặc đường tiêm nhằm thúc đẩy quá trình tái tạo da, chống viêm nhiễm và loại bỏ nấm, vi khuẩn.

• Thuốc kháng nấm dạng uống dùng cho trường hợp bệnh nặng, sử dụng thuốc bôi không có hiệu quả. Thuốc này có công dụng ngăn nấm, ngăn chặn tình trạng tổn thương phát triển, lan rộng. Người bệnh chú ý dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc kháng sinh đường uống dùng cho trường hợp gặp bội nhiễm tổn thương trên da. Với những người có nguy cơ nhiễm trùng cao, các bác sĩ sẽ kê kháng sinh đường uống, hoặc nặng hơn nữa là đường tiêm để loại bỏ các triệu chứng của bệnh.

Cách trị viêm da tiết bã tại nhà bằng mẹo dân gian

Với người bị viêm da tiết bã có thể áp dụng các thảo dược tự nhiên để điều trị. Các tinh chất từ một số thảo dược như trà, nha đam, chanh, dầu dừa,….có tác dụng kháng viêm, giảm ngứa rất tốt.

• Tinh dầu từ cây trà sẽ hỗ trợ kháng viêm, ức chế vi khuẩn, làm dịu da, làm lành vết thương. Ngoài ra, nó còn có thể giúp loại bỏ vảy sừng hiệu quả.
• Gel nha đam sẽ giúp cấp ẩm, giúp da dịu hơn, phục hồi nhanh hơn. Ngoài ra, chất chống oxy hóa trong đó còn giúp phục hồi, tăng sức đề kháng cho da.
• Chanh có hàm lượng acid citric cao giúp loại bỏ bạt sừng hiệu quả. Kết hợp nước cốt chanh với mật ong, nhanh đam hoặc sữa chua sẽ cho kết quả trị bệnh rất tốt.
• Trong mật ong có hàm lượng chất oxy hóa cùng acid amin cao nên có thể giúp phục hồi tổn thương hiệu quả. Ngoài ra, nó còn có tác dụng kháng khuẩn, loại bỏ nguy cơ gây hại trên da.

Các loại thảo dược này có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng, không gây tổn hại cho da. Tuy nhiên, nó chỉ có hiệu quả cho những trường hợp bệnh ở mức độ nhẹ. Nếu tình trạng viêm nhiễm nặng, người bệnh cần áp dụng biện pháp điều trị phù hợp hơn.

Cách chữa bệnh viêm da dầu tiết bã bằng Đông y

Đông y gọi xếp viêm da tiết bã là chứng nhiễm phong hàn, phong nhiệt, huyết táo. Bệnh này thuộc mãn tính khó điều trị nên cần bài thuốc tác động từ căn nguyên gốc rễ để làm giảm triệu chứng bên ngoài và điều trị bệnh bên trong.

Do đó, Đông y chủ trị dùng những thảo dược tự nhiên, kết hợp chúng lại với nhau để bào chế ra bài thuốc chữa bệnh. Kết hợp bài thuốc uống bên trong (thuốc sắc hoặc thuốc viên) cùng bài thuốc bên ngoài (cao bôi, thuốc tắm) để có hiệu quả cao nhất.

Các thảo dược thường được sử dụng như mò trắng, lá trầu, ô liên rô, khổ sâm,… Đây đều là những cây thuốc quý có trong tự nhiên, an toàn, lành tính, không gây ra tác dụng phụ.

Biện pháp phòng tránh và hỗ trợ trị bệnh

Viêm da tiết bã không thể chữa khỏi nhưng bạn hoàn toàn có thể ngăn ngừa bệnh nếu áp dụng đúng cách. Bên cạnh biện pháp điều trị, người bệnh nên chủ động phòng ngừa vừa hộ trợ chữa bệnh bằng các biện pháp như:

• Không nên dùng hóa chất cũng như nhiệt độ nóng lên da, đặc biệt là vùng da đầu. Cẩn thận khi dùng sản phẩm chăm sóc da. Tốt nhất nên dùng các loài dầu gội, sữa tắm, kem dưỡng có nguồn gốc tự nhiên.
• Khi đi ra ngoài, cần dùng kem chống nắng, đội nón, che ô để không bị ảnh hưởng bởi tia UV.
• Có chế độ dinh dưỡng, chế độ sinh hoạt khoa học để cân bằng nội tiết tố cũng như sức đề kháng của cơ thể.
• Luôn giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, không để tình trạng mệt mỏi, stress kéo dài.
• Chăm sóc da đúng cách, làm sạch, dưỡng ẩm, cấp ẩm và nước cho da để tránh tình trạng da bị khô, nứt nẻ.
• Không nên ăn thực phẩm có nhiều đường, chất béo, đồ ăn cay nóng, rượu bia, thuốc lá.
• Khi có triệu chứng của bệnh, cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, tìm cách khắc phục phù hợp.

Có thể nói, tình trạng viêm da dầu tiết bã không quá ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng nó làm mất đi tính thẩm mĩ. Hơn nữa, nếu không được điều trị sớm tình trạng bệnh sẽ phát triển nặng và khó điều trị. Vì thế, ngay khi có dấu hiệu bệnh cần áp dụng biện pháp phù hợp để loại bỏ triệu chứng.